Egoïsten soms bestraffen bevordert samenwerking
Samenwerking in de maatschappij gaat gemakkelijker als je hulp
biedt aan vreemden, en mensen die niet behulpzaam zijn af en toe
straft. Dit blijkt uit onderzoek van Arthur Schram en Aljaz Ule van
de Universiteit van Amsterdam, Arno Riedl van de Universiteit
Maastricht en Timothy Cason van Purdue University (V.S.). De
resultaten worden vandaag gepubliceerd in Science.
Het gebeurt vaak dat mensen kosten maken en moeite doen om vreemden
te helpen waarvan bekend is dat ze zelf ook behulpzame mensen zijn.
Zo geven veel mensen donaties aan goede doelen, ook als ze daar
zelf geen gebruik van zullen maken. Uit eerdere studies is bekend
dat zulke `indirecte beloningen' bijdragen aan het stimuleren van
samenwerking in een maatschappij. De onderzoekers tonen nu op basis
van laboratoriumexperimenten aan dat de mogelijkheid om mensen te
bestraffen die vreemden slecht behandelen een belangrijke rol
speelt bij het stimuleren van samenwerking binnen de maatschappij.
Straffen of belonen?
Voor het experiment speelden de deelnemers meerdere ronden van een
spel waarin ze konden kiezen om (tegen kosten) iemand geld toe te
kennen of om niets te doen. Daarnaast konden ze (opnieuw tegen
kosten) een andere bestraffen door hem geld af te nemen. De
deelnemers maakten bij hun keuze gebruik van informatie over wat de
ander in het verleden had gekozen toen deze voor dezelfde keuze
stond.
Het blijkt dat mensen het meest verdienen als ze regelmatig geld
geven aan derden die in het verleden zelf gaven. Degenen die nooit
geven worden echter af en toe gestraft. Als straffen niet mogelijk
is, verdienen juist degenen het meest die nooit iets geven.
Publicatiegegevens
Aljaz Ule, Arthur Schram, Arno Riedl en Timothy N. Cason: Indirect
Punishment and Generosity Toward Strangers. Science, 18 december
2009.
Maastricht University