Gemeente Onderbanken


Onthulling grafsteen eerste burgemeester Schinveld
De grafsteen van Gabriël Beckers heeft eindelijk een waardige plek, bij de kerk van Schinveld. Jarenlang stond het gedenkteken voor de eerste burgemeester van het dorp gewoon in een tuin, letterlijk tussen de kippen.

Â

Natuurlijk geen passende laatste rustplaats van beslist een historische figuur. Dat vonden ook Emeritus Pastoor Van Can (in wiens achtertuin de steen stond) en raadslid Evers. In samenwerking met de gemeente Onderbanken is een traject gestart om de steen te verplaatsen naar een waardige plek naast de kerk in Schinveld. Â

Â

Â

Â

Wethouder
Ubachs Â
Â
Raadslid Evers Â

Â

Vrijdag 23 oktober werd de Grafsteen op zijn nieuwe plaats onder grote belangstelling onthuld door de familieleden van Gabriël Beckers. Ter gelegenheid van deze onthulling hield éé van de familieleden een prachtige toespraak die zo veel informatie over de geschiedenis van Schinveld en de regio bevatte dat wij hem u niet willen onthouden. Hieronder kunt u de tekst van de toespraak nalezen:Â

Â

Â

Â

GRAFSTEEN GABRIÃL BECKERS 1866, SCHINVELD

Â

Â

Dames en Heren,

Â

Allereerst wil ik namens mijn familie mijn welgemeende dank uitspreken aan het gemeentebestuur van Onderbanken, m.n. aan Rens Evers, lid van de Gemeenteraad, die het behoud van de grafsteen van Gabriël Beckers op de politieke agenda gezet heeft, tezamen met Emeritus Pastoor Van Can. Wethouder Ubachs en zijn medewerker Tim Senden hebben vervolgens de draad opgepakt, tot en met de zeer gewaardeerde bestuurlijke besluitvorming in Gemeenteraad en College van B. en W. De uitvoering van het project is mogelijk geworden door een goede samenspraak van onze Stichting Erfgoed Familie Beckers met de Gemeente Onderbanken en met Pastoor Adema en diens Kerkbestuur van de St. Eligiusparochie.

Steenhouwerij De Beitel heeft de verplaatsing en het opknappen van de grafsteen uitgevoerd o.l.v. de heer Lemmens, die indrukwekkend leiding gaf bij het klaren van de letterlijk zware klus.

Mijn familie is hiervoor zeer erkentelijk.

Â

De heer Beckers houdt een toespraak

Â

Gabriël Beckers was ongehuwd en kinderloos. Hij had 4 broers en drie zussen. Hij was de broer van de bet-overgrootvader van mijn generatie binnen de familie, Jan Michaël Beckers. Jan Michaël Beckers bewoonde Huis Van Bronsvelt aan de Brunsummerstraat, later in Schinveld beter bekend onder de namen Hoeve Huynen en Hoeve Laeven, die thans gerestaureerd wordt. In dat pand was onder meer een jeneverstokerij gevestigd. Â

Â

Â

De heer Beckers

Â

Gabriël Beckers werd geboren op 17 juni 1786 in Nuth en overleed op 23 januari 1866 in Schinveld. Hij was de Maire, de Burgemeester, de Schout en toen weer de Burgemeester in de jaren 1813 tot 1836. Hij bewoonde het Schinvelder Huuske, de huidige Schinvelder Hoeve, waarin hij ook de raadssvergaderingen hield. Â

Â
Â
Â

Met u wil ik kort een blik terugwerpen in die jaren.

Raadsvergaderingen in die tijd waren anders dan wat wij heden ten dage gewend zijn. Enkele gegoede burgers voerden die taak uit, samen met de burgemeester, de wethouders of de schout en de schepenen. Van enig democratisch gehalte was derhalve nog geen sprake. De revolutie van 1848 was nog ver weg.

