Ombudsman veroordeelt politieoptreden rondom voetbalwedstrijd Arnhem


BREDA, 20091020 -- De politie Gelderland Zuid heeft zich schuldig gemaakt aan het fotograferen van supporters zonder dat hier wettelijke grondslag voor was en schond hiermee hun recht op privacy. Dat zegt Nationale Ombudsman Alex Brenninkmeijer in een deze week verschenen rapport. Bij het optreden van de politie Gelderland Midden voorafgaand aan de wedstrijd Vitesse-NAC op 16 september 2006, was er volgens de klagers bovendien sprake van onnodig hard optreden en het oneigenlijk toepassen van een noodbevel door de politie.

Na de gebeurtenissen die dag, heeft een aantal NAC supporters een aanklacht ingediend bij de politie vanwege het haar optreden die dag. De politie rechtvaardigde haar gedrag deels door zich te beroepen op artikel 2 uit de politiewet, een artikel waarvan de grenzen onduidelijk zijn. Een aantal supporters is naar de ombudsman gestapt en hopen dat door diens uitspraak, de grenzen duidelijker worden gesteld.

De vraag is echter of het korps Gelderland Midden gevoelig is voor de mening van de ombudsman en leert van haar fouten. Al op 6 april 2006 heeft de Ombudsman scherpe kritiek geuit op agenten van dit politiekorps over de wijze waarop zij optraden tegen supporters van FC Den Bosch. Slechts enkele maanden na deze uitspraak is het korps opnieuw de fout in gegaan zoals blijkt uit dit nieuwe rapport van de ombudsman.

Jeroen van de Water, toentertijd bestuurslid van de Supportersraad van NAC en een van de supporters die een klacht indienden bij de ombudsman over het optreden van de politie in Arnhem die dag, hoopt dat de beeldvorming over voetbalsupporters verandert. "De media dragen eraan bij dat voetbalsupporters een image van agressieve relschoppers hebben. Dit is een vertekend beeld aangezien 99% van de supporters absoluut niet uit is op problemen. Ter vergelijking: in een stad als Breda zijn op een normale zaterdagavond net zoveel mensen in het uitgaanscentrum als in het stadion van NAC. Het aantal aanhoudingen in het centrum is echter vele malen hoger."
------------------------------------------------------------
Achtergrond
Op 16 September kwam een groep NAC supporters met de trein naar Arnhem om de voetbalwedstrijd Vitesse-NAC te bezoeken. Voorafgaand aan de wedstrijd begaven zij zich naar het centrum van Arnhem om wat te eten en drinken. Vitesse supporters kregen lucht van hun aanwezigheid en begonnen zich te verzamelen op een ander punt in het centrum. De burgemeester vond deze situatie een bedreiging voor de openbare orde en vaardigde een noodbevel uit waarin "alle personen die herkenbaar zijn als NAC supporter en bovendien de openbare orde dreigden te verstoren verplicht zijn zich op aanzegging van de politie uit het centrum van Arnhem te verwijderen(...)."

De NAC supporters bevonden zich op dat moment in groepjes op verschillende terrassen op het Jansplein in Arnhem. Een klein groepje vertrok en raakte elders slaags met de politie. De overgebleven supporters werden vervolgens met geweld naar gereed staande bussen gedreven. Dit zonder dat zij van tevoren voldoende ingelicht waren over het bestaan van een noodbevel en het feit dat er bussen waren ingezet. De politie zegt goed in staat te zijn geweest in te schatten wie er tot de supportersaanhang behoorde.

Jeroen van de Water vraagt zich af hoe het dan te verklaren is dat onder meer een winkelend stel uit Arnhem en een Duitse toerist de bus in zijn gedreven. En hoe het mogelijk was dat een fotograaf en zelfs een politieagent in burger van het korps Midden en West Brabant enkele klappen met een lange wapenstok hebben gekregen. "Wij waren bewust onherkenbaar als NAC supporters omdat we de Vitesse aanhang niet wilden provoceren. Tientallen supporters werden, terwijl ze al naar de bussen liepen en dus de bevelen opvolgden, hard met de wapenstok geslagen. Een supporter kwam hierdoor ten val en werd op de grond door twee politiemensen tegelijk geslagen en door een derde in zijn rug getrapt." Vervolgens zijn de supporters naar het stadion vervoerd. Hier werden zij onder dwang door de politie gefotografeerd met hun identiteitsbewijs naast hun gezicht. Weigeraars kregen te horen dat ze zouden worden aangehouden, waarna alsnog foto's zouden worden genomen.

Het rapport
"De supporters zijn onder dwang, dan wel zonder toestemming, gefotografeerd, tijdens het verlaten van een vervoermiddel waar zij ook toe gedwongen waren. Tevens werd het hun verplicht het identiteitsbewijs onder de kin te houden. Hiermee wordt ten minste een daadwerkelijke inbreuk gemaakt op rechten en vrijheden van personen. Omdat de betrokken NAC-supporters niet waren aangehouden, was het wettelijk niet mogelijk om hen te dwingen zich te onderwerpen aan deze maatregelen De Nationale ombudsman is van oordeel dat er geen grondslag is waarop de politie de supporters kon dwingen tot het laten maken van de foto's in combinatie met hun identiteitsbewijs." Tot op heden is onduidelijk of deze foto's inmiddels vernietigd zijn. Of, als dat niet het geval is, met welk doel zij bewaard zijn gebleven. Bekijk het complete rapport op www.ombudsman.nl