Geen tussentijdse toetsing levenslange gevangenisstraf
Persbericht | 16-10-2009
Levenslange gevangenisstraffen mogen alleen in uitzonderlijke gevallen
worden beëindigd of omgezet in een tijdelijke gevangenisstraf.
Gratieverzoeken van levenslanggestraften moeten daarom per geval
worden bekeken. Een periodieke herbeoordeling van de levenslange
celstraf na 15, 20 of 25 jaar doet geen recht aan de individuele
omstandigheden van de levenslanggestrafte.
Dat schrijven minister Hirsch Ballin en staatssecretaris Albayrak van
Justitie vandaag in een brief aan de Tweede Kamer. De bewindslieden
reageren hiermee op een advies van de Raad voor de
Strafrechttoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) om de levenslange
gevangenisstraf voortaan tussentijds te toetsen. Volgens de
bewindslieden kan in zijn algemeenheid niet worden gezegd dat een
levenslanggestrafte na 15, 20 of 25 jaar geen gevaar meer vormt voor
de samenleving.
Gratieverlening is een veel bruikbaarder instrument voor de
individuele beoordeling van levenslanggestraften. In de brief
verwijzen de bewindslieden ook naar een recente uitspraak van de Hoge
Raad. Die oordeelde in juni dat het Nederlandse beleid niet in strijd
is met Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Een voorziening
voor de verkorting van de levenslange gevangenisstraf hoeft niet te
bestaan uit een periodieke herbeoordeling. Door de mogelijkheid van
gratie bestaat er voor de veroordeelde uitzicht op vrijlating.
Op dit moment zijn 28 personen onherroepelijk veroordeeld tot een
levenslange celstraf en is van zeven personen de veroordeling tot
levenslang nog niet onherroepelijk.
Samenplaatsen
In hun brief schrijven de bewindslieden dat zij het gewenst vinden
levenslang gestraften samen te plaatsen. Zij sluiten daarmee aan bij
het advies van de RSJ, die het samenplaatsen op aparte afdelingen
heeft aanbevolen. Eind 2009 zal de Dienst Justitiële Inrichtingen
onder de groep levenslanggestraften de behoefte daaraan inventariseren
en beoordelen waar het mogelijk is om voor hen afdelingen te creëren,
gericht op langdurig verblijf. Voor iedere levenslang gestrafte zal
een persoonlijk detentieplan worden opgesteld.
Volgprocedure
Omdat lange gevangenisstraffen de lichamelijke en psychische
gezondheid van gedetineerden kunnen beïnvloeden, willen de minister en
staatssecretaris van Justitie een procedure invoeren die aan
levenslang gestraften de gelegenheid biedt zich te laten onderzoeken.
Levenslang gestraften zouden deze mogelijkheid ten minste eens in de
vijf jaar moeten krijgen. Het rapport dat op basis van dit onderzoek
wordt uitgebracht, kan van invloed zijn op de verdere
tenuitvoerlegging van de straf. Ook kan de gedetineerde het rapport
benutten voor het indienen van een gratieverzoek.
Ministerie van Justitie