Â

Als nasleep van de 80-jarige oorlog, van 1568 tot 1648 en de vele kleinere oorlogen in Europa vanwege het zoeken naar grenzen en bestuurlijke eenheden, was Zuid-Nederland en met name het gebied van de huidige provincie Limburg, bestuurlijk zeer verbrokkeld. De Spaanse heerschappij werd opgevolgd door Oostenrijkse zeggenschap en veelvuldige Franse bezettingen onder Lodewijk XIV en Lodewijk XV. De legers vormden vaak een samenraapsel van vele nationaliteiten. Het leidde tot een bestuurlijke lappendeken, waarbij Zuid-Limburg als de Drie Landen van Overmaaze â Valkenburg, Daalhem en âs-Hertogenrade â was opgedeeld in Oostenrijkse en Staatse, ofwel Nederlandse, Heerlijkheden. En die Drie Landen van Overmaaze lagen tussen het Hertogdom Limburg, het Hertogdom Gulik en Het Prinsdom van de Bisschop van Luik. Schinveld lag in het Oostenrijkse deel van de Heerlijkheid Valkenburg.

Het behoeft geen betoog dat deze situatie de veiligheid in de regio niet bepaald bevorderde. Het behoeft ook geen betoog dat de Bende van de Bokkerijders in zoân ambiance goed floreerde. Ook in Schinveld was dat hardhandig voelbaar. Sterke familiebanden waren niet alleen vanzelfsprekend, maar ook noodzakelijk in die onrustige en woelige tijden, in voor- en tegenspoed.

Â

In 1793, Gabriël Beckers was toen 7 jaar, werd onze regio bezet door de legers van de Franse Revolutie, gevolgd door de tijd van Napoleon Bonaparte die zich in 1804 tot keizer liet kronen. Daarmee was de rust allerminst weergekeerd in dit gebied. De vele veldslagen die Napoleon voerde hadden grote â met name financiële â gevolgen voor dit bezette deel van het Franse Keizerrijk: inkwartieringen en vorderingen van geld en goederen. Anderzijds bracht de Franse wetgeving, die ook hier van toepassing was, wat meer zekerheid. Gabriël Beckers werd in 1813 op 27-jarige leeftijd onder dat regiem, Le Maire de Schinvelt. Maar lang zou dat niet duren.

Â

In hetzelfde jaar 1813 moest Napoleon namelijk het onderspit delven in de Slag bij Leipzig. Tot de geallieerde bevrijders die de Franse bezetters ook uit deze regio verdreven behoorden Russische Kozakken, die vaak ook hardhandig tekeer gingen. Bovendien was de toekomst zeer onzeker. Zou Napoleon terugkeren van Elba ? Zou de regio weer onder Oostenrijkse hegemonie gaan vallen ? Kwam na Napoleon het Franse koningshuis Bourbon hier terug ? Of zou Limburg met de zuidelijke Nederlanden bij de nieuwe Nederlandse Staat gevoegd worden ? En ook Pruisen maakte nog aanspraak op het nieuwe Departement van de Roer als deel van het Generaal-Departement van de Nederrijn.

Â

Ondertussen bleven de Kozakken nog een poosje hier en de Franse taal bleef nog een poosje officiële voertaal, toen Burgemeester Gabriël Beckers zich met zijn Gemeenteraad bezig hield met de nog in het Frans opgestelde Gemeenterekening. Zijn salaris was vastgesteld op 80 francs. Voor leveranties aan het Russische leger stonden 40 francs in de Rekening. En de Kozakken vorderden nog 253 francs aan goederen. Zo leert ons de geschiedschrijving van J.H.W. Bosch over Schinveld.

Â

Het Congres van Wenen, dat duurde van september 1814 tot juni 1815, bracht duidelijkheid en betekende een ingrijpende verandering van de kaart van Europa. Veel tijd werd besteed aan de vraag welke vorst of delegatie welke plaats aan tafel kreeg, totdat de vondst, een ronde tafel met gelijkwaardige zetels, uitkomst bracht. Ons begrip âronde tafel conferentieâ is ontleend aan die vondst.

De Zuidelijke Nederlanden â waaronder het latere België â werden uiteindelijk tijdens dat Congres van Wenen bij de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden gevoegd, waardoor onder Koning Willen I het Koninkrijk der Nederlanden ontstond als buffer tegen Franse machtsstreven.

