Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Antwoorden op kamervragen over het "Toelatingsbeleid Vreemdelingen" van het land Aruba

7 oktober 2009

2009Z16569 Vragen van het lid Brinkman (PVV) aan de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over het "Toelatingsbeleid Vreemdelingen" van het land Aruba. (Ingezonden 16 september 2009)
1 Hebt u kennisgenomen van het artikel over het "Toelatingsbeleid Vreemdelingen" van het land Aruba? 1) Antwoord Ja.
2 Is het waar dat in dit toelatingsbeleid staat dat een Europese Nederlander maximaal 180 dagen aaneengesloten per kalenderjaar in Aruba mag verblijven? Is het waar dat het vervolgens altijd regel was dat in een kalenderjaar een Europese Nederlander maximaal 180 dagen in Aruba mocht verblijven, vervolgens 30 dagen elders, waarna deze Europese Nederlander opnieuw maximaal 180 dagen aaneengesloten in Aruba mocht verblijven? Is het waar dat de Arubaanse immigratie, zoals in het artikel wordt gesteld, nu ervan uitgaat dat de Europese Nederlander maar maximaal 180 dagen in totaal per kalenderjaar in Aruba mag verblijven? Hoe rechtvaardig vindt u deze beleidswijziging? Bent u bereid hier iets tegen te ondernemen? Antwoord Niet in Aruba geboren Nederlanders mogen maximaal 180 dagen per jaar zonder verblijfsvergunning op Aruba verblijven als toerist. Dit heeft Aruba opgenomen in het toelatingsbeleid Vreemdelingen van 1 november 2007 en is nu met het Toelatingsbesluit 2009 ook wettelijk verankerd. Na 180 dagen verplicht ook de bevolkings- en belastingwetgeving niet in Aruba geboren Nederlanders zich in te schrijven bij het bevolkingsregister, waarvoor een verblijfsvergunning is vereist. De genoemde periode van 30 dagen buiten Aruba blijkt niet op Arubaanse regelgeving gestoeld, zo is gebleken uit navraag bij vertegenwoordigers van de DIMAS (de Arubaanse uitvoeringsorganisatie belast met vreemdelingenzaken). De maximale verblijfsduur van 180 dagen per jaar bestaat dus al langer. Tot voor kort werd aan de grens echter niet gecontroleerd hoeveel dagen een niet in Aruba geboren Nederlander reeds in Aruba verbleef. De praktijk was dus dat niet in Aruba geboren Nederlanders zonder beperking Aruba konden in- en uitreizen. Nu met de invoering van het elektronische systeem RADEX bij de grenscontroles de verblijfsduur direct zichtbaar wordt, kan Aruba deze regel beter handhaven. Tegelijkertijd ontstond in Aruba onduidelijkheid over de manier waarop de 180 dagen berekend moesten worden. Uiteindelijk heeft het land Aruba de regelgeving zodanig geïnterpreteerd, dat de verblijfsduur niet wordt berekend per lopend kalenderjaar, maar over de afgelopen 12 maanden. De nadelen die de niet in Aruba geboren Nederlanders nu ondervinden zijn een gevolg van striktere handhaving aan de grens, niet van gewijzigde regels. Alhoewel ik de invoering van een goed werkend grenscontrolesysteem, zoals RADEX toejuich, valt het te betreuren dat de hierdoor striktere handhaving aan de Arubaanse grens nooit duidelijk is gecommuniceerd. Voor de betrokken Nederlanders gaat het immers om een aanzienlijke wijziging van de praktijk. Het voornemen is om in de Rijkswet personenverkeer te voorzien in uniforme regels inzake vrij verkeer en de vrije vestiging van Nederlanders in alle delen van het Koninkrijk, zodat Nederlanders in de toekomst in het gehele Koninkrijk dezelfde rechten genieten. Gezien de schaalgrootte van de eilanden, is het daarbij wel van belang te voorkomen dat de sociale stelsels van de eilanden onredelijk belast zouden worden, bijvoorbeeld door een grote toestroom van personen die zich op een eiland willen vestigen met als enige doel het aanspraak kunnen maken op een uitkering.
3 Is het u bekend dat personen die zich hierover kritisch uitlaten, represailles kunnen verwachten, zoals vermeld in het artikel? Zo ja, wat heeft u hiertegen gedaan? Heeft de Nederlandse vertegenwoordiger u op de hoogte gesteld van dit probleem en zo ja, wat is zijn zienswijze hierover? Antwoord Noch de Vertegenwoordiger van Nederland in Oranjestad, noch mij zijn gevallen bekend van mensen die bang zijn voor represailles. Wel zijn enkele gevallen bekend van in Aruba woonachtige, niet in Aruba geboren Nederlanders die voor een korte reis Aruba verlaten hadden en bij terugkomst geweigerd werden op grond van de overschrijding van de termijn van 180 dagen. De Vertegenwoordiging heeft vanuit zijn met een consulaire functie vergelijkbare taak de belangen van deze personen behartigd bij de Arubaanse overheid.
4 Deelt u de mening dat het onbestaanbaar is dat een land als Aruba, dat in zijn hele bestaan heeft geschooierd om geld van Nederland, vervolgens deze Nederlanders als Europese Nederlanders zwaar discrimineert? Antwoord Nee.
5 Deelt u de mening dat, indien Aruba deze beleidswijziging voor Europese Nederlanders wil handhaven, Nederland in het kader van reprociteit het recht heeft Arubanen ook maximaal 180 dagen per kalenderjaar toe te laten? Zo nee, waarom mag Aruba dat dan wel doen bij Europese Nederlanders en wij niet bij hen? Antwoord Nu er op dit moment geen regels op Koninkrijksniveau zijn, heeft Aruba de vrijheid om regels te stellen ten aanzien van de toelating van Nederlanders. Zoals ik aangeef in het antwoord op vraag 2, ben ik van mening dat het noodzakelijk is om ten aanzien van de toegang en toelating van Nederlanders tot de onderscheiden delen van het Koninkrijk uniforme regels te stellen teneinde te waarborgen dat Nederlanders in het gehele Koninkrijk gelijke rechten genieten wat betreft vrij verkeer en vrije vestiging.
1) Dagblad Amigoe, 10 september 2009