Openbaar Ministerie

Amsterdam gaat door met strafrechtelijke ontruimingen

30 november 2009 - Arrondissementsparket Amsterdam

De Amsterdamse Driehoek gaat door met het strafrechtelijk ontruimen van kraakpanden die op het moment van de kraak in gebruik waren. Volgens de driehoek biedt het wetsartikel over huisvrede- en lokaalvredebreuk (138 Sr) hiervoor voldoende gronden. Panden die op het moment van de kraak leeg stonden, zullen - conform een uitspraak van de Hoge Raad- niet strafrechtelijk worden ontruimd.

Voorheen werd er in Amsterdam ontruimd op basis van artikel 429 sexies van het wetboek van strafrecht (Sr). Dit artikel zegt dat het strafbaar is om een pand te kraken dat korter dan een jaar leegstaat. De Hoge Raad (HR) heeft op 9 oktober geoordeeld dat ontruiming van een huis op basis van dit artikel niet kan.

De Driehoek van Amsterdam ziet in artikel 138 Sr nog wel een grond om strafrechtelijk te ontruimen. Dit artikel beschermt panden die in gebruik zijn op het moment van de kraak. Gebruik is meer dan alleen feitelijke bewoning. Dat kan ook gaan om het effectief en voortvarend bezig zijn om een pand in gebruik te nemen. Bijvoorbeeld als een eigenaar kan aantonen dat er recent potentiële kopers geweest zijn voor een bezichtiging, er net geschilderd is, er verbouwd wordt of de woning na een sterfgeval leegstaat omdat de boedel nog verdeeld moet worden. Vage plannen en voornemens tot renovatie of verkoop worden niet beschermd door artikel 138 Sr.

In Amsterdam is al vaker succesvol ontruimd op basis van artikel 138 Sr. Toch werd er voor de uitspraak van de Hoge Raad voornamelijk strafrechtelijk ontruimd op basis van artikel 429 sexies Sr omdat de reikwijdte van dat artikel ruimer is. In Amsterdam wordt al tientallen jaren op strafrechtelijke titel ontruimd. Bij een strafrechtelijke ontruiming gaat het om een aanhouding van krakers voor een strafbaar feit (vaak 429sexies of 138 Sr), waarna het leeggekomen pand wordt teruggegeven aan de eigenaar.

Daarnaast worden in Amsterdam kraakpanden ontruimd op last van de burgemeester als er een verstoring van de openbare orde is of als er een uitspraak van de civiele rechter is. Amsterdam houdt vast aan het ontruimen van kraakpanden in zogenaamde ontruimingsrondes, tenzij er bijzondere omstandigheden zijn om daarvan af te wijken.

Ook wordt het beleid gehandhaafd om in beginsel een kort geding tegen een voorgenomen ontruiming af te wachten, tenzij bijzondere omstandigheden anders nopen.