Universiteit van Amsterdam
Twee typen verwachtingen actief bij luisteren naar muzikaal ritme
Promotie Muziekcognitie
dinsdag 27 oktober, 10.00 uur
Olivia Ladinig onderzocht temporele verwachtingen bij het luisteren naar muziek. Ze keek vooral naar de rol van muzikale deskundigheid en blootstelling in de vorming van verwachtingen in het luisteren. Ook onderzocht ze in hoeverre aangeboren cognitieve mechanismen een rol spelen. Ladinig toont dat twee typen verwachtingen actief zijn bij het luisteren naar muzikale ritmes. De eerste is gebaseerd op een hiërarchisch gestructureerde verwachting die een accentstructuur legt op ritmische gebeurtenissen (metrische verwachting). In dit verband laat zij zien dat een metrum (of maatsoort) wordt opgewekt in alle luisteraars, ongeacht het niveau van formele muzikale opleiding. Bovendien toont ze aan dat het meest saillante niveau van een metrum - de beat of tactus -, actief is in pasgeboren baby's. Bij het tweede type vewachting hebben zowel musici als niet-musici een sterkere verwachting voor gebeurtenissen aan het begin en aan het einde van een metrische eenheid. Daarnaast vond Ladinig op een kleinere tijdschaal steun voor de hypothese dat luisteraars gevoelig zijn voor afwijkingen op een temporeel microniveau, en onderscheid kunnen maken tussen temporeel getransformeerde en niet-getransformeerde muzikale uitvoeringen. Lekenluisteraars blijken deze oordelen even goed te kunnen maken als muzikale experts. Niet muzikale expertise, maar blootstelling aan een bepaald muzikaal genre blijkt een rol te spelen in dit type luisteroordelen.
Mw. O. Ladinig: Temporal Expectations and their Violations. Promotor is dhr. prof. dr. R.J.H. Scha.
Locatie: Agnietenkapel, Oudezijds Voorburgwal 231, Amsterdam.