Nieuw-Vlaamse Alliantie
Politieagenten niet langer uitsluiten van verkiezingen (03/01/10)
Vandaag mogen politieagenten nog steeds niet deelnemen aan lokale of
nationale verkiezingen. Volgens N-VA-Kamerlid Ben Weyts beschouwt deze
achterhaalde wet politieagenten als tweederangsburgers. Met een
wetsvoorstel wil hij het mogelijk maken dat alleszins lokale
politieagenten mogen kandideren voor de gemeenteraad en de
provincieraad indien de gemeente of provincie buiten de politiezone
ligt waarin ze werken. Politievakbond VSOA reageert alvast verheugd.
De Wet op de Geïntegreerde Politiedienst verbiedt politieagenten
kandidaat te zijn voor een politiek mandaat. In de memorie van
toelichting bij de wet luidt het: De geloofwaardigheid van een
politiedienst en dus het vertrouwen van de burgers in die dienst,
berusten op de volstrekte onpartijdigheid van zijn leden die de
hoedanigheid van politieambtenaar hebben. Er moet worden geëist dat
niets in hun gedragingen afbreuk kan doen aan dit vermoeden van
onpartijdigheid. Het is dus wel degelijk verboden om openlijk een
politieke mening te verkondigen, maar niet om zich eenvoudig aan te
sluiten bij een politieke partij noch om aan een andere politieke
activiteit deel te nemen die geen publiek karakter heeft.
Vanzelfsprekend moeten politieambtenaren onpartijdig zijn in de
uitoefening van hun functie. Maar daarbuiten moeten zij toch net als
elke andere burger hun politieke rechten kunnen uitoefenen. Het huidig
verbod gaat veel verder dan noodzakelijk is om de onpartijdigheid te
garanderen en ontzegt een bepaalde categorie van burgers fundamentele
politieke rechten op basis van hun professionele activiteit stelt
Weyts.
Voor militairen werd de onverkiesbaarheid voor lokale en provinciale
mandaten reeds eerder opgeheven. Toen luidde het dat de volledige
uitsluiting van militairen van de democratische besluitvorming al te
zeer hun politieke rechten beperkte, getuigde van wantrouwen tegenover
de militairen en door geen enkel objectief criterium gestaafd werd .
Het toenmalige Arbitragehof stelde in dat verband: De verkiesbaarheid
is een fundamenteel recht in een democratische samenleving. Zij kan
slechts het voorwerp zijn van bijzondere beperkingen, die, zelfs al
zijn ze indirect, verantwoord moeten zijn inzonderheid door specifieke
vereisten die onontbeerlijk zijn voor de uitoefening van een bepaalde
functie. De naleving van het grondwettelijk gelijkheids- en
niet-discriminatiebeginsel vergt dat de beperkingen die aan een
categorie van personen worden opgelegd niet verder reiken dan
noodzakelijk is om het beoogde doel te bereiken. De
evenredigheidstoetsing moet bijzonder stringent zijn wanneer een
grondrecht wordt aangetast.
Volgens Weyts gaat ook wat politieagenten betreft, de algemene
onverkiesbaarheid veel verder dan het doel van de onpartijdigheid in
de uitoefening van de functie en gaat het ook hier om een
ongeoorloofde, disproportionele inperking van politieke rechten.
Het Vlaams parlement besliste trouwens al om op het lokale niveau
komaf te maken met de onverkiesbaarheid van bepaalde
politieambtenaren. Alleen de leden van het korps van de politiezone
waar de gemeente toe behoort kunnen geen deel kunnen uitmaken van de
gemeenteraad. Een Vlaams decreet laat de verkiesbaarheid van lokale
politieagenten dus toe maar een Belgische wet verbiedt ze nog steeds.
Het Beersels Kamerlid dient dan ook een wetsvoorstel in dat de
federale wet aanpast en lokale politieagenten de mogelijkheid biedt om
te kandideren voor een gemeentelijk of provinciaal mandaat, zolang het
gaat om een gemeente of provincie buiten de politiezone waar ze
werken. Weyts regeling vermijdt meteen ook problemen met het politiek
gezag over en het toezicht op de politiediensten. Voor het uitvoeren
van haar opdrachten van bestuurlijke politie, staat de lokale politie
immers onder het gezag van de burgemeester (art. 42 WGP). Het is dan
ook logisch dat de lokale politieambtenaren niet kunnen kandideren
voor een lokaal mandaat in een gemeente die deel uitmaakt van de
politiezone waarin ze professioneel actief zijn. Zonder dit verbod
zouden politieambtenaren een politieke functie kunnen uitoefenen
waarbij ze rechtstreeks toezicht houden op hun eigen werking of
zichzelf instructies kunnen geven.
De mogelijkheid tot kandidaatstelling hang dus ook af van het
werkingsgebied van de politieambtenaar. Leden van het operationeel
kader van de federale en de lokale politie zijn volgens de wet bevoegd
om hun opdracht te vervullen op het hele grondgebied. De Wet op het
politieambt (art. 45, 2e) stelt echter ook dat politieambtenaren van
de lokale politie hun opdracht in principe vervullen op het
grondgebied van de politiezone.
Leden van de federale politie blijven in het N-VA-voorstel daarom
uitgesloten van het recht om te kandideren omdat zij hun opdracht in
principe vervullen op het gehele grondgebied. Op grond van dezelfde
redenering worden alle politieambtenaren ook nog steeds uitgesloten
van federale politieke mandaten omdat die betrekking hebben op het
hele grondgebied.
Mijn voorstel is niet te nemen of te laten, elk gesprek is mogelijk.
Maar fundamenteel moet komaf gemaakt worden met het wantrouwen van de
wet tegenover politieagenten. Voor alles en nog wat moeten ze een
voorbeeldrol spelen maar als het gaat over politieke rechten, dan
worden ze door de wet beschouwd als tweederangsburgers besluit het
Kamerlid. Politievakbond VSOA is alvast verheugd over het initiatief.
In een brief liet voorzitter Jan Schonkeren weten dat zijn vakbond
Weyts voorstel voluit steunt.
Auteur:
Ben Weyts
Kamerlid N-VA
Meer informatie:
Contactpersoon: Valerie Van Peel, adjunct-woordvoerder
Telefoon: 02/219 49 30
Fax: 02/217 35 10
E-post: valerie.vanpeel@n-va.be
Url: www.n-va.be