UMC St Radboud
Nieuwe techniek voor uitstrijkjes betrouwbaar
(28-10)
Dunnelaagcytologie, een relatief nieuwe manier om uitstrijkjes voor
het onderzoek op baarmoederhalskanker te maken, is even betrouwbaar is
als de huidige PAP-test. Dit blijkt uit een groot onderzoek onder
90.000 vrouwen, uitgevoerd door het UMC St Radboud en het Laboratorium
voor Pathologie in Eindhoven. De resultaten staan in het meest recente
nummer van JAMA, het tijdschrift van de American Medical Association.
De nieuwe techniek levert voordelen op voor de te onderzoeken vrouwen,
voor de huisartsen die de uitstrijkjes maken en voor de laboratoria.
De strijd tegen baarmoederhalskanker is in Nederland succesvol dankzij
het bevolkingsonderzoek, waarbij vrouwen worden uitgenodigd om bij hun
huisarts een uitstrijkje (Pap-test) te laten maken. Pap is de
afkorting van de naam Papanicolaou, de uitvinder van de test.
Jaarlijks gebeurt dit onderzoek bij 500.000 Nederlandse vrouwen tussen
30 en 60 jaar. Hoewel succesvol, heeft de Pap-test beperkingen. De
patholoog kan de uitstrijkjes niet altijd goed beoordelen en bij
twijfel moet er opnieuw een uitstrijkje worden gemaakt. Met een nieuwe
techniek, de dunnelaagcytologie, zijn uitstrijkjes beter te
beoordelen. Pathologen van het UMC St Radboud en van het Laboratorium
voor Pathologie (PAMM) hebben samen met huisartsen en gynaecologen
aangetoond dat deze nieuwe techniek even betrouwbaar is als de
gebruikelijke Pap-test. Daarnaast biedt dunnelaagcytologie belangrijke
voordelen.
Aan de studie namen 90.000 vrouwen deel uit de regio Nijmegen en
Eindhoven, bij wie in het kader van het bevolkingsonderzoek
baarmoederhalskanker een uitstrijkje werd gemaakt. De
huisartspraktijken waar de uitstrijkjes zijn verzameld, werden op
basis van loting ingedeeld in twee groepen: één groep die de nieuwe
techniek gebruikte en de controlegroep met de conventionele Pap-test.
De onderzoekers keken naar overeenkomsten en verschillen tussen de
technieken wat betreft opsporing van voorlopercellen van
baarmoederhalskanker. Het onderzoek heeft vier jaar geduurd.
Dunnelaagcytologie heeft voordelen voor de vrouwen, de huisartsen, de
cytologisch analisten en de pathologen. Voor de vrouwen is het van
belang, dat minder uitstrijkjes mislukken. Als een uitstrijkje niet
goed is gelukt, moet het opnieuw gebeuren. De huisartsen kunnen het
verzamelde materiaal eenvoudig overbrengen in een flesje, gevuld met
een vloeistof. Bij de Pap-test moet het materiaal zorgvuldig worden
ZuitgestrekenZover een glaasje en gefixeerd; huisartsen ervaren dit
als omslachtig. Voor analisten geldt, dat dunnelaagcytologie beter te
beoordelen is dan het Pap-uitstrijkje.
Het is voor het eerst dat in Nederland een screeningsmethode binnen
een bevolkingsonderzoek onder een grote groep deelnemers en met een
vergelijkbare, gerandomiseerde controlegroep prospectief is
onderzocht. Vorige, minder goed uitgevoerde studies lieten wisselende
resultaten zien, waardoor twijfel bestond over de waarde van
dunnelaagcytologie. De Nederlandse Vereniging voor Pathologie
benadrukt dat de huidige bewijzen hard zijn en ondersteunt daarom
implementatie van dunnelaagcytologie in het bevolkingsonderzoek.