Rijksuniversiteit Groningen

Breeding on a budget: fundamental links between energy metabolism and mammalian life history trade-offs

Datum: 09 oktober 2009

Promotie: mw. K.A. Schubert, 13.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Breeding on a budget: fundamental links between energy metab olism and mammalian life history trade-offs

Promotor(s): prof.dr. S. Daan, prof.dr. H.A.J. Meijer

Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen

Honger maakt muizenmoeders minder goed

Volgens de fundamentele `life history' theorie maken dieren onbewust keuzes in het spenderen van hun energie in nakomelingschap of in hun eigen overleving. Kristin Schubert onderzocht patronen in de energiebestedingskeuzes van vrouwelijke muizen. Hierbij gebruikte zij een scala van experimentele omstandigheden. Muizen hebben een korte levensduur en zijn productieve voortplanters die een "snelle" life-history strategie hebben in vergelijking met andere zoogdieren. Toch tonen Schuberts resultaten overduidelijk aan dat muizen in situaties waarin ze een afweging moeten maken, hun energie in zichzelf investeren ten koste van hun nageslacht.

Het energiebeheer van zoogdieren is buitengewoon plastisch. Muizen, in dit geval, laten een verfijnde reactie zien om met variatie in omgevingskwaliteit om te gaan. Onder voedselarme omstandigheden laten zij hun jongen de kosten van een verminderd aanbod in energie dragen. Onder voedselrijkere omstandigheden vond Schubert geen lange-termijnkosten van reproductie voor de overleving. Dit is verrassend omdat het bekend is dat een snelle stofwisseling gepaard gaat met een verhoogde sterftekans. De extra energie die geïnvesteerd wordt bij de voortplanting onttrekt zich dus aan deze `overlevingswet'. Alles tezamen levert het onderzoek van Schubert het bewijs dat de consequenties van de onvermijdelijke afweging van energie-investeringskeuzes afhangen van de context. Het samenspel tussen energie-inkomsten (foerageren) en energie-uitgaven (aan voortplanting dan wel overleving) is van groot belang voor het aantonen van langetermijnkosten van reproductie. Dit heeft ook betekenis voor ons inzicht in energiekosten bij de mens.

Kristin Schubert (VS, 1979) studeerde biologie aan de Queens University en deed haar promotieonderzoek aan de Rijksuniversiteit Groningen bij de vakgroep Gedragsbiologie aan het Center for Behavior and Neurosciences (CBN). Haar onderzoek werd ondersteund met een beurs van het Ubbo Emmius fonds. Inmiddels werkt zij als coördinator van de Groningen Graduate School of Science van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen.

Laatst gewijzigd: 25 september 2009 10:03