ChristenUnie
Bijdrage Cynthia Ortega-Martijn Begroting Koninkrijksrelaties
Bijdrage Cynthia Ortega-Martijn Begroting Koninkrijksrelaties
woensdag 02 december 2009 17:00
Mevrouw Ortega-Martijn (ChristenUnie): Mijnheer de voorzitter. Er is
nu alweer een aantal jaren verstreken sinds de slotakkoorden zijn
afgesloten. In die tijd is er heel veel werk verricht maar zijn er ook
veel momenten geweest die ons plaatsten voor nieuwe uitdagingen. Wij
staan nu aan de vooravond van het overgangsjaar naar de nieuwe
staatkundige verhoudingen. De symbolische datum 10-10-'10 komt
dichterbij. Terugkijkend moet ik concluderen dat wij binnen het
Koninkrijk de dynamiek en de hoeveelheid werk dat een dergelijk proces
van staatkundige hervorming met zich brengt, hebben onderschat.
Veranderingen gaan niet zonder slag of stoot en laten zich soms
moeilijk leiden door alleen rationele connotaties.
De ChristenUnie blijft het een gemiste kans vinden dat de
focus niet eerst is gericht op het ontwikkelen van een visie op het
Koninkrijk. Een gedeeld perspectief op het Koninkrijk van de toekomst
zou wellicht meer gevoel van eenheid hebben bewerkstelligd. Ik ben
blij dat er nu lopende het proces symposia worden georganiseerd om
alsnog te komen tot een Koninkrijksvisie. Graag hoor ik van de
staatssecretaris hoe dat proces verloopt en of zij tevreden is met de
opkomst en de diversiteit ervan. Wanneer kan de Tweede Kamer het
concept-Koninkrijksvisie tegemoet zien?
De staatssecretaris is de klinkende datum 10-10-'10
overeengekomen om te komen tot de ontmanteling van de Nederlandse
Antillen. Kijkend naar de hoeveelheid wetsvoorstellen die volgend jaar
behandeld moeten worden, zowel in deze Kamer als in de Eerste Kamer,
vraag ik mij af of dit gaat lukken. Graag een reactie van de
staatssecretaris waarom zij deze datum haalbaar acht.
De staatssecretaris heeft de Kamer geïnformeerd dat
Curaçao en Sint Maarten de status van land per 10-10-'10 zullen
krijgen. Hiervoor moeten zij voldoen aan een aantal basisvoorwaarden
en moeten ze verbeterplannen opstellen. De ChristenUnie is het met de
staatssecretaris eens dat het proces om te komen tot volwaardig land
tijd nodig heeft. Echter, over de precieze status van deze landen per
10 oktober 2010 bestaat nog onduidelijkheid. Ook de positie van
Nederland in het geheel is niet duidelijk. Graag helderheid van de
staatssecretaris hierover.
In de begroting schrijven de verantwoordelijke
bewindspersonen dat de consensusrijkswetten als bijzonder kenmerk
hebben dat afgesproken is dat gedurende het gehele proces consensus
moet blijven bestaan tussen de verschillende partijen over de inhoud
van de concepten. Maar hoe zit het met de consensus nadat deze
rijkswetten zijn ingevoerd? Het gaat namelijk in principe om
onderlinge samenwerkingsrelaties die vrijwillig in rijkswetten zijn
ondergebracht. Wat betekent de evaluatiebepaling die in de
verschillende wetsvoorstellen is opgenomen, nu concreet? Beschikken de
afzonderlijke landen over een opzegrecht en geldt daarvoor eventueel
een termijn?
Afgesproken is dat Sint Maarten en Curaçao samen één
monetair stelsel zullen krijgen met één centrale bank. Hoe verloopt
dat proces? Is het de bedoeling dat dit ook voor 10-10-'10
gerealiseerd is?
Er is een hele sprong gemaakt met de inrichting van de
openbare lichamen. Zowel in Nederland als op de eilanden worden er
bovenmatige inspanningen verricht om het transitieproces zo goed
mogelijk te laten verlopen.
