ChristenUnie
Bijdrage Joël Voordewind begroting Defensie
Bijdrage Joël Voordewind begroting Defensie
woensdag 02 december 2009 14:45
De heer Voordewind (ChristenUnie): Voorzitter. Enkele weken geleden
werd de val van de Berlijnse Muur herdacht. De internationale
veiligheidssituatie is sinds de val van de Muur onmiskenbaar
veranderd, maar de wereld is er al met al niet veiliger op geworden.
Ik verwijs kortheidshalve naar de beleidsbrief Wereldwijd dienstbaar
van september 2007. Daarin is een heldere analyse opgenomen van de
veranderende internationale veiligheidssituatie sinds het einde van de
Koude Oorlog. Defensie heeft zich aan de veranderingen weten aan te
passen door zich om te vormen tot een volwaardige expeditionaire
krijgsmacht die overal ter wereld inzetbaar is om een bijdrage te
leveren aan internationale vrede en veiligheid. En met resultaat. De
ChristenUnie-fractie heeft grote waardering voor de prestaties van het
defensieapparaat, onder andere in Tsjaad, Somalië, Burundi en
Afghanistan. In Uruzgan is de veiligheid gedeeltelijk verbeterd en er
zijn meer voorzieningen op het terrein van onderwijs en
gezondheidszorg gekomen. Er worden minder schepen gekaapt in de Golf
van Aden, waar Nederland het commando voert over de huidige EU-missie.
Ook internationaal wordt de Nederlandse inzet zeer gewaardeerd. Het is
veelzeggend dat de Amerikaanse president Obama de Nederlandse aanpak
in Uruzgan een voorbeeld noemt voor de eigen strategie in Afghanistan.
Wij beschikken kortom over de expeditionaire krijgsmacht die wij
altijd voor ogen hebben gehad toen wij begin jaren negentig met de
hervormingen begonnen. Die krijgsmacht past bij de mentaliteit van
Nederland in de wereld. Dat is geen mentaliteit van ons terugtrekken
achter de dijken. Vanuit een bevoorrechte positie als welvarende natie
heeft Nederland de plicht om op te komen voor de vrede en veiligheid
in de wereld en voor de handhaving van de internationale rechtsorde.
Dat is niet louter een ideëel streven, maar dat is ook in het belang
van de eigen veiligheid. Denk bijvoorbeeld aan de toename van
internationaal terrorisme en piraterij.
Het is wel een feit dat Nederland het huidige niveau voor
2010 niet kan volhouden. Dat heeft de minister zelf ook enkele malen
aangegeven. Na de beëindiging van de missie in Uruzgan zal Nederland
een stapje terug moeten doen. De verkenningen komen wat dat betreft
als geroepen. Wanneer kan de Kamer de verkenningen precies verwachten?
De ChristenUnie-fractie ziet een defensieapparaat met
hoogwaardige apparatuur, maar ook met problemen als het gaat om het
aantrekken van voldoende instructeurs en monteurs. Dat is onder andere
een reden waarom de missie in Afghanistan tegen haar grenzen aanloopt.
Wij stellen daarom voor de optie te onderzoeken of gespecificeerd
personeel uit andere landen geworven kan worden of van de private
markt kan worden ingehuurd. Ook kan defensie nog een hele slag slaan
door een beroep te doen op de reservisten. Ik begrijp dat daar in het
WGO over personeel ook bij stil is gestaan. Enkele collega's hebben
daarover ook al het woord gevoerd.
Nu bestaat het personeel bij uitzending voor 1,3% uit reservisten, de
staatssecretaris wil dat verhogen tot 2,5%, maar we zien in landen als
Canada en de VS dat dit percentage nog veel hoger kan. Waarom niet
meer ambitie om dit percentage te verhogen?
