Star formation and the ISM: interactions in the Milky Way and other galaxies
Datum: 23 oktober 2009
Promotie: A.F. Loenen, 13.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5,
Groningen
Proefschrift: Star formation and the ISM: interactions in the Milky
Way and other galaxies
Promotor(s): prof.dr. M. Spaans, prof.dr. W.A. Baan
Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen
Stervorming en het InterStellaire Medium: interacties in de Melkweg en
andere stelsels
Edo Loenen bestudeerde hoe sterren zich vormen en ontwikkelen door te
kijken naar hun `geboorteplaats': het gas dat verspreid is in de
ruimte, het zo geheten InterStellaire Medium (ISM). Hij onderzocht wat
de eigenschappen van het ISM zijn waarin sterren vormen en hoe die
eigenschappen veranderen tijdens de `levensloop' van de sterren.
Tevens keek hij of er verschillen zijn in deze eigenschappen tussen de
Melkweg en andere melkwegstelsels.
Sterren zijn de bouwstenen van het universum. Tijdens hun leven
beïnvloeden sterren hun omgeving op allerlei manieren: ze warmen hun
omgeving op met straling, tijdens hun `geboorte' en `dood' produceren
ze sterke gasstromingen die het vormen van nieuwe sterren kan
veroorzaken en sterren maken de elementen waaruit de planeten en
uiteindelijk het leven zelf zijn ontstaan.
Om de eigenschappen van het ISM te bepalen stelde Loenen twee grote
sets waarnemingen samen van straling afkomstig van gasmoleculen in
zowel de Melkweg als andere melkwegstelsels. Deze waarnemingen
probeerde hij vervolgens te verklaren door ze te vergelijken met de
voorspellingen van theoretische modellen.
Hieruit is gebleken dat de eigenschappen van het ISM grotendeels
hetzelfde zijn in de Melkweg als in andere melkwegstelsels. Een
verrassende conclusie van Loenens onderzoek is dat de mechanische
processen van een ster (gasstromen tijdens de vorming en vernietiging
van de ster) grote invloed hebben op de temperatuur van het ISM. De
afgeleide temperaturen zijn hoger dan algemeen aangenomen, hetgeen
grote gevolgen kan hebben voor de vorming van nieuwe sterren.
Edo Loenen (Zierikzee, 1981) studeerde sterrenkunde aan de
Rijksuniversiteit Groningen, waar hij zijn promotieonderzoek deed bij
het Kapteyn Instituut, gefinancierd door de universiteit en ASTRON
(www.astron.nl). Binnenkort begint hijals postdoc aan de Universiteit
van Leiden, waar hij verder zal gaan met zijn onderzoek, gebruikmakend
van de Herschel ruimtetelescoop
Laatst gewijzigd: 09 oktober 2009 10:05
Rijksuniversiteit Groningen