Gemeente Nuth
Informatie over de overwegingen van de gemeente Nuth inzake de
mogelijke toetreding tot Parkstad Limburg
Aanleiding
De gemeenteraad van Nuth neemt op 19 oktober a.s. een besluit over het
al dan niet aansluiten bij de nieuwe samenwerkingsorganisatie Parkstad
Limburg (PL).
Â
Dit is een besluit dat gevolgen heeft voor alle inwoners van de
gemeente Nuth. Al dan niet toetreden tot Parkstad is dan ook een
onderwerp dat de gemoederen bezig houdt. Velen hebben een mening, maar
niet iedereen beschikt over de juiste, actuele of objectieve
informatie. Daarom willen wij onze inwoners informeren over de
hoofdlijnen rond de mogelijke toetreding tot Parkstad Limburg. Hierbij
realiseren we ons dat volledige informatie in dit bulletin niet
mogelijk is omdat het een omvangrijk dossier is. Het gaat om de
hoofdlijnen en de gevolgen voor Nuth. Â
Â
Meer weten of meer lezen:
www.parkstad-limburg.nl
(zoeken onder Pact van Parkstad of Regiodialoog)
Heeft u geen toegang tot internet en wilt u kopieën van stukken over
de Regiodialoog of het Pact van Parkstad dan kunt u die ophalen bij de
receptie van het gemeentehuis.
Â
Â
Parkstad Limburg heeft tot doel een duurzame economische
structuurversterking van onze regio tot stand te brengen. Als gevolg
van de sterke bevolkingsdaling de komende jaren is de urgentie hoog en
de ambitie groot om ook daadwerkelijk de economie van onze regio een
sterke impuls te geven en om op deze wijze een duurzaam perspectief te
bieden voor onze inwoners. In de afgelopen jaren zijn diverse
beleidsplannen gemaakt rond dit thema, die door de Parkstadraad
unaniem zijn vastgesteld. Nu komt het aan op de uitvoering van deze
programmaâs, plannen en projecten.
Â
Wat is Parkstad Limburg en wat staat er op de
agenda?
Parkstad Limburg stelde zich bij de oprichting in 1999 als doel: het
opheffen van de sociale en economische achterstand ten opzichte van de
rest van Nederland en het benutten van kansen die horen bij deze regio
in de grensstreek.
Â
Parkstad Limburg werkt aan de versterking van de economische
structuur. Daarvoor zijn 3 programmaâs ontwikkeld, gericht op de
themaâs Economie, Ruimte & Mobiliteit en Wonen. Resultaten wil
Parkstad bereiken door daadwerkelijk aan de slag te gaan. Actief
samenwerken met partners is daarbij een belangrijke keuze geweest.
Deze partners zijn zowel andere overheden maar ook het bedrijfsleven
en nadrukkelijk ook partners over de landsgrenzen heen, om op die
manier de internationale ligging van de regio volledig te kunnen
benutten. De intensieve samenwerking met de regio Aken en de
realisatie van het grensoverschrijdende bedrijventerrein Avantis waar
inmiddels de eerste zonnecellenfabriek van Nederland gevestigd is,
zijn daarvan voorbeelden.Â
Parkstad Limburg wil regionaal werken aan een gezamenlijke toekomst.
Samen kansen zien, samen kansen scheppen en elkaar in de gelegenheid
brengen die kansen te benutten. De inwoners van
Parkstad Limburg moeten hiervan profiteren: meer werk, nieuwe
opleidingskansen en een aantrekkelijke woon- en leefomgeving. Rond de
themaâs Economie, Ruimte & Mobiliteit en Wonen komen projecten en
plannen voort die de kansen van de regio in de grensstreek vergroten
en versterken. Daarbij is onderlinge samenwerking tussen gemeenten
noodzaak.Â
Om de samenwerking kracht bij te zetten en sneller aan de slag te
kunnen gaan is in 2001 een zogenaamde Gemeenschappelijke Regeling in
het leven geroepen om zo de vrijblijvendheid van de samenwerking
binnen Parkstad weg te halen en te komen tot een krachtige aanpak
onder het motto âsamen sterkâ. Deze gemeenschappelijke regeling is een
soort overeenkomst tussen gemeenten.