We zien dat Defensie ook een bijdrage levert aan het
overheidstekort. Maar dan is het niet verstandig, vindt de fractie van
de ChristenUnie, te bezuinigen op het trainen en oefenen van onze
militairen om ze goed voorbereid op missie te laten gaan. Daarom heb
ik samen met de collega's Knops en Eijsink een amendement ingediend om
deze bezuiniging van 5 mln. ongedaan te maken.
De ChristenUnie is zeer tevreden dat extra wordt
geïnvesteerd in de versterking van de inlichtingenketen: 18 mln., de
opsporing van IED's en extra Bushmasters met detectiearm. De
veiligheid van onze militairen die met gevaar voor eigen leven de
poort uitgaan, moet boven alles gaan. De ChristenUnie is daarom van
mening dat onze Mercedes-jeeps die in gevaarlijke situatie worden
ingezet, niet alleen tegen scherven moeten worden beschermd, zoals nu
het geval is, maar ook tegen munitie 7.62, zoals bij de Denen het
geval is, en ook tegen mijnen, zoals bij de Duitsers het geval is.
Bescherming is essentieel voor de keuze van de helmen. Kan worden
verzekerd dat in operationeel gevaarlijke situaties het beste van het
beste wordt gebruikt? Niet de levensduur is voor de fractie van de
ChristenUnie het uitgangspunt, maar het direct inspelen op nieuwe
technologische ontwikkelingen.
In voorgaande jaren heb ik mij sterk gemaakt voor de
werving van eigen UHV-capaciteit. Het belang hiervan wordt door de
regering onderkend, en als reactie op de motie is er een brief
gekomen. Nederland beschikt over technologische kennis en
infrastructuur om sensoren te ontwikkelen. Hiervoor kunnen middelen
worden aangewend vanuit het maatschappelijke innovatieprogramma
Veiligheid (MIV). Is de staatssecretaris bereid om de middelen uit het
MIV beschikbaar te stellen voor de ontwikkeling van een "demonstrator"
van de vliegende radar? Ik overweeg op dit punt een motie. In de
genoemde brief werd een opening geboden. Gaat dit nu ook daadwerkelijk
gebeuren?
De EU gaat een trainingsmissie in Somalië uitvoeren. De
minister van Defensie, lezen we in de media, zei op 18 november achter
het principebesluit te staan, maar wil uiteraard nog een reeks van
antwoorden opvragen, onder andere hoe de soldaten getraind en
geselecteerd gaan worden, en hoe de betaling wordt gecontroleerd.
Heeft de minister hierop inmiddels al antwoord op, en zo ja, heeft hij
nog steeds een positieve grondhouding als het gaat om eventuele
deelname hieraan, met uiteraard respect voor de procedures die we in
de Kamer kennen, zoals de artikel 100-brief.
De ChristenUnie is het met de minister eens dat het van
groot belang is om te erkennen dat de noodzaak van het probleem op het
land zelf ligt, dus in Somalië. Het is dan ook noodzakelijk om de
inspanningen op het land verder te versterken. Op het moment dat het
kabinet met een voorstel komt, zullen we daar serieus naar gaan
kijken.
De ChristenUnie heeft ook waardering voor de positieve
resultaten van het wervingsbeleid voor nieuw personeel. Het komt er nu
wel op aan om voldoende opleiders en trainers te vinden. Dit punt kwam
ook bij het WGO-personeel aan de orde. Het kan niet zijn dat mensen
heel lang op die opleiding moeten gaan wachten, op het moment dat ze
zich aanmelden. Ik hoor soms geluiden van zes maanden. Daardoor haken
mensen alsnog af, en zoeken ze tussentijds een andere baan. De
ChristenUnie is tevreden met de honorering van haar verzoek om zo min
mogelijk ouders uit te zenden op missie met kinderen jonger dan een
jaar.
Wat het defilé in Wageningen betreft: ik steun het verzoek
vanuit Wageningen, samen met de Partij van de Arbeid, om de
staatssecretaris te vragen dit evenement nog drie jaar te financieren.
Tags
Joël Voordewind