Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
1
> Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag
De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Rijnstraat 50
Den Haag
Postbus 16375
Postbus 20018 2500 BJ Den Haag
2500 AE Den Haag www.minocw.nl
Onze referentie
VO/OK/157089
Datum 6 oktober 2009
Betreft gesprek met CEVO
Naar aanleiding van een onjuiste vraagstelling over de rol van de VVD in
het examen Nederlands havo is u toegezegd dat ik over deze gang van
zaken een gesprek zou voeren met de voorzitter van de CEVO en u
vervolgens over de uitkomst zou informeren.
Met deze brief voldoe ik aan die toezegging, waarbij ik eerst de huidige
procedure beschijf en vervolgens de aanpassingen die de voorzitter van
de CEVO vanaf 2010 in de procedure doorvoert.
Stand van zaken tot en met de examens 2009.
Op basis van het examenprogramma en de syllabus geeft de CEVO een
constructieopdracht aan CITO. Per vak wordt een vaksectie vastgesteld.
De leden van de vaksectie zijn vakdocenten die lesgeven in de
examenklas en zijn voorgedragen door de inhoudelijke vakverenigingen
en de onderwijsvakorganisaties. De vaksectievoorzitter is afkomstig uit
het aansluitend vervolgonderwijs en wordt na een sollicitatieprocedure
benoemd door de voorzitter van de CEVO. De vaksectie beschikt daarom
over de vereiste vakinhoudelijke deskundigheid en over voldoende
professionaliteit om als opdrachtgever sturing te geven aan de
constructiegroep van CITO.
Normaal gesproken leidt dit traject tot centrale examens die aan de
kwaliteitscriteria voldoen en de toets der kritiek kunnen doorstaan.
Dat laat onverlet dat van het management van de CEVO gevraagd mag
worden vaksecties nadrukkelijk opdracht te geven na te gaan of de
examens voldoen aan in de constructieopdracht gestelde eisen. Onder
meer op de punten: (vak)inhoudelijke juistheid, moeilijkheidsgraad,
hoeveelheid opgaven, correct en begrijpelijk taalgebruik, niet
aanstootgevend voor groepen binnen de samenleving (bijvoorbeeld
religieuze en maatschappelijke stromingen).
In dit verband is het vanzelfsprekend dat in het examen geen particuliere
opvattingen of (waarde)oordelen over uitgangsmateriaal van
examenmakers (toetsdeskundige en leden van de constructiegroep van
CITO en de CEVO-vaksecties) voorkomen.
Examenmakers behoren niet op de stoel gaan zitten van auteurs,
schrijvers of organisaties.
a
na 1 van 3
Pagi
In de constructieopdracht voor het examen van 2009 is dit nadrukkelijk Datum
opgenomen.
Ten aanzien van het gebruik van het woord "auteur", "schrijver" of de
Onze referentie
naam van de auteur in vragen en opgaven gelden de volgende VO/OK/157089
gedragsregels: het woordje "auteur" of "schrijver" of de naam van de
auteur moet met grote behoedzaamheid en terughoudendheid worden
gebruikt; vermeden moet worden dat auteurs opvattingen krijgen
toebedeeld die niet de hunne zijn, in verlegenheid worden gebracht, zich
door de examenmakers bekritiseerd of gekwetst voelen.
Als de vaksectie een politiek of maatschappelijk gevoelig punt in een
examen vermoedt, kan de vaksectie dat schrappen of - in twijfelgevallen
- de CEVO-leiding raadplegen. Jaarlijks in maart wordt de
vaksectievoorzitters nog eens expliciet gevraagd of hun examens nog
mogelijke gevoelige punten bevatten. Dat is ook dit jaar gebeurd.
In het onderhavige examen heeft de vaksectievoorzitter de betreffende
passage niet als zodanig beoordeeld. Betrokkene heeft inmiddels zijn
functie neergelegd.
Situaties voor de examens vanaf 2010.
De voorzitter van de CEVO (vanaf 1 oktober 2009 het College voor
Examens) heeft aangegeven dat voor de komende jaren het werkproces
als volgt wordt aangepast:
1. Aan de constructieopdracht wordt een preambule toegevoegd met als
strekking dat vaksecties politiek of maatschappelijk gevoelige passages
kunnen schrappen of anders verplicht zijn deze voor te leggen aan de
CEVO-leiding.
2. De CEVO-vaksecties zullen nadrukkelijk worden gewezen op deze
preambule en de vaksectievoorzitters zullen bij de vaststelling van de
examens ook worden gevraagd te verklaren dat de preambule in acht is
genomen.
3. De preambule zal een prominente plaats innemen bij de introductie
van nieuwe CEVO-leden (voorzitters en leden van vaksecties).
Deze aanpassing biedt vanzelfsprekend geen 100% garantie voor het niet
voorkomen van fouten het blijft mensenwerk - maar procesmatig is dan
alles gedaan om de kans op een fout tot een absoluut minimum te
beperken. Ik heb in deze aanpassing genoeg vertrouwen.Overigens mag
het bovenstaande er niet toe leiden dat realistische en voor kandidaten
herkenbare contexten niet meer in de examens voorkomen. Deze
contexten vormen mijns inziens namelijk wel een sterk punt binnen de
centrale examens, zeker als die contexten een uitvloeisel zijn van de
examenstof. Naar mijn mening wordt op deze wijze ook invulling gegeven
aan de wens van de kamer te komen tot een goede procedure.
Verder is de wenselijkheid uitgesproken om de examenmakers scholing
aan te bieden in politieke en maatschappelijke sensitiviteit. Inmiddels is
een dergelijke scholing gepland in de eerste maanden van 2010.
Pagina 2 van 3
Ik heb vertrouwen in de aanpak van het CEVO (nu opgenomen in het Datum
College voor Examens).
Onze referentie
de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, VO/OK/157089
Marja van Bijsterveldt-Vliegenthart
Pagina 3 van 3