Â
Binnen de vier zojuist genoemde centrale themaâs zijn binnen Parkstad
vijf belangrijke actiepunten vastgesteld.
Deze actiepunten zijn:
1. herstructurering van de regio (daarbij komen
onderwerpen aan bod, zoals woningbouw/sloop, krimp, vergrijzing en het
voorzieningenniveau);
2. ontwikkeling centrumstad Heerlen (bijvoorbeeld
Maankwartier en Van Grunsvenplein);
3. nieuwe energie als speerpunt van economische
ontwikkeling (o.a. ontwikkeling Avantis);
4. gebied â en groenontwikkeling rondom de Buitenring
(bijvoorbeeld doorontwikkeling park Gravenrode, Oostflank Brunssum);
5. Optimaal grensoverschrijdend openbaar vervoer (o.a.
lightrail verbinding met Aken).
Â
Â
Wat is de WGR+ Parkstad?
Â
In maart 2006 kreeg Parkstad Limburg een plus status (WGR+). In
Nederland zijn slechts acht regioâs die een gemeenschappelijke
regeling met plus-status kennen.
Â
Door de plus status zijn de gemeenten binnen Parkstad nu verplicht om
op de themaâs Economie, Wonen & Ruimte en Mobiliteit samen te werken.
Een aantal taken en bevoegdheden wordt daadwerkelijk aan een
gemeenschappelijk bestuur, het Parkstadbestuur, overgedragen door de
deelnemende gemeenten om op die manier de besluitvaardigheid te
vergroten. Ook gebruiken de Parkstad gemeenten de WGR+ regeling als
een gezamenlijke spreekbuis naar Provincie, Rijk en Europa.
Naast de samenwerking rond de zojuist genoemde themaâs wordt er in
Parkstad Limburg ook samengewerkt op andere terreinen. Hier vindt geen
overdracht van taken en bevoegdheden plaats maar wordt op velerlei
manieren met elkaar samengewerkt. Parkstad Limburg is tenslotte een
platform waar deelnemers elkaar kunnen ontmoeten en kennis kunnen
delen.
Â
Welke actuele ontwikkelingen zijn er bij Parkstad Limburg?
Â
Binnen Parkstad Limburg worden regelmatig nieuwe beleidsvisies
vastgesteld. Recente rapporten zijn de structuurvisie, de regiodialoog
(met de Provincie) en het rapport over de bestuurskracht van de
gemeenten: de bestuurskrachtmonitor. Er zijn vele plannen ontwikkeld.
Nu komt het echter op uitvoering aan. Dit stelt nieuwe eisen aan het
samenwerkingsverband Parkstad.
Â
Dit besef leidde tot een bijeenkomst in Rolduc in het voorjaar van
2009 waarin de Parkstad gemeenten met elkaar discussieerden over de
gewenste koerswijziging. De gemeente Nuth was bij deze bijeenkomst in
de personen van de burgemeester en de secretaris als toehoorder
aanwezig.
Â
Ter voorbereiding op deze bijeenkomst is een korte notitie beschikbaar
gesteld met als titel âhet Pact van Parkstadâ Deze notitie is op de
website van Parkstad Limburg (www.parkstad-limburg.nl) te lezen.
Kern van dit Pact van Parkstad is: omklappen van een
beleidsorganisatie (plannen maken) naar een uitvoeringsorganisatie
(plannen uitvoeren). Om de plannen te kunnen uitvoeren moet Parkstad
toegerust worden met mensen, geld en bevoegdheden. Om daadwerkelijk
uitvoering te geven aan de Parkstad agenda zijn, aldus het Pact, meer
geld en mensen nodig. De deelnemende gemeenten moeten dus een extra
tandje bijzetten. De regeling moet slagvaardiger worden en er moeten
resultaten worden behaald. In het Pact wordt overigens ook veel waarde
gehecht aan het behouden van de plus status. Door deze plus status kan
immers op meer aandacht van het Rijk gerekend worden en naar
verwachting ook op meer financiële middelen.
