Promotie Drs. M. Varkevisser
Titel proefschrift
Patient Choice, Competition and Antitrust Enforcement in Dutch
Hospital Markets
---
Promotors:
Prof.dr. F.T. Schut
---
Datum
14 januari 2010 13:30
---
Locatie:
Woudestein, senaatszaal
---
Faculteit
instituut Beleid en Management Gezondheidszorg
Ziekenhuisfusies strenger toetsen
Kwaliteitsinformatie ziekenhuis moet beter beschikbaar worden
De NMa moet de mededingingseffecten van ziekenhuisfusies strenger
toetsen. Zo luidt een van de beleidsaanbevelingen die volgt uit het
promotie-onderzoek van Marco Varkevisser. Donderdag 14 januari 2010
promoveert hij aan de Erasmus Universiteit Rotterdam op het
proefschrift "Patient choice, competition and antitrust enforcement in
Dutch hospital markets".
In het huidige Nederlandse zorgstelsel moet onderlinge concurrentie
ziekenhuizen motiveren om de zorgverlening doelmatig te organiseren en
goede zorg te leveren. Dit vereist tenminste dat zorgverzekeraars en
patiënten uit voldoende ziekenhuizen kunnen kiezen. Iedere
ziekenhuisfusie doet het aantal keuzemogelijkheden echter afnemen. De
mededingingseffecten van fusies worden daarom vooraf getoetst door de
Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa). Een fusie die de
concurrentie tussen ziekenhuizen te sterk verzwakt, dient in beginsel
te worden verboden.
Varkevisser laat in zijn proefschrift echter zien dat, in vergelijking
met de Verenigde Staten en Duitsland, de mededingingseffecten van
ziekenhuisfusies in Nederland minder streng worden getoetst. De NMa
lijkt vooral te willen voorkomen dat een ziekenhuisfusie onterecht
wordt verboden. Volgens Varkevisser kan deze toegeeflijke houding
negatieve gevolgen hebben voor de kwaliteit en betaalbaarheid van
ziekenhuiszorg in Nederland. Het zou daarom beter zijn als de NMa zich
sterker richt op het voorkomen dat een ziekenhuisfusie onterecht wordt
goedgekeurd.
Om ziekenhuisfusies streng te toetsen is een goede afbakening van de
relevante markt cruciaal. Varkevisser stelt in zijn proefschrift dat
het noodzakelijk is dat de NMa meer gedetailleerd in kaart brengt
welke Nederlandse ziekenhuizen in de ogen van patiënten onderling
uitwisselbaar zijn en dus met elkaar concurreren. Hij betoogt dat het
berekenen van zogeheten reistijdelasticiteiten hiervoor momenteel de
meest geschikte methode is.
De basisverzekering zorgt ervoor dat reistijd feitelijk de enige prijs
is die patiënten betalen voor ziekenhuiszorg. De reisbereidheid van
patiënten is daardoor bepalend voor de concurrentie tussen
ziekenhuizen. De NMa zou deze nieuwe methode dan ook moeten gaan
toepassen bij het toetsen van ziekenhuisfusies.
Voor effectieve concurrentie tussen ziekenhuizen is het eveneens
noodzakelijk dat meer en betere kwaliteitsinformatie beschikbaar komt.
Uit het promotieonderzoek van Varkevisser blijkt dat patiënten naast
reistijd ook de beschikbare kwaliteitsinformatie laten meewegen in hun
ziekenhuiskeuze. De kwaliteitsinformatie die momenteel voor patiënten
beschikbaar is, is echter incompleet, inconsistent en bovendien niet
gecorrigeerd voor verschillen in zorgzwaarte.
Ziekenhuizen die veel ernstig zieke patiënten behandelen scoren
daardoor automatisch slechter dan ziekenhuizen die vooral minder
ernstig zieke patiënten behandelen. Deze tekortkoming kan ziekenhuizen
aanzetten tot maatschappelijk ongewenst gedrag, zoals het selecteren
van gunstige risico's. De voordelen van concurrentie tussen
ziekenhuizen worden dan niet gerealiseerd.
Erasmus Universiteit Rotterdam