Nivel
Gonokok sneller dan huisarts
NIVEL: Gonorrhoea 8 januari 2010 | Huisartsen schrijven bij de
geslachtsziekte gonorroe te vaak een antibioticum voor waartegen de
veroorzakende bacterie inmiddels resistent is. Zij volgen daarbij niet
de aanbevelingen uit de NHG-standaard, zo blijkt uit een publicatie
van onderzoekers van het NIVEL en RIVM in Huisarts & Wetenschap.
Gonokokken, de bacteriën die gonorroe veroorzaken, zijn in toenemende
mate resistent tegen het antibioticum ciprofloxacine. In 2008 was van
de aangetroffen gonokokken, bij homoseksuele mannen 50% en bij
heteroseksuelen 25% resistent, zo blijkt uit de surveillance van het
RIVM (GRAS Gonokokken Resistentie tegen Antibiotica Surveillance).
Vanwege die toenemende resistentie adviseert het Nederlands Huisartsen
Genootschap (NHG) in de standaard Het soa-consult uit 2004 een ander
antibioticum voor te schrijven als eerste keuze en ciprofloxacine als
tweede keuze. Desondanks schrijven huisartsen dit laatste nog steeds
veel vaker voor.
Resistentie
In 2005, 2006, 2007 stelden de huisartsen van het Landelijk
InformatieNetwerk Huisartsenzorg (LINH) 71, 67 en 82 keer de diagnose
gonorroe. Bij 90% schreven ze zelf een geneesmiddel voor. Dit was
vaker ciprofloxacine dan cefalosporine, het antibioticum dat de
voorkeur krijgt in de NHG-standaard vanwege de toenemende resistentie
tegen ciprofloxacine. Cefalosporine wordt wel wat vaker voorgeschreven
dan voorheen, maar in 2007 was dat nog steeds slechts in eenderde van
de gevallen.
Dynamische richtlijnen
De onderzoekers pleiten voor actuele dynamische richtlijnen en voor
een systematischer gebruik van een up-to-date elektronisch
voorschrijfsysteem. Anders verandert de gonokok sneller in zijn
resistentiepatroon dan de huisarts in zijn voorschrijfgedrag.
Overigens zijn ook al signalen gemeld over verminderde gevoeligheid
van gonokokken voor cefalosporine.
LINH
Het Landelijk Informatie Netwerk Huisartsenzorg (LINH) telt 89
geautomatiseerde huisartspraktijken met bijna 340.000 ingeschreven
patiënten. LINH gebruikt gegevens uit de elektronische
patiëntendossiers van deze praktijken over aandoeningen,
verrichtingen, geneesmiddelvoorschriften en verwijzingen.
Samenwerkingspartner
- RIVM
Publicatie
* Koedijk, F.; Broek, I. van den; Dijk, C. van; Bergen, J. van
Huisartsenzorg in cijfers: prescriptie bij gonorroe (nog) niet in
lijn met sterk toegenomen gonokokkenresistentie. Huisarts en
Wetenschap, vol. 53, (2010), nr. 1, p. 5.
Fulltext pdf or DOI |
Zie ook:
* Volkers, A.; Dijk, L. van; Wolters, I.; Bakker, D. de Formularia
in de huisartspraktijk: gebruik en het opvolgen van adviezen.
Utrecht: NIVEL, 2008. 77 p.
Fulltext pdf or DOI |
Expert/contactpersoon
* Prof. dr. F.G. (Francois) Schellevis
Onderzoeksthema
* Huisartsenzorg
Betrokken NIVEL-project
* LINH