Woonbond


17-12-2009

Onduidelijkheid over staatssteun-akkoord Kroes en Van der Laan

De Europese Commissie gaat akkoord met Nederlandse staatssteun aan woningcorporaties, op voorwaarde dat het Nederlandse volkshuisvestingsstelsel doorzichtiger wordt en zich toespitst op een duidelijk omschreven doelgroep van sociaal achtergestelde personen. Commerciële activiteiten van de corporaties zullen niet langer in aanmerking komen voor steun. Wat de exacte afspraken zijn tussen minister Van der Laan en Eurocommissaris Kroes is nog vertrouwelijk.

Minister Van der Laan lichtte het onderhandelingsakkoord met Eurocommissaris Concurrentie Kroes toe in een brief aan de Tweede Kamer(15 december). De overheid mag garant blijven staan voor leningen van woningcorporaties door middel van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) en de project- en saneringssteun van het CFV. Ook mag de overheid staatssteun blijven verlenen voor het bouwen en verhuren van maatschappelijk vastgoed, zoals scholen, wijk- en jeugdcentra, omdat deze belangrijk zijn voor de leefbaarheid van wijken, maar de ontwikkeling ervan doorgaans niet wordt opgepakt door de markt. Tevens keurde de Europese Commissie (EC) goed dat er in de komende tien jaar 750 miljoen euro nieuwe steun wordt besteed aan sociale huisvestingsprojecten in de 40 wijken, de zogenaamde Vogelaarheffing. Minister van Der Laan gaat er van uit dat de 211 bezwaren die zijn ingediend tegen de heffing snel kunnen worden afgehandeld en dat de betalingen over 2008 nog voor de Kerst kunnen plaatsvinden.

Wel stelt de EC een aantal voorwaarden aan de toestemming voor staatssteun. Zo worden woningcorporaties verplicht om tenminste 90 procent van alle vrijkomende woningen met een huur onder de liberalisatiegrens van circa 649 euro toe te wijzen aan huishoudens met een inkomen tot 33.000 euro. Volgens de minister betreft dit circa 43 procent van de Nederlandse huishoudens. Ook beginnende politiemensen, onderwijzers en verpleegkundigen vallen binnen die inkomensgrenzen, merkt de minister over de inkomengrens op in een persbericht. De betreffende inkomensgrens wordt echter in het persbericht van Eurocommissaris Kroes niet genoemd. Daar wordt gesproken van een welomschreven doelgroep van sociaal achtergestelde personen.

Daarnaast hebben de corporaties dan nog de ruimte om 10 procent toe te wijzen aan woningzoekenden met een hoger inkomen, die behoefte hebben aan maatschappelijke ondersteuning zoals bijvoorbeeld grote families of gehandicapten, verklaart de minister in zijn persbericht. Eurocommissaris Kroes schrijft dat deze resterende 10 procent woningen kunnen worden toegewezen aan andere groepen, maar op basis van objectieve criteria waarin met sociale prioriteiten rekening wordt gehouden. Uit het persbericht van de EC blijkt ook dat het werkelijke besluit nog vertrouwelijk is. Voor specifieke regios waar vraag- en aanbodverhoudingen het lastig maken aan deze 90-10 procenteis te voldoen, mag de minister andere percentages vaststellen met een maximale variatie van 80-20 procent. Ook moet het landelijk gemiddelde op 90 procent blijven uitkomen.

Branchevereniging Aedes heeft in een persbericht laten weten dat er nog steeds teveel onduidelijkheid is over de percentages rondom het toewijzen van sociale huurwoningen. Aedes acht het niet uitgesloten dat ze beroep aantekent tegen de deal, maar zal daarvoor eerst het nu nog niet vrijgegeven besluit moeten bestuderen. Ook de Woonbond maakt zich zorgen over wat de precieze afspraken zijn tussen de minister en de EC. Daarnaast hadden Aedes en Woonbond graag een hogere inkomensgrens van 37.000 euro gezien. Maar het venijn zit hem vooral in die overige tien procent. Als daar aanvullende voorwaarden aan verbonden zijn, dan heeft Brussel een veel te dikke vinger in de pap. Zon verregaande bemoeienis van de EC met het Nederlandse volkshuisvestingsbeleid is ook in strijd met het Europees Verdrag, zegt waarnemend directeur belangenbehartiging René van Genugten. Er zit bovendien licht tussen de berichtgeving uit Brussel en Den Haag en daarom zijn wij benieuwd naar de exacte details van het besluit.