Planbureau voor de Leefomgeving
26 oktober 2009
Afwenden mondiale milieuproblemen is mogelijk en betaalbaar
De huidige trends in het gebruik van fossiele brandstoffen en van
inefficiënt landgebruik voor de landbouw leiden op termijn wereldwijd
tot grote problemen op het gebied van klimaatverandering en
biodiversiteitsverlies. Betaalbare oplossingen om een mondiale
milieucrisis te voorkomen zijn echter voorhanden. De grote uitdaging
ligt vooral in het creëren van de juiste bestuurlijke en
institutionele voorwaarden voor een meer duurzame economie. Dat stelt
het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in het rapport `Growing
within Limits', dat vandaag verschijnt. Deze mondiale milieuverkenning
heeft het PBL opgesteld op verzoek van de minister van VROM.
Met deze verkenning sluit het PBL aan bij de conclusies van de Club
van Rome in `The Limits to Growth' uit 1972, dat ongewijzigd beleid
halverwege de eenentwintigste eeuw tot grootschalige milieuproblemen
zal leiden. Het PBL constateert dat de hoofdboodschappen van dat
rapport nog steeds gelden; wel laat betere kennis op sommige
onderdelen nu een ander beeld zien. Op 26 en 27 oktober viert de Club
van Rome zijn 40-jarig bestaan.
Opgaven zijn aanzienlijk maar technisch te realiseren
Cruciale opgaven om de grootste mondiale milieuproblemen te voorkomen,
zijn het beperken van de temperatuurstijging en het stoppen van het
biodiversiteitsverlies. Bij ongewijzigd beleid zal de gemiddelde
temperatuur op aarde in 2100 naar verwachting met zo'n 4oC zijn
gestegen, en zal de biodiversiteit in 2050 met zo'n 40% zijn
afgenomen. Om de temperatuurstijging te beperken tot 2oC is het
noodzakelijk de broeikasgasemissies wereldwijd met ongeveer 50% terug
te brengen; voor rijke landen kan het hier gaan om een reductie van 80
à 90%. Verlies van biodiversiteit wordt met name veroorzaakt door
toenemend landgebruik voor de landbouw.
Het is mogelijk deze doelstellingen met grotendeels bestaande
technische mogelijkheden te realiseren, zo stelt het PBL. Belangrijke
maatregelen voor het beperken van de temperatuurstijging zijn
bijvoorbeeld efficiënter gebruik van energie, meer gebruik van
hernieuwbare energie en de introductie van centrales die de
CO2-uitstoot afvangen. Voor de landbouwsector gaat het erom de
landbouwproductiviteit te verhogen, de verliezen in de voedselketen
terug te dringen en de vleesconsumptie te beperken.
De beschikbare technologie is betaalbaar
Om de doelstellingen te realiseren is in de komende decennia naar
verwachting 1000 tot 2000 miljard euro per jaar nodig; dit komt
overeen met ongeveer 2% van het wereld-BNP. De macro-economische
gevolgen van een dergelijke investering lijken niet bijzonder groot.
Een integrale aanpak van milieuthema's, bijvoorbeeld door koppeling
met luchtbeleid of door herbebossingsactiviteiten, kan bovendien
leiden tot aanzienlijk lagere kosten.
De uitdaging: keuze voor een meer duurzame samenleving
De technische en economische mogelijkheden om de klimaat- en
milieucrisis tegen te gaan zijn beschikbaar. Maar de huidige mondiale
politieke inspanningen voor de aanpak van klimaatverandering en
biodiversiteitsverlies schieten tekort om de hierboven beschreven
doelen te halen. De grote uitdaging ligt daarom vooral in de
maatschappelijke keuze voor een meer duurzame samenleving en het
creëren van de juiste bestuurlijke en institutionele condities
daarvoor. Effectief beleid vraagt om lange termijndoelen en strikte
regelgeving om deze doelen te bereiken. De huidige economische crisis
kan een stimulans zijn om de werkelijke politieke betrokkenheid te
creëren die nodig is om zo'n transitie naar een `groene economie' te
realiseren.
EINDE PERSBERICHT
* Naar de publicatie
* naar de film
---
---------------------------
Het Planbureau voor de Leefomgeving is het nationale instituut voor
strategische beleidsanalyses op het gebied van milieu, natuur en
ruimte. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) draagt bij aan de
kwaliteit van de politiek-bestuurlijke afweging door het verrichten
van verkenningen, analyses en evaluaties waarbij een integrale
benadering voorop staat. Het PBL is voor alles beleidsgericht. Het
verricht zijn onderzoek gevraagd en ongevraagd, onafhankelijk en
altijd wetenschappelijk gefundeerd.
---
---------------------------