Gabriël Beckers werd in 1815 de eerste burgemeester van Schinveld in dat Koninkrijk. Gedurende een aantal jaren, van 1817 tot 1825, werd de burgemeestersfunctie met de naam Schout aangeduid. In het dorp werd hij de Schout van het Huuske genoemd, naar het Schinvelder Huuske de toenmalige benaming van Huis Heyenhoven, Kasteel Schinveld, Schinvelder Huis en later de Schinvelder Hof, nu Schinvelder Hoeve.

Â

De relatie tussen de Schinvelder Hoeve en mijn familie is ontstaan doordat de niet meer bestaande Bovenste Molen, die bij het Schinvelder Huuske hoorde, gepacht werd. In de raadzaal van de gemeente Onderbanken hangt nog een houten deurpaneel uit die watermolen met de tekst:

DIT HAUS STEIT IN GOTTES HANT

IN DER NEWER MEULLEN IST ES GENANT Ao 1622

De familie Beckers maalde kennelijk goed â ik bedoel dat uiteraard letterlijk â want in 1811 werd ook het Schinvelder Huuske gepacht. In 1848 werden mijn voorvaderen eigenaar. En dat is zo gebleven tot aan de ruilverkaveling in 1974, 163 jaar later, toen de Schinvelder Hof in het kader van boerderijverplaatsing en herbestemming overging naar de Limburgse Kastelen Stichting en vervolgens na een aantal jaren de huidige restaurant- bestemming kreeg.

Â

In 1830 â de 44-jarige Gabriël Beckers is dan al 16 jaar burgemeester â kwam het Belgische volk wegens grieven van rooms-katholieken en liberalen in opstand tegen Nederland. Waalse vrijkorpsen onder Franse officieren â in 1830 vond ook de Parijse juli- revolutie plaats â trokken op naar de Vlaamse gewesten en stootten de Oranjes voor het zuidelijke deel van het Koninkrijk van de troon. Limburg voegde zich bij die nieuwe staat. België werd op de conferentie van Londen als neutrale staat met een liberale grondwet erkend onder Koning Leopold I. En die benoemde Gabriël Beckers na consultatie in de gemeente terstond tot Burgemeester van Schinveld. Hij bleef dit tot 1836 toen zijn draagvlak kennelijk verminderd was, want hij werd door de Belgische Koning in dat jaar niet herbenoemd. Bekend is overigens dat hij gedurende zijn hele burgemeestersperiode van 23 jaar te maken heeft gehad met een sterke oppositie.

Gabriël Beckers overleed op 23 januari 1866 in Schinveld op bijna 80-jarige leeftijd. De terugkeer van Limburg in het Koninkrijk der Nederlanden in 1839 heeft hij dus als 53-jarige oud-burgemeester nog meegemaakt.

Â

Gabriël Beckers had de wens te kennen gegeven in de kerk begraven te worden. Maar dat bleek op grond van nieuwe wetgeving niet meer mogelijk te zijn. Om aan zijn wens zoveel mogelijk tegemoet te komen is hij begraven buiten de kerk, tegen de kerkmuur aan.

Nieuwbouw en uitbreiding hebben de situatie ter plaatse veranderd. De zware grafsteen â naar schatting gaat het om ongeveer 800 kilo â kwam terecht in de achtertuin van de woning van Emeritus Pastoor Van Can, die de aanzet heeft gegeven tot behoud ervan. En uit die achtertuin heeft de aannemer hem deskundig tussen de kippen vandaan weten te halen. Merkwaardig en bijzonder is overigens dat de natuurstenen grafsteen zo sober is uitgevoerd en zo weinig informatie geeft: alleen voorletter, achternaam en overlijdensjaar. Wij hebben daar geen verklaring voor.

Â

Mijn familie en ik zijn bijzonder ingenomen met het feit dat herplaatsing van de historische grafsteen nu op een waardige plek gerealiseerd is.

Â

drs. F.G.J.M. Beckers,

23 oktober 2009 Â

Â

Â

Na het officiële gedeelte in de Schinvelder Hoeve (de voormalige woning van Gabriël Beckers) vertrok het gezelschap naar de kerk om aldaar de grafsteen op zijn nieuwe plek te onthullen.Â

Â

Onthulling van de grafsteen Â

Raadslid Evers onthuld samen met enkele leden van familie Beckers de grafsteen

Â

De familie Beckers

De familie Beckers poseert bij de gedenksteen van hun voorvader