Verhalen over Sailing Letters
12/10/2009 17:52
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Persbericht
Lelystad, 12 oktober 2009
VERHALEN OVER SAILING LETTERS
De afdeling Scheepsarcheologie van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in Lelystad, organiseert tijdens de Week van de Geschiedenis op donderdag 22 oktober een presentatie over de Sailing Letters voor jong en oud. De Week van de Geschiedenis vindt plaats van 17 t/m 25 oktober. Het thema is dit jaar "Oorlog en vrede". De Rijksdienst haakt hierop in met enkele speciale activiteiten.
Sailing Letters
"Lieve man, past toch vooral op uw kostelijke lichaam, waar ik uw lieve vrouw zo bang voor ben, omdat het hier zo koud is. Lief, ben allang benauwd dat je nog ziek zult worden lief, en omdat gij mijn lieve schatje in het geheel tegen geen ongemak kunt, ben ik daar allang bang voor".
Dit schreef de Texelse zeemansvrouw Aagje Luijtsen in november 1776 aan haar man. Het is een voorbeeld van de bijna 40.000 particuliere Nederlandse brieven die in de 17e en 18e eeuw tijdens oorlogen door de Engelsen werden buitgemaakt. Deze schat aan brieven, aangevuld met scheepsjournalen, aanbevelingsbrieven, ladingboekjes, kwitanties etc., bevindt zich in het Engelse National Archives in Londen. Dit materiaal vormt een belangrijke bron voor historisch onderzoek op allerlei terreinen. Persoonlijke brieven van en aan Nederlandse zeelieden zijn in Nederland maar sporadisch bewaard gebleven. In Engeland, waar de scheepspapieren als oorlogsbuit in het archief werden opgenomen, is dit wel het geval.
In de vele oorlogen waarin Engeland en Nederland elkaar ter zee bevochten, hebben Engelse kaapvaarders duizenden Nederlandse schepen opgebracht. De rechtmatigheid daarvan moest voor een Engelse Prize Court bewezen worden, onder meer aan de hand van de papieren die aan boord van de schepen gevonden werden. Daarom nam men direct al bij de overname van het schip alles van papier mee, inclusief de post van en naar alle delen van de wereld, en van en naar de opvarenden van Nederlandse schepen.
Al die brieven zijn eeuwenlang goed bewaard gebleven. Pas in 2005 heeft een eerste globale inventarisatie plaats gevonden. Het betreft een unieke bron voor wetenschappers uit verschillende disciplines, onder meer omdat de schrijvers van de brieven vaak behoren tot bevolkingsgroepen van wie nauwelijks enig geschreven materiaal bewaard is gebleven.
Maritiem historica Els van Eijck van Heslinga vertelt over de Sailing Letters op donderdag 22 oktober in het gebouw voor scheepsarcheologie van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Verhalen die boeiend zijn voor jong (vanaf 12 jaar) en oud en waarbij heel veel plaatjes worden getoond.
Aanvang 14.00 uur. Toegang is gratis. Aanmeldingen: bel 0320-269706 of mail naar l.resink@cultureelerfgoed.nl.