Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer
5. Oktober
Ministerie van VROM
Van der Laan: Leefbaarheid wijken verbetert gestaag, maar zorg om effect
crisis
21-10-2009
Het aantal mensen dat woont in een wijk met leefbaarheidsproblemen is
in tien jaar tijd ('98-'08) afgenomen van ruim 1,3 miljoen tot iets
minder dan 900.000. De positieve ontwikkelingen gaan vooralsnog niet
ten koste van aangrenzende gebieden. De meeste vooruitgang werd
geboekt in gebieden die in 1998 de grootste problemen hadden. Daar
zitten ook de 40 geselecteerde aandachtswijken tussen, al blijven de
achterstanden groot. De grootste problemen doen zich nog steeds voor
in de 4 grote steden, en dan vooral in Rotterdam. Dat blijkt uit de
rapporten 'Leefbaarheid door de tijd' en de nulmeting van de
'Waterbedeffecten van het wijkenbeleid' die minister Van der Laan
(Wijken) samen met de Voortgangsrapportage Wijken naar de Kamer
stuurde.
Verbetering van de veiligheidssituatie en de woningvoorraad en
vermindering van overlast droegen voor de helft bij aan de betere
leefbaarheid. De daling van de werkeloosheid de andere helft. Zo was
een dip tussen 2002 en 2006 in de verbetering van de leefbaarheid, die
nauw samenhing met de destijds stijgende werkeloosheid, al bleken niet
alle wijken hier even gevoelig voor. De huidige economische crisis zal
volgens Van der Laan zeker de aandachtswijken treffen. Met de
programma's voor bemiddeling naar werk en de extra inzet van het UWV
Werkbedrijf, de aanpak van de jeugdwerkeloosheid en het vroegtijdig
schoolverlaten, wil het kabinet ook voor deze wijken de dreigende
verslechteringen zoveel mogelijk temperen.
Daling jongerenoverlast
De minister is tevreden met de uitvoering van de verbeterplannen
waarmee de achterstanden in tien jaar moeten worden weggewerkt. Zo is
in de Amersfoortse wijk Kruiskamp het aantal meldingen van
jongerenoverlast met bijna een kwart gedaald. In Kanaleneiland daalde
de criminaliteit met 14 procent. In Woensel-West (Eindhoven),
Meezenbroek (Heerlen) en Zuilen-Oost zijn de scores voor veiligheid op
de zogeheten Leefbaarometer belangrijk verbeterd.
Ook op onderwijsgebied zijn er lichte verbeteringen. In vergelijking
met 2006 verlaten meer jongeren de school met een diploma op zak en is
het aantal leerlingen dat naar havo of vwo gaat licht gestegen.
Sommige wijken in Groningen, Heerlen en Amsterdam laten goede
resultaten zien bij het terugdringen van het voortijdig
schoolverlaten, al loopt een aantal wijken in Rotterdam en Utrecht nog
behoorlijk achter.
Horizon van 10 jaar
Van der Laan benadrukt dat lang niet alles in nog cijfers is uit te
drukken, aangezien de wijkaanpak pas ruim een jaar in uitvoering is en
een 'horizon' heeft van tien jaar. Voorop staat wat hem betreft het
toepassen van experimenten met soms radicaal andere werkwijzen om de
complexe problemen aan te pakken. De aanpak 'Achter de voordeur' waar
met huisbezoeken een eenduidige aanpak van bijvoorbeeld
multiprobleemgezinnen centraal staat, laat in een groeiend aantal
wijken veelbelovende resultaten gezien. De opgedane kennis wil Van der
Laan ten goede laten komen aan alle Nederlandse wijken waar problemen
zijn.
De komende periode moet volgens de minister extra werk worden gemaakt
van de samenwerking tussen het onderwijs en het bedrijfsleven, en van
versterking van de wijkeconomie. Inmiddels hebben 61 externe partijen
uit het bedrijfsleven en de wereld van sport en cultuur zich
aangesloten bij de Landelijke Alliantie Krachtwijken. Het afgelopen
jaar werden onder andere overeenkomsten gesloten met Albert Heijn en
de Betaald Voetbalorganisaties over hun bijdrage aan de wijken en
gemeenten waarin zij actief zijn.
In de wekelijkse wijkbezoeken wil de minister nadrukkelijker in
gesprek over het onbehagen waar wijkbewoners hem deelgenoot van maken.
Vooral de 'oude' Nederlanders zeggen soms dat er veel aandacht uitgaat
naar de nieuwe Nederlanders en dan in het bijzonder de jongeren.
'Aandacht gaat daar naar toe waar de problemen het meest urgent zijn.
Logischerwijs dus ook naar de nieuwe Nederlanders en naar de jongeren.
Maar ik neem het signaal uiterst serieus want wij willen niemand
voortrekken. Ik wil weten hoe het zit en zal er ook tijdens mijn
wijkbezoeken indringend met wethouders en bewoners over in gesprek
gaan', aldus minister Van der Laan.
Zie ook:
* Aanbiedingsbrief (Word, 177 KB)
* Bijlage 1 Kamerbrief voortgangsrapportage (Word, 427 KB)
* Bijlage 2 Wijken in uitvoering (pdf, 4,8 MB)
* Bijlage 3 Waterbedeffecten van het wijkenbeleid (pdf, 8,9 MB)
* Bijlage 4 Leefbaarheid door de tijd (pdf, 3,1 MB)
* Bewonerspeilingen aandachtswijken 2009, resultaten per gemeente
* Bewonerspeilingen aandachtswijken, onderzoeksverantwoording