Hiervoor mijn complimenten. Welke cruciale stappen moeten nog gezet
worden voordat de eilanden onderdeel worden van het grondgebied van
Nederland? Ik ontvang graag van de staatssecretaris voor het
zomerreces een overzicht van welke Nederlandse wetten en regelgeving
wel of niet en wanneer zullen worden ingevoerd. Ook ontvang ik graag
een langetermijnvisie op de ontwikkeling van het voorzieningenniveau,
de sociale zekerheid en de rechtspositie van de rijksambtenaren op de
eilanden. Op dat punt krijg ik graag een toezegging.
Bonaire wil een referendum, maar wat is de positie van
Bonaire indien de Nederlandse Antillen worden ontmanteld en er nog
geen akkoord ligt over de uitwerking?
Nu en in de toekomst moeten vacatures worden ingevuld en
moeten de RSC's gaan functioneren als departementen. De
staatssecretaris heeft al een aantal keren gezegd dat zij de functies
voor het merendeel opgevuld wil zien door deskundigen die afkomstig
zijn van de eilanden zelf. Welke doelstellingen heeft zij hiervoor
geformuleerd? Welke stappen gaat zij ondernemen om het grote
potentieel in Nederland dat graag terug wil, aan te trekken? Ik hoorde
van een gedeputeerde dat 60% van de huidige ambtenaren een lbo-niveau
heeft. Hoe zullen deze mensen omgeschoold of bijgeschoold worden? Ik
wil graag een toezegging van de staatssecretaris dat zij voor de
eilanden gaat komen met een masterplan voor de kwalitatieve bezetting
van overheidsdiensten, mede in het kader van institutionele
versterking.
In de begroting stelt de staatssecretaris dat het reële
risico bestaat dat de eilandgebieden er niet geheel in zullen slagen
om de gelden in verplichtingen vast te leggen. Verder stelt de
staatssecretaris dat zij met de eilandbesturen heeft afgesproken dat
eind 2010 zal worden besloten hoe eventueel overgebleven middelen
aangewend zullen worden. Ik heb mij eerder kritisch uitgelaten over de
effectieve en efficiënte verdeling van SEI-projecten over de
verschillende beleidsgebieden. Ik zie bij eventuele onderbesteding een
kans om hier vanuit de Kamer meer op te sturen, hoewel ik begrijp dat
dit eigenlijk een interne aangelegenheid betreft. Het geld moet
evenwel besteed -- en goed besteed -- worden. Daarom heb ik samen met
de leden Leerdam en Van Bochove een amendement ingediend dat uit de
overgebleven middelen een bedrag oormerkt van EUR500.000 voor
ondersteuning van een project voor een nieuw gebouw voor de Stichting
Casa Cuna Villa Maria op Curaçao. Deze stichting is ontstaan uit een
kleinschalig particulier initiatief, bijna 60 jaar geleden. Inmiddels
worden dagelijks ongeveer 170 kinderen van werkende ouders opgevangen.
De huidige huisvesting voor die opvang is dringend aan vervanging toe.
De fondswerving voor een nieuw gebouw is gestart. De geraamde kosten
bedragen 2,7 miljoen Antilliaanse gulden. De zorg voor de jeugd is op
de toekomstige autonome ...
De voorzitter: Eén moment, mevrouw Ortega. De heer Brinkman wenst u
een vraag te stellen.
De heer Brinkman (PVV): Die vraag gaat over dit amendement. Dat de
naam van de heer Leerdam onder dit amendement staat, verbaast mij
totaal niet, maar van de heer Van Bochove verbaast dit mij wel. In de
toelichting staat immers dat dit amendement is ingediend omdat de
stichting al 60 jaar bestaat -- dat is heel mooi; hulde! -- maar nog
nooit subsidie heeft ontvangen. Met alle respect, het feit dat een
stichting 60 jaar bestaat en het 60 jaar heeft kunnen volhouden zonder
subsidie, kan geen reden zijn om nu wel subsidie te krijgen. Mevrouw
Ortega kan mij trouwens niet wijsmaken dat dit al 60 jaar in hetzelfde
gebouw gebeurt. Als dat wel zo is, heeft de stichting heel lang kunnen
sparen voor een ander gebouw. Bovendien hoort deze stichting bij de
Federatie Antilliaanse Jeugdzorg. In het jaarverslag van de
Antilliaanse jeugdzorg zie ik dat een aantal organisaties financiële
steun verlenen aan die federatie. Dat zijn er een stuk of twaalf, maar
het gaat onder andere om het eilandgebied Curaçao, de Samenwerkende
Fondsen Nederlandse Antillen, het Jeugdfonds Nederlandse Antillen en
de Stichting Welzijnsfonds. Met andere woorden: deze stichting krijgt
gewoon subsidie. Op die twee opmerkingen wil ik graag een heldere
reactie.
