UMC St Radboud
Vatbaarheid voor schimmelinfecties heeft genetische basis
(29-10)
Er zijn twee genetische mutaties gevonden die het risico op
schimmelinfecties (candidiasis) vergroten. Ze zijn onafhankelijk van
elkaar ontdekt door onderzoeksgroepen van het University College
London en het UMC St Radboud in Nijmegen. Beide onderzoeken zijn
gepubliceerd in The New England Journal of Medicine (29 oktober, on
line), het belangrijkste wetenschappelijke tijdschrift voor medisch
onderzoek.
Ongeveer driekwart van de vrouwen heeft weleens last van een vaginale
schimmelinfectie. Dit kan veel verschillende oorzaken hebben. Een
onderzoeksgroep van het UMC St Radboud, onder leiding van de
internisten prof. dr. Mihai Netea en prof. dr. Bart-Jan Kullberg,
heeft nu bij vrouwen uit één familie een genetische afwijking ontdekt
die de vatbaarheid voor deze schimmelinfectie sterk vergroot. Naast
vaginale infecties kan de schimmel ook leiden tot infectie van
bijvoorbeeld de nagel (onychomycosis).
Het gaat hier om een verandering in het eiwit dectine-1, dat zich op
cellen van het immuunsysteem bevindt. Dectine-1 herkent zogeheten
beta-glucanen, moleculen aan de buitenkant van de schimmel Candida
albicans. Zodra dectine-1 de beta-glucanen in het vizier krijgt,
treedt een moleculair proces in werking dat leidt tot opruimen van de
schimmel.
De Nijmeegse onderzoeksgroep ontdekte dat sommige mensen een mutatie
hebben in het gen voor dectine-1, leidend tot een gebrekkig
functioneren van dit eiwit en tot chronische schimmelinfecties van de
nagels of slijmvliezen.
Dectine-1 geeft signalen door aan het eiwit CARD9, aan de binnenkant
van de celmembraan. Dit eiwit zorgt voor de doorgeleiding van de
alarmsignalen de cel in. Ook als CARD9 niet goed werkt of ontbreekt,
veroorzaakt dat schimmelinfecties. Dit blijkt uit onderzoek van het
University College London, waarvan de resultaten gelijktijdig met het
Nijmeegse onderzoek gepubliceerd zijn.
Deze uitkomsten vormen de eerste stap in het begrijpen van de
genetische vatbaarheid voor algemeen voorkomende, hinderlijke
schimmelinfecties, aldus dr. Bart Ferwerda van het UMC St Radboud, de
onderzoeker die de mutatie in dectine-1 ontdekte. Het stelt ons in
staat om de interactie tussen schimmels en het menselijk immuunsysteem
beter te doorgronden en kan in de toekomst leiden tot behandelopties
voor mensen die lijden aan Candida-infecties.