Veranderen en toch jezelf blijven
Datum: 15 december 2009
Oratie: prof.dr. L.H.V. (Lucas) van der Woude, 16.15 uur,
Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen
Titel: Veranderen en toch jezelf blijven
Leeropdracht: Bewegen, revalidatie en functieherstel
Faculteit: Medische Wetenschappen
Revalideren is veranderen, door de aandoening, het oefenen en leren,
door de tijd, bij voorkeur met behoud van individuele eigenheid.
Bewegen is de kern van ons functioneren. Bewegings- en
revalidatiewetenschappen hebben dan ook veel gemeen. Optimaliseren van
bewegen - en daarmee het functioneren - is een kerndoel in de
revalidatie, bij voorkeur gestuurd vanuit de theorie en
wetenschappelijk evidentie.
Wanneer het cyclische bewegingen betreft, zoals lopen, rennen, fietsen
of rolstoelrijden, is het model van de vermogensbalans, waarin
fysiologie en biomechanica worden gecombineerd, een bruikbaar
uitgangspunt. Mechanische efficiëntie is daarin een sleutelbegrip en
kan iets zeggen over effecten van motorisch leren en trainen, over
talent en vaardigheid, maar ook over de afstemming van een hulpmiddel
zoals bv een rolstoel op de functiekenmerken van de persoon.
Mechanische efficiëntie is echter een `blackbox': wat er in detail
verandert in ons lichaam bv door leren of trainen en waardoor, is niet
direct duidelijk. Dit inzicht vereist studie van de onderliggende
bewegingsuitvoering, de wijze van krachtleverantie, de aansturing van
spieren en ledematen, de rol van het brein hierin, maar ook van
aspecten van lokale vermoeidheid en herstel, en bv het persoonlijk
welbevinden. Zowel model- en laboratoriumonderzoek als ook studie in
het revalidatieveld en de aangepaste sport - vaak vanuit een
multidisciplinair referentiekader - moet bijdragen aan het begrijpen
van functieherstel, revalidatiestrategie en optimaal bewegen.
De gebundelde expertise in de UMCG regio maakt een Expertisecentrum
voor Sport en Handicap mogelijk. De noodzaak tot een gezonde actieve
leefstijl en het gezond-ouder-worden, juist ook ex-revalidanten, maar
ook de vraag naar deskundige begeleiding in de aangepaste top- en
breedtesport, maken een dergelijk centrum gewenst.
Veel behandelingen in de revalidatie kennen nog onvoldoende
onderbouwing. Nauwe samenwerking - tussen bewegings- en
revalidatiewetenschappen, tussen onderwijs en onderzoek, als ook
tussen fundamenteel en toegepast onderzoek - is noodzakelijk om de
gevolgen van blijvende verstoringen van het bewegen te begrijpen en te
behandelen en het bewegen te stimuleren in de revalidatie en
aangepaste sport. Bewegingswetenschappers zijn de voor de hand
liggende onderzoekspartner en `knowledge broker' in die revalidatie-
en gezondheidszorg.
Laatst gewijzigd: 03 december 2009 12:34
Rijksuniversiteit Groningen