Gemeente Leidschendam-Voorburg
Nieuwjaarstoespraak burgemeester Van der Sluijs
Dames en Heren,
burgemeester Van der Sluijs Ik heet u allen van harte welkom op deze
nieuwjaarsbijeenkomst van de gemeente Leidschendam-Voorburg.
Mede namens de leden van de gemeenteraad en het college wens ik u een
zeer voorspoedig 2010.
2009 was in ieder geval in een opzicht een opmerkelijk jaar. Het begon
met ijs en eindigde met sneeuw. Bij veel mensen maakt dat toch iets
moois los. In januari zag je veel mensen met een brede lach op de
bevroren Vliet schaatsen. Schaatsen zit kennelijk diep geworteld in
ons wezen. Bij de sneeuwperiode van twee weken geleden zorgde de
hoeveelheid sneeuw, de kwaliteit en de buitentemperatuur voor veel
plezier en keerde de slee terug in het straatbeeld.
Anderzijds ondervonden wegverkeer en openbaar vervoer veel problemen.
Door de strenge vorst werd ingereden en ingelopen sneeuw op een aantal
plekken tot een spiegelgladde ijsmassa. Ik wil daar twee opmerkingen
bij maken. Allereerst grote waardering voor onze mensen van wijkzaken,
die met strooiwagens en op veel plekken in de stad met schop en schuif
in de weer waren om wegen, stoepen en oversteekplaatsen weer sneeuw-
en ijsvrij te maken.
Daarnaast was het goed om te zien dat veel mensen elkaar de helpende
hand toestaken bij valpartijen of wanneer een auto in de hoge sneeuw
was komen vast te zitten. Gelukkig is op dit soort momenten onze
samenleving niet zo afstandelijk en anoniem als zij wel eens wordt
afgeschilderd.
Onze burgers hebben het nieuwe jaar 2010 verwelkomd met veel en vaak
ook mooi - vuurwerk. Uit een oogpunt van de handhaving van de openbare
orde is deze jaarwisseling in Leidschendam-Voorburg goed verlopen.
Voor de meeste mensen was het een mooi, zij het koud feest. Helaas
zijn er altijd kleine groepen, die het nieuwe jaar kennelijk niet
kunnen beginnen zonder andermans eigendommen te vernielen en dat
blijft moeilijk te accepteren.
Er is in de aanloop naar oud en nieuw intensief samengewerkt tussen
verschillende gemeentelijke diensten, politie en brandweer. Ik heb
daar veel waardering voor, zo ook voor de grote inzet van politie- en
brandweermensen in de eerste uren van het nieuwe jaar, vaak tot over
de grenzen van hun diensten heen.
Ik heb daarbij zelf kunnen constateren, dat onze insteek om de politie
zoveel mogelijk flexibel en op zoveel mogelijk plaatsen in te zetten
succesvol is geweest en het nodige onheil heeft voorkomen.
2010 belooft een spannend jaar te worden. Economen verklaren dat de
wereldwijde recessie op zijn retour is, maar voor ons als gemiddelde
burger, loontrekker en consument is daar nog niet veel van te merken.
Sterker nog, de kans is tamelijk groot dat wij allen pas vanaf nu echt
met de gevolgen van deze crisis te maken krijgen.
De rekening van de redding van de financiële sector moet namelijk de
komende jaren nog betaald worden. Dat noopt tot bescheidenheid bij de
dames en heren in de financiële sector, die dit probleem in
belangrijke mate veroorzaakt hebben, maar daar is weinig van te
merken.
Hoe het ook zij de overheidssector en dus ook de lokale overheid zal
de komende jaren fors moeten inleveren. Dat is een onplezierige
boodschap. Wij zijn in onze organisatie thans bezig om een aantal
scenarios op te stellen met bezuinigingsmaatregelen.
Ervaring met eerdere bezuinigingsoperaties heeft mij in ieder geval
geleerd, dat het beste recept is om een breed en evenwichtig
samengesteld pakket van maatregelen op te stellen, deze te spreiden
over een periode van drie tot vier jaar en er goed over te
communiceren. Dit vergroot het maatschappelijk draagvlak.
Burgers kunnen dan niet alleen zelf een oordeel vormen over de mate
van evenwicht, ze kunnen desgewenst ook nog suggesties inbrengen. De
bedoeling is dat onze scenarios begin maart beschikbaar zijn, zodat ze
betrokken kunnen worden bij de onderhandelingen over een nieuw
programma voor de komende bestuursperiode.
Op dit moment is nog niet bekend hoe groot de greep van het rijk in de
financiële situatie van de gemeenten zal zijn. Men is daar vooralsnog
niet duidelijk over. Er circuleert een percentage van 20% van de
algemene uitkering, die de gemeente van het rijk krijgt om onze
uitgaven te dekken.
