Technische Universiteit Delft
Heden en verleden
door M&C
Promotie van mevrouw T. Rogic: "Converted Industrial Buildings: Where
Past and Present Live in Formal Unity"
12 oktober 2009 | 10:00 uur
plaats: Aula TU Delft
Mevrouw T. Rogic | Bachelor in Science in Architecture, Kroatië
promotor 1 | Prof.ir. L. van Duin Bk
promotor 2 | Prof.dr. W.F. Denslagen U-Utrecht
coprom. | ir. H.J. Engel UHD-Bk
Converted Industrial Buildings: Where Past and Present Live in Formal
Unity
Dit proefschrift gaat over ontwerprichtlijnen zoals die in het veld
van monumentenzorg gedefinieerd worden met een focus op het vraagstuk
van de verbouwing van industriële gebouwen. Het is algemeen erkend
dat de beste manier om het toekomstige leven van industrieel erfgoed
veilig te stellen het hergebruik ervan is. De voormalige
productiefunctie van deze gebouwen moet vervangen worden door
hedendaagse, toekomstbestendige programmaâs. In de meeste gevallen
vergt deze herprogrammering rigoureuze aanpassing van materiaal en
indeling van het gebouw. Monumentenzorgers schrijven
ontwerprichtlijnen voor verbouwingsplannen in formele termen die eisen
dat verleden en heden in formele eenheid samen leven. Volgens de
monumentenzorg handvesten kan deze esthetische positie bereikt worden
als de âesthetische integriteitâ van het beschermde gebouw zo minimaal
mogelijk veranderd wordt.
Toen in de midden jaren tachtig de verbouwing van industriële
gebouwen actueel werd, werd aan industriële gebouwen echter geen
enkele architectonische waarde toegekend vanwege een verondersteld
gebrek aan stilistisch kenmerken. Hun historisch belang was vooral het
resultaat van industrieel archeologisch onderzoek waardoor ze werden
beschermd als symbolen die de historische waarde van onze industriële
cultuur uitdrukken. Industriële gebouwen werden dus beschermd vanwege
hun algemene, archeologisch historische betekenis, en niet vanwege hun
architectonische waarde. Daarmee wordt het zeer de vraag hoe een
richtlijn die het belang van de esthetiek van een gebouw tot
uitdrukking brengt richting kan geven aan de verbouwing van een gebouw
waar helemaal geen esthetische waarde aan wordt toegekend. Het
centrale doel van dit proefschrift is daarom het oplossen van deze
veronderstelde tegenstelling. De eerste stap van deze studie is te
onderzoeken hoe het concept van âesthetische integriteitâ zoals
gedefinieerd in de monumentenzorg handvesten, geïnterpreteerd kan
worden in relatie tot industriële gebouwen zodat deze kan dienen als
ontwerprichtlijn voor dit type gebouwen.
Gebruik makend van recent architectuur historisch onderzoek over de
negentiende eeuw stelt dit proefschrift dat industriële gebouwen
sinds de negentiende eeuw ontworpen zijn met een esthetische intentie
die eigen was aan die tijd. Om dus de notie van âesthetische
integriteitâ te interpreteren in relatie tot industriële gebouwen
moeten we ingaan op de theoretische veronderstellingen van het
architectuurdebat van die periode. Hiertoe maakt dit proefschrift
gebruik van het concept van âorganicismeâ, zoals dat door van Eck
geduid is als een retorische strategie die zowel het ontwerp als de
interpretatie van negentiende-eeuwse architectuur in het algemeen
richting gaf. Met deze interpretatie van âesthetische integriteitâ
wordt het stilistische karakter van gebouwen van secundair belang.
Een evaluatie van het theoretische voorstel toont aan dat dit
niet-stilistische begrip van het negentiende-eeuws organicisme een weg
opent om de notie van âesthetische integriteitâ van industriële
gebouwen te definiëren in termen anders dan stijl. In het verlengde
hiervan stelt deze studie dat het deze definitie van âesthetische
integriteitâ is die helpt richtlijnen te ontwikkelen voor
verbouwingsontwerpen van industriële gebouwen. De studie concludeert
daarom dat wanneer âorganicismeâ gebruikt wordt als ontwerprichtlijn
voor de verbouwing van industriële gebouwen, heden en verleden in
formele eenheid kunnen leven.Â
Meer informatie?
Voor inzage in proefschriften van de promovendi kunt kijken in de TU
Delft Repository op: repository.tudelft.nl. TU Delft Repository is de
digitale vindplaats van openbare publicaties van de TU Delft.
Proefschriften zullen binnen een paar weken na de desbetreffende
promotie in de Repository te vinden zijn.