Â
Al bij al hebben de Parkstad gemeenten tijdens de Rolduc conferentie
de intentie uitgesproken dat een wijziging van de huidige WGR+
samenwerking noodzakelijk is. Aan het Parkstad Bestuur is vervolgens
opdracht gegeven om één en ander verder uit te werken. Dat heeft het
Parkstad Bestuur gedaan door met een voorstel te komen, dat inmiddels
naar de verschillende gemeenteraden in Parkstad is gestuurd. Ook Nuth
heeft zoân voorstel van het Parkstad Bestuur ontvangen. Op 19 oktober
a.s. zullen de gemeenteraden van de verschillende Parkstad gemeenten
en ook de gemeenteraad van de gemeente Nuth een knoop doorhakken over
al dan niet toetreding tot de gewijzigde regeling.
Â
Hoe ziet de gewijzigde WGR+-regeling er nu precies uit ?
Â
Zoals gezegd, wordt het accent verlegd van plannen maken naar plannen
uitvoeren. Dat betekent dat er binnen de organisatie van Parkstad niet
zozeer meer behoefte bestaat aan plannenmakers, maar vooral aan
uitvoerders van plannen. De regeling zal een platform blijven waarop
bestuurders en ambtenaren elkaar ontmoeten om op die manier plannen op
elkaar af te stemmen en elkaar ook over lopende ontwikkelingen te
informeren. Ook is binnen de gewijzigde regeling voor de deelnemende
gemeenten de mogelijkheid geopend om samen uitvoeringsorganisaties op
te richten. Uitvoeringsorganisaties zijn organisaties die ten behoeve
van een aantal gemeenten operationele taken kunnen uitvoeren om op die
manier een betere kwaliteit van de dienstverlening te bereiken tegen â
zo mogelijk â lagere kosten. Zoân uitvoeringsorganisatie wordt ook wel
âshared servicesâ genoemd.
Â
De gemeenteraden van de verschillende gemeenten stellen kaders vast.
Dit zijn de (nieuwe)
beleidsdocumenten. Binnen deze kaders opereren het Dagelijks Bestuur
en het Algemeen Bestuur van Parkstad Limburg.
Het Dagelijks Bestuur bestaat uit 3 leden plus een extern voorzitter.
Deze 3 leden zijn 2 vertegenwoordigers namens de stedelijke gemeenten
(Heerlen, Kerkrade, Landgraaf en Brunssum) en 1 vertegenwoordiger
namens de landelijke gemeenten (Voerendaal, Simpelveld, Onderbanken en
eventueel Nuth). Het Dagelijks Bestuur wordt benoemd door het Algemeen
Bestuur.
Het Algemeen Bestuur bestaat uit leden van de colleges van B en W.
Elke gemeente vaardigt
een lid af. Binnen dit Algemeen Bestuur is sprake van een gewogen
stemrecht. De stemverhouding is als volgt verdeeld: Heerlen 5,
Kerkrade 3, Landgraaf 2, Brunssum 2, Voerendaal 1, Simpelveld 1,
Onderbanken 1 en eventueel Nuth 1. De meerderheid van de stemmen moet
in ieder geval
afkomstig zijn van ten minste drie gemeenten.
Je kunt niet tegelijk lid zijn van het Algemeen Bestuur en het
Dagelijks Bestuur.
Â
Het Algemeen Bestuur is verantwoordelijk voor het Regioprogramma.
Deelnemende gemeenten kunnen projecten aandragen voor dit
Regioprogramma. Na toetsing aan de spelregels die eerder door de
verschillende gemeenteraden zijn vastgesteld, kan zoân project worden
opgenomen in het Regioprogramma en kan zoân project of maatregel in
aanmerking komen voor middelen uit het investeringsfonds van Parkstad.
Het Algemeen Bestuur stelt daarnaast de begroting en de jaarrekening
vast en wordt tussentijds op de hoogte gehouden van de vorderingen
rond de uitvoering van de verschillende projecten.