In geld komt dat neer op ongeveer 15 miljoen euro op een begroting van
circa 100 miljoen, die voor een groot deel bestaat uit uitgaven, die
wettelijk verplicht zijn of die niet op korte termijn te beïnvloeden
zijn. Dit vraagt dus creativiteit, want het gaat niet om een eenmalige
verlaging, maar om een verlaging die structureel doorwerkt en dus een
permanente verlaging van onze inkomsten betekent.
Tegen die achtergrond wordt door sommigen bepleit om nu dan maar
meteen een stevige ingreep in het bestuurlijk systeem te doen. Een
forse reorganisatie, bestaande uit een stevige schaalvergroting van
gemeenten en het verwijderen van provincies en waterschappen wordt als
een van de oplossingen voor de financiële nood van de centrale
overheid gezien, met als bijkomend voordeel, dat de bestuurlijke
drukte ook een stuk minder wordt.
Daarbij wordt ons het Deense model veelvuldig als voorbeeld gesteld.
De bestuurlijke indeling van dat land, hoewel kleiner dan Nederland,
in veel opzichten vergelijkbaar, werd een paar jaar geleden
teruggebracht tot vier regios en circa 50 gemeenten.
Is dat een optie voor Nederland? Een dergelijke ingreep vraagt een
brede bestuurlijke consensus en die is momenteel ver te zoeken in
Nederland. Er spelen veel politieke belangen bij het handhaven van de
huidige status-quo en die zijn de afgelopen vijftig jaar steeds
bepalend geweest bij het weerstreven van bestuurlijke verandering. Het
staatkundig model van Thorbecke is inmiddels ruim 160 jaar oud en
heeft zijn beperkingen.
Zou dat gevolgen hebben voor onze gemeente? Ik denk eerlijk gezegd van
niet.
Naar mijn oordeel is de fusie tussen Voorburg en Leidschendam zeer
goed geslaagd. Wij hebben dat het afgelopen jaar waar het om onze
organisatie gaat eens extern laten toetsen en dat leverde een positief
oordeel op. Ook de samensmelting op politiek niveau is goed en
positief verlopen.
Ik ben niet blind voor de gevoelens van sommige inwoners van zowel
Voorburg als Leidschendam, die liever de zelfstandigheid van de oude
gemeenten hadden behouden. Het alternatief was natuurlijk geenszins
aantrekkelijk, namelijk de annexatie van Voorburg door Den Haag.
Is verdere schaalvergroting dan noodzakelijk en wenselijk?
De noodzaak is er niet. Onze gemeente heeft voldoende omvang. Over de
wenselijkheid van schaalvergroting lopen de politieke meningen uiteen.
Persoonlijk ben ik daar geen voorstander van, omdat het ten koste gaat
van de relatie burger bestuur. Ik betwijfel ook of onze buren er op
zitten te wachten en tenslotte leidt bestuurlijke schaalvergroting in
de meeste gevallen niet tot verbetering. Onder het motto een goede
buur is beter dan een verre vriend kun je beter kijken naar
samenwerkingsvormen, die leiden tot wederzijds voordeel.
Voor een gemeente van 73.000 inwoners bestaat er hier een behoorlijk
intensieve relatie tussen bestuur en burger. Er zijn bewust veel
mogelijkheden ingebouwd voor direct contact tussen burger en het
gemeentebestuur en ook al leidt dat niet altijd tot tevredenheid, toch
landt de boodschap in de meeste gevallen wel heel direct.
Dat is niet in alle grotere gemeenten in ons land het geval, kan ik u
verzekeren.
Leidschendam-Voorburg is voor een stad in een grootstedelijke regio
relatief veilig, heeft behoorlijk wat stedelijk groen, veel
voorzieningen en een goed woon- en leefklimaat. Valt er dan niets te
verbeteren? Wel degelijk.
Onze stad is de meest vergrijsde stad van de vijftig grootste
gemeenten van ons land. Dat dwingt tot aanpassingen in de bouw, het
voorzieningenniveau en wellicht ook de infrastructuur. Er wonen
overigens ook nog heel veel jongeren in onze stad, die niet altijd de
ruimte hebben, waaraan zij behoefte hebben. Dat leidt tot hangen op de
openbare weg en tot het veroorzaken van overlast.
Wijlen Ien Dales, begin jaren negentig minster van Binnenlandse Zaken,
zei eens dat de opgeschoten jeugd een krabpaal nodig heeft. In
Leidschendam-Voorburg hebben wij veel speelvoorzieningen maar te
weinig van deze krabpalen voor de oudere jeugd. Daar is echt behoefte
aan.
Het realiseren van voorzieningen voor jongeren, die met elkaar willen
chillen is niet het belonen van slecht gedrag, maar getuigt van wijs
beleid. Ik denk dat wij elkaar een dienst bewijzen als we hier iets
aan doen.
