Persbericht
2 december
Watervoorziening 2 miljard mensen in Azië op het spel
Gletsjermeren Himalaya 'tijdbommen'
ZEIST - Tientallen gletsjermeren in de Himalaya staan op ontploffen en bedreigen natuur, mens en dier. Door het tempo waarmee de vele gletsjers in de Himalaya smelten, raken gletsjermeren in Bhutan, India en Nepal overvol. Bij doorbraken in de afgelopen jaren werden bergdorpen weggevaagd, oogsten vernietigd en vielen doden. De smeltende gletsjers leiden op korte termijn tot verwoestende overstromingen, maar op langere termijn juist tot grote watertekorten. Alle belangrijke Aziatische rivieren, waaronder de Gele Rivier, de Yangtze en de Mekong, zijn voor hun watertoevoer afhankelijk van het ijs in de in de Himalaya. De rivieren bepalen de dagelijkse watervoorziening van zo'n twee miljard mensen in Azië.
Na de Noord- en Zuidpool, is het Tibetaanse plateau, dat omringd wordt door de Himalaya, de derde grote ijskap op aarde, met een oppervlakte van ongeveer 114.000 vierkante kilometer. De afgelopen decennia is het tempo waarin de gletsjers in het gebied smelten, sterk gestegen. Uit berekeningen van onder meer het IPCC (klimaatpanel van de VN) en metingen van het Wereld natuur Fonds (WNF) blijkt dat de naar schatting 15.000 gletsjers in de Himalaya veel sneller krimpen dan elders op de wereld omdat de temperatuur op deze grote hoogte sneller stijgt.Wanneer de afname in dit tempo doorzet, zal deze ijskap over 35 jaar zo goed als verdwenen zijn.
Het smelten van de gletsjers vormt nu al een directe bedreiging door de bewoners van de dalen eronder. De overvolle gletsjermeren zijn tikkende tijdbommen. In de afgelopen jaren veroorzaakten 'ontploffende' meren al rampen op regionale schaal, waarbij mensenlevens, dorpen en vruchtbare grond werden verwoest.
Om het tij te keren, komen overheden en bewoners in actie. Een voorbeeld is de reddingsoperatie voor de bewoners van de regio onder het Thorthormi-meer in Bhutan. Sinds 2001 is het meer bijna drie keer in omvang toegenomen. Het waterpeil moet de komende drie jaar met vijf meter omlaag gebracht worden om het gevaar van verwoesting af te wenden. Voor de eerste actie trokken 300 vrijwilligers (waaronder huisvrouwen, herders en taxichauffeurs) 10 dagen lang te voet omhoog naar het meer, waar ze door het verwijderen van grote stenen en het graven van geulen het waterpeil 86 cm konden laten dalen. Het WNF bracht de operatie in beeld. (Zie ook:
Het drainage-plan voor het Thorthormi-meer is onderdeel van het rampenplan van de regering van Bhutan voor vele omwonenden van gletsjermeren die op springen staan. Hulp en financiering komen onder meer van het WNF en de VN. Het aantal zeer risicovolle meren dat door WNF is geïnventariseerd, staat nu op 25 in Bhutan, 46 in India en 20 in Nepal.
'Klimaatverandering is al aan de gang. Hier en nu. Niet alleen onze natuur, maar talloze mensen voelen de gevolgen in hun dagelijks leven,' zegt Johan van de Gronden, directeur van het WNF. 'Door de veranderingen van het ecosysteem in de Himalaya worden nog deze generatie miljarden mensen bedreigd. Water zal de inzet worden van grote conflicten. De kosten door de gevolgen van klimaatverandering zijn vele malen hoger dan de bedragen die we nu moeten investeren in maatregelen om de risicogrens van twee graden opwarming wereldwijd niet te overschrijden. Volgende week is de wereld aan zet in Kopenhagen; die kans mogen we niet laten schieten.'
////////////////////
Wereld Natuur Fonds Nederland