Kort geding schept duidelijkheid positie bemiddelingsbureaus zorg

29/12/2009 17:22

ActiZ

Bemiddelingsbureaus verantwoordelijk voor kwaliteit en continuïteit van zorg

Uitspraak tweede kort geding schept duidelijkheid positie bemiddelingsbureaus

De rechter acht de constructie tussen bemiddelingsbureaus en zelfstandigen zonder personeel (ZZP'ers) in strijd met de wet. Dat is de uitslag van het tweede kort geding dat ActiZ had aangespannen tegen het ministerie van VWS en drie zorgkantoren. Zorgkantoren hoeven hun contracten met bemiddelingsbureaus echter niet te ontbinden van de rechter. Wel zijn de bemiddelings-bureaus volledig verantwoordelijk voor de kwaliteit en continuïteit van de zorg, aldus het vonnis. Met die uitspraak schept de rechter duidelijkheid over de positie van bemiddelingsbureaus.

"Voor de tweede keer oordeelt de rechter dat deze constructie wettelijk gezien niet kan", reageert directeur Aad Koster van ActiZ. "De rechter oordeelt dat zorgkantoren hun contracten met bemiddelingsbureaus niet hoeven te ontbinden. De rechter stelt daarbij wel als voorwaarde dat gecontracteerde bemiddelingsbureaus volledig verantwoordelijk zijn voor kwaliteit en continuïteit van de zorg. Dat is voor ons een belangrijke uitspraak want dat betekent dat die bureaus nu dezelfde verantwoordelijkheid dragen als reguliere zorgorganisaties. Daarmee geeft de rechter gehoor aan een van onze grootste bezwaren." Het grootste bezwaar van ActiZ was het feit dat door de bemiddelingsconstructie een ongelijk speelveld ontstaat tussen reguliere thuiszorgorganisaties en bemiddelingsbureaus. De bemiddelingsbureaus zijn niet verantwoordelijk voor de kwaliteit en continuïteit van zorg die de ZZP'ers verlenen. Reguliere thuiszorgorganisaties dragen die verantwoording wel. In februari jl. oordeelde de rechter ook al dat deze werkwijze haaks stond op de AWBZ, Kwaliteitswet Zorginstellingen en de WTZi. November jl. bleek echter dat VWS de oude plannen toch door wilde zetten. Daarom spande ActiZ een tweede kort geding aan.

Zorgkantoren

In het tweede kort geding had ActiZ ook een drietal zorgkantoren gedaagd, te weten Agis, Achmea en Menzis. Zij behoren namelijk tot de zorgkantoren die contracten sluiten met bemiddelingsbureaus. In zijn uitspraak oordeelde de rechter dat de zorgkantoren in hun contracten de bemiddelingsbureaus reeds volledig verantwoordelijk stellen voor de zorg. Agis, Achmea en Menzis behoeven hun contracten met bemiddelingsbureaus daarom niet te ontbinden van de rechter. "Met die uitspraak staat onomstotelijk vast dat het dragen van de volledige verantwoordelijkheid voor de zorg een belangrijke voorwaarde is om een bemiddelingsbureau te contracteren", zegt Aad Koster.

Oneigenlijke concurrentie

De constructie tussen bemiddelingsbureaus en ZZP'ers zorgde voor oneigenlijke concurrentie met de reguliere thuiszorg. Die organisaties hebben namelijk hogere kosten doordat zij werknemers in loondienst hebben en volop investeren in kwaliteit om de cliënt verantwoorde zorg te kunnen bieden. De bemiddelaars hoeven die investering niet te doen en stellen de ZZP'ers verantwoordelijk voor de zorg. Gezien de uitspraken van de rechter verwacht ActiZ dat deze werkwijze niet houdbaar meer is. Als gevolg van deze uitspraak zullen bemiddelingsbureaus die een contract willen sluiten met een zorgkantoor immers zélf volledig verantwoordelijk zijn voor de zorg.

Geen controle kwaliteit

Omdat de bemiddelingsbureaus niet vallen onder de kwaliteitswetgeving is de kwaliteit van zorg niet wettelijk geborgd. De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft om die reden geen wettelijke mogelijkheid om toezicht te houden. Na een onderzoek berichtte de Inspectie afgelopen zomer dat de zorg bij nieuwkomers in veel gevallen ver onder de maat is. De Inspectie maakt zich dan ook ernstig zorgen over de kwaliteit van zorg die geboden wordt door bureaus die niet onder de kwaliteitswetgeving vallen. Toezicht op de geboden kwaliteit door de zorgkantoren biedt geen uitkomst. Het toezicht door zorgkantoren op kwaliteit is namelijk onvoldoende, zo stelde de Nederlandse Zorgautoriteit onlangs vast.

ActiZ blijft aandacht vragen voor de problematiek rond nieuwkomers in de zorg die niet onder de kwaliteitswetgeving vallen.