Dames en heren,
Op 3 maart kiest u als burger een nieuwe gemeenteraad, die deze stad
tot 2014 zal besturen. Ik roep een ieder op om van dit basale
democratische recht gebruik te maken. Ook als nu niet tevreden bent
over de prestaties van uw gemeentebestuur. Ik zou haast zeggen, dat is
helemaal een argument om te gaan stemmen.
Ik zou vooral de mensen, die meestal niet naar de stembus gaan, willen
oproepen. Niet stemmen heeft namelijk ook invloed op de uitslag,
doordat het aantal stemmen per zetel daalt, maar als niet-stemmer hebt
u daar dan geen enkele invloed op gehad. Dat is zonde, want u bent
burger van deze stad en uw mening moet meetellen.
Dames en heren,
Wat brengt ons 2010?
We zijn nu officieel met het Klant Contact Centrum begonnen, dat over
vijf jaar de poort tot de gehele overheid moet zijn, maar vanaf nu is
het KCC voor de burger de toegang tot de hele gemeentelijke
dienstverlening. Naast de bestaande loketten voor evenementen,
burgerzaken en zorg, komen er loketten voor vergunningen en
belastingen.
Binnenkort kunt u als burger via het klantcontact systeem van huis uit
al uw contacten met de gemeente digitaal volgen. Een ambtenaar, die u
telefonisch te woord staat, heeft met een druk op de knop al uw
gegevens, die bij ons bekend zijn, op zijn scherm staan.
Het college heeft bij de raad voorstellen ingediend voor aanpassingen
aan een aantal binnensportvoorzieningen, de realisering van het
Kulturhus in Stompwijk en nieuwbouw aan de Marcellus Emantslaan, dat
de bouw van een grote sporthal, een school, woningen, een
parkeergarage en een stadspark omvat.
Wij hopen dit jaar de ontwikkeling van het Fluitpolderplein te kunnen
starten en samen met het Rijk de herontwikkeling van de CBS locatie
ter hand te kunnen nemen. Tramlijn 19 gaat dit jaar rijden, waarmee
onder andere Leidsenhage nog beter bereikbaar wordt. De planvorming
voor het vernieuwde Leidsenhage moet dit jaar ook belangrijke impulsen
krijgen.
Dan het dossier centrale huisvesting. Ik ben een optimist en ga er
derhalve van uit, dat de nieuwe gemeenteraad dit jaar een beslissing
gaat nemen over centrale huisvesting.
Leidschendam-Voorburg geldt als een relatief veilige gemeente, maar
ook hier willen we een aantal verdergaande stappen zetten, waarbij de
veiligheid op wijkniveau speciale aandacht krijgt. U wordt nauwer bij
de veiligheid in uw eigen woonomgeving betrokken, onder meer door de
introductie van Burgernet, waarbij een beroep gedaan wordt op uw oog-
en oorfunctie. Dit heeft elders geleid tot een vergroting van het
gevoel van veiligheid bij individuele burgers.
De zorg voor onze veiligheid wordt voor een deel op regionaal niveau
getild. De Veiligheidsregio Haaglanden is per 1 januari officieel van
start gegaan. Onze gemeentelijke brandweer maakt hier nu deel van uit.
Een andere taak van deze organisatie is de crisisbeheersing.
Ook hier zijn belangrijke vorderingen gemaakt, die in de praktijk al
hun nut bewezen hebben. Een voorbeeld hiervan is de organisatie van de
grootschalige inentingscampagne tegen de H1N1 griep, beter bekend als
de Mexicaanse griep. Deze campagne is in korte tijd opgezet en
uitgevoerd en met zeer positief resultaat.
De gevolgen van economische crisis zullen ook in 2010 nog veel zorg en
aandacht vergen. De lokale economie staat op veel fronten onder druk.
Hoewel wij als overheid weinig kunnen doen aan omzetverlies, kunnen
wij wel proberen via het Klant Contact Centrum bedrijven beter en
sneller van dienst te zijn en alert zijn op het wegnemen van
belemmeringen.
Zonder aan het marktmechanisme te tornen kunnen wij lokale ondernemers
uitnodigen om offertes uit te brengen voor werkzaamheden, die wij als
gemeente uitvoeren of voor diensten die wij nodig hebben.
Tenslotte heeft de gemeenteraad extra geld beschikbaar gesteld om de
lokale economie te stimuleren. Vlak voor de kerst heeft het college
een besluit genomen over een tweede serie maatregelen, die hieruit
gefinancierd wordt.
Dames en Heren,
Wat het jaar 2010 ons ook moge brengen, het wordt zonder twijfel een
interessant jaar.
Voorburg, 4 januari 2009