Het Dagelijks Bestuur coördineert, voert regie over de uitvoering en
doet voorstellen aan het Algemeen Bestuur, waarover dit Algemeen
Bestuur dan besluiten dient te nemen.
Â
De gemeenteraden van de deelnemende gemeenten blijven verantwoordelijk
voor het opstellen van de kaders. De Parkstad organisatie mag alleen
binnen deze kaders opereren en heeft niet de bevoegdheid om buiten
deze kaders te treden.
Â
Hoe ziet de financiële situatie van de gewijzigde WGR+ eruit ?
De regeling kent uitgaven. Dat zijn enerzijds apparaatskosten voor een
kleine basisorganisatie. Dat zijn anderzijds financiële middelen ter
bekostiging van de uitvoering van de projecten in het regiofonds. In
het voorstel waarover de gemeenten zich op 19 oktober as zullen buigen
wordt zowel een minimum scenario als een maximum scenario
voorgeschoteld.
Â
In het minimum scenario zou het Parkstad Limburg fonds moeten groeien
van ⬠5.125.000,00 (2010), ⬠6.250.000,00 (2011) naar â¬
7.000.000,00 (2012 en 2013).
In het maximum scenario zou het Parkstad Limburg fonds moeten groeien
van ⬠7.000.000,00 (2010), ⬠8.500.000,00 (2011) naar â¬
10.000.000,00 (2012 en 2013).
Â
Het is aan de gemeenteraden om over het te volgen minimum of maximum
scenario een knoop door te hakken.
Â
Met dit fonds zullen door het Algemeen Bestuur aangewezen projecten
met in acht name van de spelregels die door de verschillende
gemeenteraden zijn vastgesteld, worden betaald. Ook heeft de
gewijzigde regeling tot doel om voor elke miljoen die geïnvesteerd
wordt, ook miljoenen van de Provincie, het Rijk of Europa te krijgen.
Dit wordt cofinanciering genoemd. Om deze cofinanciering daadwerkelijk
binnen te halen zal door Parkstad een lobby-strategie worden
uitgewerkt. Ook worden uit dit fonds de apparaatskosten betaald.
Â
Hoe wordt gekeken of de gewijzigde regeling beantwoordt aan de
verwachtingen ?
De gemeenteraden van de deelnemende gemeenten en de leden van het
Algemeen Bestuur houden voortdurend een vinger aan de pols. Op 1 mei
2014 vindt een eindevaluatie plaats en in 2012 een tussentijdse
evaluatie. Tijdens deze evaluaties zal worden beoordeeld of Parkstad
inderdaad slagvaardiger is geworden en of een aantal vooraf gestelde
doelen is behaald.
Â
Waar moet de gemeenteraad van de gemeente Nuth nu op 19 oktober a.s.
een besluit over nemen?
Als de gemeenteraad van de gemeente Nuth op 19 oktober a.s. instemt
met toetreding tot Parkstad Limburg geeft zij het Parkstadbestuur de
opdracht tot het verder voorbereiden en inrichten van de nieuwe WGR+
op basis van de uitgangspunten, zoals die hiervoor zijn vermeld. Er
zal dan een planning worden opgesteld die uiteindelijk zal moeten
leiden tot een daadwerkelijke wijziging van de regeling per 1 mei
2010, waar de gemeente Nuth dan deel van uitmaakt.
Wat betekent toetreding tot de WGR+ regeling nu voor de gemeente Nuth
?
Onlangs heeft de visitatiecommissie Bestuurskracht gemeenten een
meting gedaan van de Bestuurskracht in Nuth. In deze
Bestuurskrachtmeting werd geconstateerd dat de gemeente Nuth op het
terrein van samenwerking op strategisch gebied ronduit slecht scoort
en op het terrein van samenwerking op tactisch gebied onvoldoende
scoort. De visitatiecommissie vindt dat als de gemeente Nuth een
aantal uitdagingen rond de vergrijzing, economische ontwikkelingen,
ontwikkelingen op het gebied van de mobiliteit, toerisme, ruimtelijke
inrichting en ontwikkeling van natuur en landschap goed aan wil
pakken, de gemeente dan zal moeten samenwerken met andere gemeenten.