Mevrouw Ortega-Martijn (ChristenUnie): De stichting krijgt geen
subsidie, want zij valt onder een bepaalde wet over de speelschool.
Zij krijgt dus geen subsidie van de overheid.
De heer Brinkman (PVV): Ik heb hier het jaarverslag van de federatie,
en daarin wordt deze stichting samen met elf andere stichtingen voor
naschoolse opvang genoemd. Een stad ter grootte van Eindhoven, met een
vergelijkbaar inwonertal als Curaçao, zou zijn handen dichtknijpen met
twaalf naschoolse opvangen. Dat is serieus zo.
De voorzitter: En wat is uw vraag?
De heer Brinkman (PVV): Mijn eerste vraag: is die subsidie überhaupt
wel nodig? Er zijn er twaalf op dat eiland! Verder wordt die stichting
genoemd in het jaarverslag van de federatie, die wel degelijk geld
krijgt. Men verdeelt dat onderling. Zoals het altijd gaat bij de
Antilliaanse stichtingen, zit er geen jaarverslag achter om precies te
achterhalen wie wat krijgt. Ze worden echter allemaal genoemd en ze
worden allemaal gesubsidieerd.
De voorzitter: Uw punt is helder. Het woord is aan mevrouw Ortega.
Mevrouw Ortega-Martijn (ChristenUnie): De heer Brinkman kan allerlei
dingen naar voren brengen. Ik heb het goed en zorgvuldig uitgezocht.
Het gaat hier om een stichting die altijd haar eigen broek heeft
opgehouden via onder andere sponsorwerving en donaties. Het is een
stichting die een van de eerste naschoolse opvangen op curaçao heeft
opgericht en die al jaren goed en professioneel werkt. Mijn punt is
dat de stichting een gebouw nodig heeft, want het oude gebouw kan niet
worden gerenoveerd door allerlei problemen, zoals termieten. Het is
min of meer afgekeurd. In dat licht heb ik gezegd, zoals ik dat altijd
heb gedaan, dat het niet op een goede manier is verdeeld. Nu er
eventueel geld overblijft, wil ik graag dat op het gebied van
jeugdzorg een en ander wordt gedaan. Ik heb voor dit project gekozen.
De voorzitter: Dank u wel. U kunt uw betoog vervolgen.
Mevrouw Ortega-Martijn (ChristenUnie): Voorzitter. De zorg voor de
jeugd is op de toekomstige autonome landen hard achteruitgegaan. Het
aantal probleemkinderen tussen 12 en 16 jaar neemt toe. Investeren in
de jeugd is juist erg belangrijk voor een land dat meer op eigen benen
wil gaan staan. Het huiselijk geweld tegen vrouwen en kinderen op
curaçao is schrikbarend toegenomen, zoals bleek uit een recent
onderzoek. Het is toe te juichen dat de jongerenvereniging Bos di
Hubentut zich zo inzet om mishandeling van kinderen tegen te gaan.
Waar blijven echter de regering en het eilandbestuur? In de begroting
lees ik dat de jeugdwerkloosheid verder is gestegen naar 26,3% in
2008, terwijl de streefwaarde voor 2009 14,2% is. Deze streefwaarde
wordt hoogstwaarschijnlijk niet gehaald. Welke afspraken zijn daarover
gemaakt?
Tot slot. Aruba heeft een nieuwe regering. Hopelijk kunnen
er nu knopen worden doorgehakt over een aantal thema's. Eén thema, de
staat van het bestuur, is al naar voren gekomen. Wat is de stand van
zaken met betrekking tot een van de andere hete hangijzers, het
gemeenschappelijk hof?
Tags
Cynthia Ortega