Haardsteden in Hilversum: "Hilversumse Oudheden" opnieuw uitgegeven

LEIDEN, 20091017 -- In 1856 verscheen het boek "Hilversumse Oudheden" van L.J.F Janssen, toenmalig conservator van het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden. In het boek werd ingegaan op vondsten gedaan in Hilversum, vondsten die achteraf grotendeels vervalsingen bleken te zijn. Toch hebben deze vondsten ruim een halve eeuw invloed gehad op het archeologische denken in Nederland. Een facsimele-editie van dit boek is nu verkrijgbaar, voorzien van een voorwoord en inleiding om het boek in een breder historisch kader te plaatsen.


Het zal niet als verrassing komen dat "Hilversumse Oudheden" uit 1856 vanuit archeologisch perspectief niet helemaal meer up-to-date is. Toch is het om verschillende redenen nog steeds een interessant werk. Het historisch kader waarin dit boek verscheen speelt daarbij een grote rol. Om deze reden is van boek in samenwerking tussen Sidestone Press en het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden een facsimile-editie uitgegeven.

In het midden van de 19de eeuw staan we aan de wieg van de archeologie. Tussen 1830 en 1833 publiceerde Charles Lyell zijn "Principles of Geology" waarin aannemelijk werd gemaakt dat de aarde wel eens véél ouder kon zijn dan dat zij volgens de bijbel was. Hoe de mens in dit geheel stond was nog zeer onduidelijk, Charles Darwin zou zijn "Origin of Species" pas 1859 publiceren. Dat de mens meerdere ontwikkelingsfasen had doorgemaakt, steen, brons en ijzer, was in 1837 door C.J. Thomsen in zijn Leitfaden zur Nordischen Alterthumskunde duidelijk gemaakt. We bevinden ons dus in het tijdvlak waarin de wetenschap nog voor grote raadselen stond en ontwikkelingen elkaar snel opvolgden.

De aanleiding voor Janssen om dit boek over Hilversum te publiceren werd gevormd door de vondst van zogenaamde "haardsteden". Dit zouden volgens Janssen nederzettingssporen zijn van de hunebedbouwers. Dit was een opzienbarende ontdekking want op dat moment waren er nog nauwelijks nederzettingssporen onderzocht; het onderzoek had zich tot dan toe vrijwel uitsluitend geconcentreerd op graven en grafmonumenten. Janssen meende dat de haardsteden uit de Romeinse tijd dateerden en wees opgrond hiervan het drie-perioden-systeem af. Ook internationaal wekte deze vondst veel interesse. Toen de Duitse archeoloog Heinrich Schliemann, tijdens een bezoek aan Leiden, Janssens vondsten zag beschouwde hij die als een bevestiging van zijn eigen, tijdens zijn werk in Troje ontstane, twijfel aan het drieperioden-systeem.

Het boek is voorzien van prachtige uitvouwbare prenten en geeft een unieke kijk op de discussies die gevoerd werden in de periode dat de archeologie nog in de kinderschoenen stond. Om deze facsimile-uitgave in een breder historisch kader te plaatsen is deze editie bovendien voorzien van een inleiding door Janssen-kenner Wout Arentzen.

Het boek "Hilversumse Oudheden" is vanaf heden verkrijgbaar bij Sidestone Press.

Titel: Hilversumse Oudheden. Eene bijdrage tot de ontwikkelingsgeschiedenis der vroegste Europesche volken

Auteur: L.J.F. Janssen

Categorie: Archeologie, (museale) geschiedenis

ISBN: 978-90-8890-021-1

Editie: 2de (sinds 1856)

Uitvoering: Softcover gelijmd

Aantal blz: 130

Prijs: ¤ 24,95 (incl. btw, excl. Verzendkosten)




Sidestone Press