Toetreding tot Parkstad Limburg zou een antwoord kunnen zijn op een
meer bestuurskrachtig opereren van de gemeente Nuth op het terrein van
samenwerking.
Â
Toetreding betekent, dat de gemeente Nuth op de terreinen economie,
wonen, ruimte en mobiliteit nauw gaat samen werken met de andere
deelnemende gemeenten. De gemeenteraad van de gemeente Nuth zal samen
met de gemeenteraden van de andere deelnemers de spelregels
vaststellen waarbinnen Parkstad Limburg mag opereren. Het College van
Burgemeester en Wethouders van de gemeente Nuth zal samen met de
Colleges van de gemeenten Voerendaal, Simpelveld en Onderbanken een
vertegenwoordiger hebben in het Dagelijks Bestuur en een zetel hebben
in het Algemeen Bestuur. Op deze manier heeft het College mede
zeggenschap over de projecten die in het Regioprogramma zullen komen
en die gefinancierd zullen worden uit het regiofonds.
Â
Toetreding tot Parkstad Limburg betekent, dat de gemeente Nuth samen
met de andere deelnemende gemeenten die regeling gebruikt als
gezamenlijke spreekbuis om de problemen van de regio bij de Provincie,
het Rijk en Europa aan te kaarten en hiervoor financiën aan te
vragen. De gezamenlijke uitdagingen rond de vergrijzing vormt hiervoor
een mooi voorbeeld of de nieuwe woonvisie.
Â
Toetreding tot Parkstad Limburg betekent, dat de gemeente Nuth een
deel van haar autonome bevoegdheden afstaat aan de regeling op de
terreinen van economie, wonen, ruimte en mobiliteit, omdat zij beseft
dat de problemen die op deze terreinen spelen geen boodschap hebben
aan gemeentegrenzen, maar dat dit themaâs zijn die regionaal moeten
worden aangepakt.
Â
Toetreding tot Parkstad Limburg betekent ook, dat de gemeente Nuth in
toenemende mate gebruik kan maken van shared services binnen Parkstad
met de bedoeling op deze manier de gemeentelijke dienstverlening te
verbeteren tegen â zo mogelijk â lagere kosten.
Â
Toetreding tot Parkstad Limburg betekent dat de gemeente Nuth toegang
heeft tot een platform waarop verschillende gemeenten elkaar
ontmoeten, informeren en ondersteunen.
Â
Toetreding tot Parkstad Limburg betekent ook, dat de gemeente Nuth een
bijdrage zal betalen aan het regiofonds. Hoeveel dit zal zijn, zal
afhangen van het feit of de gemeenteraad kiest voor een minimum of
maximum scenario. Kiest de gemeenteraad voor een minimum scenario dan
zal de bijdrage voor Nuth globaal als volgt zijn:
(uitgaande van 15.709 inwoners per 1-1-2010)
2010: ⬠272.000
2011: ⬠331.000
2012: ⬠371.000
2013: ⬠371.000
Deze berekening is afgeleid van het Jaarplan 2009 van Parkstad, waarin
de deelnemende gemeenten ⬠3,5 miljoen aan het Parkstad Limburg Fonds
bijdragen. Hierin zou Nuth volgens de zogenaamde Bogmannorm globaal
⬠12 per inwoner moeten gaan betalen.
Â
Â
Tot slot
In de komende tijd worden door politieke groeperingen
informatieavonden georganiseerd rondom het thema regionale
samenwerking en mogelijke aansluiting bij Parkstad Limburg. Het
gemeentebestuur zal ook een dergelijke informatieavond organiseren
waarbij los van politieke achtergronden zo objectief mogelijk
informatie wordt verstrekt over dit thema. De aankondiging hiervan
volgt binnenkort via het Informatiebulletin.
De gemeenteraad neemt op 19 oktober as een besluit. Op 6 oktober vindt
een Themabijeenkomst plaats en op 12 oktober vindt behandeling van het
onderwerp van al dan niet toetreding tot Parkstad Limburg in het
Rondetafelgesprek (RTG) plaats.
Â
Â
Â