De Nederlandse Bank
Herstel van buitenlandse directe investeringen door overnames in
energiesector
Statistisch Nieuwsbericht
Datum 21 december 2009
De buitenlandse directe investeringen in Nederland zijn in het derde
kwartaal van 2009 sterk toegenomen. Dit blijkt uit vandaag
gepubliceerde betalingsbalanscijfers van de Nederlandsche Bank.
Hieraan gingen vijf kwartalen met weinig of zelfs negatieve
buitenlandse investeringen vooraf (noot 1). De stijging, tot EUR 15
miljard, was vrijwel in zijn geheel toe te schrijven aan een tweetal
buitenlandse investeringen in de Nederlandse energiesector. In dit
kwartaal kwam namelijk 49 procent van de aandelen van Nuon in handen
van het Zweedse Vattenfall (de rest volgt in de komende 6 jaar),
terwijl Essent werd overgenomen door RWE uit Duitsland.
Ook de Nederlandse directe investeringen in het buitenland trokken aan
in het derde kwartaal, tot EUR 9 miljard. Dit was een optelling van
kleinere kapitaaluitbreidingen door niet-financiële multinationals in
buitenlandse deelnemingen. De nog hogere investeringen in het eerste
kwartaal van 2009 weerspiegelden vooral kapitaalstortingen die
Nederlandse financiële instellingen hadden gedaan om de gekrompen
reserves van buitenlandse dochters aan te vullen.
Op de lopende rekening van de Nederlandse betalingsbalans was een
licht herstel zichtbaar van de in- en uitvoerstromen van goederen. Ten
opzichte van het derde kwartaal van 2008 was het volume van de uitvoer
7 procent lager, terwijl de daling in de twee kwartalen daarvoor nog
zo'n 13 procent op jaarbasis bedragen had. De invoer van goederen was
ruim 9 procent lager dan een jaar eerder. In verband met een daling
van de gemiddelde in- en uitvoerprijzen gedurende het afgelopen jaar,
daalden de waarden van de invoer en van de uitvoer sterker. Beide
namen met ongeveer 20 procent af. De afname van de internationale
dienstenhandel verscherpte wél in het derde kwartaal. Hier had de
daling zich later ingezet dan bij de internationale handel in goederen
en deze was ook minder fors, maar herstel laat dus langer op zich
wachten. Ook op de inkomensrekening deden zich sterkere dalingen voor
dan in eerdere kwartalen; de ontvangen en uitgaande inkomens waren in
het derde kwartaal ruim 30 procent lager dan een jaar eerder. Deze
dalingen hingen enerzijds samen met een lager renteniveau en
anderzijds met gedaalde winsten op directe investeringen.
Binnen het effectenverkeer in de betalingsbalans bleek in het derde
kwartaal een grote buitenlandse interesse voor Nederlands
geldmarktpapier. Buitenlandse beleggers kochten voor EUR 13 miljard
door de overheid geëmitteerd geldmarktpapier en voor EUR 8 miljard
kort schuldpapier dat was uitgegeven door Nederlandse banken. In de
effectenportefeuilles van buitenlandse beleggers betrof het nieuwe
schatkistpapier deels een vervanging van Nederlandse staatsobligaties.
Vooral door aflossingen daalde het buitenlandse bezit hiervan met EUR
7 miljard. Bij Nederlandse beleggers waren met name aandelen uit het
buitenland in trek. Daarnaast nam de waarde van het
grensoverschrijdend aandelenbezit voornamelijk sterk toe dankzij
gestegen aandelenkoersen. Doordat de koersen van Nederlandse aandelen
over het algemeen sterker waren gestegen dan die van buitenlandse
fondsen (de AEX index steeg met 22 procent; de MSCI World index met 14
procent), nam het buitenlandse bezit aan Nederlandse aandelen met 20
procent aanzienlijk sterker toe dan de waarde van de buitenlandse
aandelen in handen van Nederlandse beleggers (13 procent).
Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Tobias Oudejans
(tel. 020-5243100, 0652496961) en Herman Lutke Schipholt (020-5242712,
0652496900).
Noot 1: Met negatieve directe investeringen wordt een terugtrekking
(per saldo) van kapitaal door buitenlandse investeerders bedoeld. De
omvangrijke negatieve investeringen in het vierde kwartaal van 2008
hingen samen met de aankoop van het Nederlandse deel van het
Fortis-concern door de Nederlandse Staat (waarmee de directe
investering vanuit België werd teruggedraaid) en de afstoting van
delen van ABN Amro.
Directe investeringen
---