Ingezonden persbericht


Persbericht, 1 december 2009

Een nieuwe geschiedenis van Scheveningen

Het jaar 2013 wordt een bijzonder jaar in de geschiedenis van het Koninkrijk der Nederlanden als geheel en in die van Scheveningen in het bijzonder. We vieren dan het tweede eeuwfeest van de stichting van ons koninkrijk. De stichtingsfase begon op 30 november 1813 op het strand van Scheveningen, toen de erfprins Willem Frederik van Oranje-Nassau hier aan land ging. De Franse Tijd was ten einde, Nederland was weer zelfstandig. De gebeurtenissen in het jaar 1813 worden elke vijfentwintig jaar uitgebreid herdacht door de Stichting Scheveningen Viering Gedenkdagen in samenwerking met het Schevenings Leesgezelschap Vriendschap en Oefening uit 1817. Ook in 2013 staan grootse feestelijkheden op het programma. Onderdeel daarvan is de presentatie van de Geschiedenis van Scheveningen, een nieuw geschiedwerk in twee delen, dat kan worden gezien als de opvolger van het in 1926 verschenen standaardwerk van J.C. Vermaas.

De uitgave wordt voorbereid door de op 30 november jl. in het leven geroepen Stichting Geschiedschrijving Scheveningen. Voorzitter van het stichtingsbestuur is mr. Henk Grootveld. Het secretariaat van de stichting is gevestigd in Muzee Scheveningen. De stichting heeft als voorloper de Stichting Geschiedschrijving 's-Gravenhage, die verantwoordelijk was voor de uitgave van het driedelige Den Haag - Geschiedenis van de stad (2005-2006). De Geschiedenis van Scheveningen staat onder (eind)redactie van Maarten van Doorn, Kees Stal (beiden ex-Haags Gemeentearchief), Henk Grootveld en Paul de Kievit. Van Doorn en Stal zullen ook delen van tekst zelf schrijven. De redactie wordt terzijde gestaan door een groep gespecialiseerde auteurs. Ook hier weer veel bekende namen, zoals die van de archeologen Ab Waasdorp en Victor Kersing en de historici Marijke Bruggeman, Jan Hein Furnée, Henk den Heijer, Peter Holtrop, Michiel van der Mast, Thimo de Nijs, Henk Slechte en Wim Willems. Gezamenlijk zullen zij de geschiedenis van Scheveningen opnieuw schrijven.

Kort overzicht van de inhoud
Deel I beslaat de geschiedenis van Scheveningen tot het midden van de 19de eeuw. De rode draad is hier de spanning tussen de geïsoleerde gemeenschap en de relatie met de buitenwereld, nodig voor het voortbestaan. Het dorp begint als gehucht in Haagambacht, sticht een eigen parochie, ontwikkelt een eigen cultuur, die onder meer tot uiting komt in taal en kleding. Interessant is de vraag of Scheveningen misschien de reden voor vestiging van de graaf op het Binnenhof is geweest of dat het toch omgekeerd was. Na 1813 worden de banden met Den Haag nauwer; het Badhuis verrijst, waarmee het dorp een tweede, zo totaal andere kern krijgt. Het is een initiatief van de Scheveningers zelf, maar wordt snel door Den Haag overgenomen. Aan dit alles gaan hoofdstukken vooraf waarin de sporen van de oudste bewoning, de Romeinse tijd en de vroege middeleeuwen worden beschreven. Essentieel is natuurlijk de zee. De visserij als basis van het Scheveningse bestaan. Maar ook de zee als vijand en de zee als attractie voor buitenstaanders. In deel II beschrijven de auteurs de ontwikkeling van vissersdorp tot 'stadsdeel aan zee'. Ook hier weer de rode draad: de spanning tussen dorp en stad. Het dorpskarakter verandert. Er komen nieuwe kernen en nieuwe wijken. De badplaats wordt populair als woongebied en in de zomer als trefpunt voor de culturele bovenlaag. Stad en badplaats overvleugelen het oude dorp, maar dat behoudt gedeeltelijk zijn eigen karakter. Een harde kern van echte Scheveningers zorgt daarvoor. Zij houden de belangstelling voor de eigen geschiedenis levend en stichten een museum. In Duindorp ontstaat een betrekkelijk gesloten Scheveningse gemeenschap. Ook in dit deel eist de zee een alles overheersende rol op. De visserij bloeit in de 19de eeuw. De stormramp van 1894 leidt na veel strijd met Den Haag tot het graven van de havens. In de 20ste eeuw neemt het belang van de visserij af en wordt de haven steeds meer voor recreatieve doeleinden gebruikt. De badplaats maakt als Parel aan de Noordzee een periode van ongekende bloei door, maar kampt in de jaren zestig en zeventig met een identiteitscrisis.. Het oude 'zeefront' sneuvelt grotendeels. Het karakter van het toerisme verandert. Scheveningen wordt een badplaats voor de massa.

Beide delen zullen elk zo'n 350 bladzijden beslaan en rijk worden geïllustreerd. In het voorjaar zal een brochure verschijnen waarin de inhoud van het boek verder wordt toegelicht.

Bijschrift bij de foto:
Auteurs en redactie van Geschiedenis van Scheveningen bijeen in Muzee Scheveningen tijdens de oprichting van de Stichting Geschiedschrijving Scheveningen op 30 november 2009. Foto: Piet de Graaf.

Noot voor de redactie,