Onderzoeksrapport AWBZ-maatregel
07/01/2010 15:23
Centrale Samenwerkende Ouderenorganisaties
PERSBERICHT
7 januari 2010
Onderzoek ouderenorganisaties:
AWBZ-maatregel pakt slecht uit voor migranten
De gevolgen van de snel gewijzigde AWBZ zijn voor oudere migranten die gebruik maken van
dagactiviteiten aanzienlijk groter dan voor autochtone ouderen. Dit blijkt uit het onderzoek Samen
uit, samen thuis van de koepelorganisatie van ouderenorganisaties CSO in samenwerking met
het NOOM (Netwerk van Organisaties van Oudere Migranten).
Als gevolg van de AWBZ-wijziging is bij 54 procent van de allochtone deelnemers de indicatie
dagverzorging vervallen. Onder autochtone deelnemers is dit 34 procent.
Door de herindicaties telefonisch af te handelen, houdt het CIZ (Centrum Indicatiestelling Zorg)
onvoldoende rekening met de situatie van deze groep cliënten, met hun beperkingen,
taalproblemen, culturele taboes en de onbekendheid van oudere migranten en hun
mantelzorgers met het Nederlandse zorgstelsel. De herindicaties zijn het gevolg van het nieuwe
Besluit zorgaanspraken, waarmee de overheid de AWBZ strakker afbakent.
Cultuurspecifieke dagactiviteiten zijn erg belangrijk voor migrantenouderen. Ze dragen bij aan het
welzijn en de lichamelijke en geestelijke gezondheid van deze doelgroepen en zijn onmisbaar in
de ketenzorg voor migrantenouderen. Via dagactiviteiten zijn oudere migranten bovendien
makkelijker door de zorginstanties te bereiken. Een positief en belangrijk neveneffect is dat
zorgorganisaties met cultuurspecifieke dagverzorging aantrekkelijker worden voor nieuwe
doelgroepen ouderen van Nederlandse en niet-Nederlandse afkomst. Deze projecten hebben
bovendien een gunstige invloed op het aantrekken van niet-autochtone Nederlanders als
werknemers.
Omdat veel gemeenten nog weinig doen aan het ontwikkelen van collectieve Wmovoorzieningen,
vragen CSO en NOOM de staatssecretaris en de VNG om regie en
verantwoordelijkheid te nemen voor het behoud en vernieuwing van de dagactiviteiten voor
migrantenouderen onder de Wmo-vlag in 2011. Ze pleiten ervoor de AWBZ-indicatieregels voor
het kalenderjaar 2010 ruimer te formuleren, zodat er een betere overgang is om dagactiviteiten
binnen de Wmo te regelen.
CSO en NOOM bevelen de regering aan geld vrij te maken voor zorg- en welzijnsorganisaties om
de cultuurspecifieke werkwijzen die ze hebben ontwikkeld, te kunnen behouden. Verder bevelen
ze aan om aansluitend op de reeds bestaande projecten dagverzorging de cultuurspecifieke
zorgvormen binnen de intramurale ouderenzorg uit te breiden. Die vormen sluiten goed aan op
de ontwikkelingen van kleinschalige en leefstijlgerichte zorgvormen.
Het onderzoek Samen uit, samen thuis is uitgevoerd in het kader van de Cliëntenmonitor
Langdurige Zorg, een activiteit van zeven landelijke cliëntenorganisaties, op basis van een
programmasubsidie van het Ministerie van VWS. De deelnemende organisaties in dit verband
zijn: CG-Raad, CSO, Landelijk Platform GGZ, LOC, NPCF, Per Saldo, Platform VG.