Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
1
> Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag
De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Rijnstraat 50
Den Haag
Postbus 16375
Postbus 20018 2500 BJ Den Haag
2500 EA DEN HAAG www.minocw.nl
Onze referentie
BVE/146162
Uw brief van
6 juli 2009
Uw referentie
2009Z13548
Datum 2 oktober 2009
Betreft Vragen van de leden Karabulut en Jasper van Dijk (SP) over
marktwerking in de educatie. Kenmerk 2009Z13548.
Bij deze brief treft u de antwoorden aan op de vragen van de leden Karabulut en
Jasper van Dijk (SP) over marktwerking in de educatie. De antwoorden zijn mede
namens de minister voor Wonen, Wijken en Integratie.
de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
Marja van Bijsterveldt-Vliegenthart
a
na 1 van 4
Pagi
2009Z13548 Datum
Vragen van de leden Karabulut en Jasper van Dijk (SP) aan de staatssecretaris van Onze referentie
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, mw. Van Bijsterveldt-Vliegenthart, en de
minister voor Wonen, Wijken en Integratie over marktwerking in de educatie.
(Ingezonden 6 juli 2009)
1
Wat is uw reactie op de oproep van de MBO Raad om een eind te maken aan de
marktwerking in de educatie? 1)
Antwoord.
Op dit moment is er nog geen marktwerking in de educatie ingevoerd. Het
educatiebudget maakt vanaf 2009 deel uit van het Participatiebudget. Bij de
behandeling van het wetsvoorstel Participatiebudget is door het lid Spies c.s. een
amendement ingediend (Kamerstukken 2008-2009 31567, nr. 18) waarmee wordt
vastgelegd dat de oormerking voor educatie per 1 januari 2010 en de verplichte
besteding bij roc's per 1 januari 2011 vervalt. Dit amendement is aanvaard door de
Kamer.
Echter, de druk op de maatschappelijke functie van het beroepsonderwijs en
daarmee op de publiek bekostigde instellingen voor beroepsonderwijs en educatie is
op dit moment zeer groot. De crisis in combinatie met de invoering van een nieuwe
competentiegerichte kwalificatiestructuur vergt extra inspanningen van de
onderwijsinstellingen. Daarnaast heeft de nieuwe Wet inburgering gevolgen gehad
voor de roc's.
Deze recente ontwikkelingen zetten al de nodige druk op het stelsel van
beroepsonderwijs. Instellingen zijn gedwongen in een zeer kort tijdsbestek
veranderingen aan te brengen in hun personeelsbestand en werkprocessen. Zou dit
gepaard gaan met de introductie van marktwerking in de volwasseneneducatie, dan
levert dat bij elkaar een te groot risico op voor het beroepsonderwijs. Deze
ontwikkelingen zijn aanleiding geweest de marktwerking met drie jaar uit te stellen
tot 1-1-2013.
2
Deelt u de mening van de voorzitter van de MBO Raad dat ROC's (Regionale
Opleidingscentra) de concurrentie met private onderwijsaanbieders niet aankunnen
en dat daardoor de onderwijsinfrastructuur wordt afgebroken? Zo ja, bent u bereid
om de marktwerking in de educatie stop te zetten? Zo nee, waarom niet?
Antwoord.
Ik deel de mening van de voorzitter van de MBO Raad niet dat roc's in het algemeen
de concurrentie met private aanbieders niet aan zouden kunnen. Er zijn immers roc's
die geen problemen hebben ondervonden bij de invoering van marktwerking voor
inburgering en ook geen problemen verwachten als marktwerking voor educatie zou
worden ingevoerd. Zoals ook in het rapport van de MBO Raad is aangegeven biedt het
Participatiebudget juist kansen voor de roc's om met de kwaliteit en professionaliteit
die zij in de afgelopen jaren hebben ontwikkeld een goed aanbod te formuleren en af
te stemmen op de vraag van gemeenten. Van groot belang is dat de doelgroepen
waarvoor de educatiemiddelen beschikbaar worden gesteld bij de inkoop door
gemeenten centraal staan.
3 en 4
Pagina 2 van 4
Wat gaat u ondernemen om te voorkomen dat de ROC's noodgedwongen hun Datum
activiteiten op inburgering en educatie moeten stopzetten waardoor "nog meer
banen" verloren gaan? Bent u bereid een alternatief te zoeken voor de marktwerking Onze referentie
in de educatie, zodat de onderwijsinfrastructuur intact blijft? Wat vindt u van het
voorstel van de MBO Raad om een concessiestelsel in te voeren?
Antwoord.
Door het besluit de bestedingsverplichting voor de educatie te verlengen krijgen roc's
meer tijd om zich voor te bereiden op marktwerking en hun aanbod af te stemmen op
de vraag van de gemeenten.
5
Wat is uw reactie op het rapport "Naar een betere inburgering", waarin staat dat de
marktwerking in de inburgering gestopt moet worden? 2)
Antwoord:
De aanbevelingen om terug te gaan naar het oude systeem waarin geen
marktwerking was en verantwoordelijkheden bij OCW en de inspectie lagen neemt
het kabinet niet over. De invoering van marktwerking in de inburgering heeft een
aanlooptijd gekend maar de huidige ontwikkelingen gaan de goede kant op. De
indicatoren die het kabinet gebruikt voor het beleid om de kwaliteit van inburgering
te verbeteren zijn het aantal duale trajecten en het slagingspercentage. De kwaliteit
wordt verder geborgd door de eisen voor het inburgeringsexamen; de aanbieders van
de inburgeringscursussen hebben zelf het Keurmerk Inburgeren ingesteld en
gemeenten sturen op de kwaliteit van het onderwijs dat zij inkopen. Het ministerie
van VROM/WWI zorgt bovendien voor de training van examinatoren en er is toezicht
op de exameninstellingen.
In het rapport van de SP wordt uitgegaan van de tevredenheid van cursisten. 75 %
van de cursisten geeft volgens de SP aan tevreden te zijn over de cursus. Dat is een
bemoedigende score. De conclusies waarin roc's met andere aanbieders worden
vergeleken zijn uitsluitend gebaseerd op uitspraken van docenten en geven daarmee
een eenzijdig beeld.
6
Waarin verschillen sectoren als het mbo, het hbo met het universitair onderwijs op
het gebied van educatie, aangezien u daar geen marktwerking op toelaat zoals bij de
educatie?
Antwoord:
Het mbo, het hbo en het universitair onderwijs worden rechtstreeks door het Rijk
bekostigd. De inkoop van educatie is sinds de inwerkingtreding van de Wet educatie
en beroepsonderwijs een verantwoordelijkheid van de gemeenten. De gedwongen
winkelnering werd van meet af aan als een tijdelijke maatregel beschouwd.
Bovendien maakt de educatie tezamen met de re-integratie en inburgering deel uit
van het Participatiebudget. Voor zowel de inkoop door gemeenten van activiteiten op
het gebied van de re-integratie als de inburgering geldt marktwerking. Daarom ligt
invoering van marktwerking voor de educatie in de rede. Gemeenten krijgen
daardoor meer keuzevrijheid bij de besteding van de middelen van het
participatiebudget en kunnen de (gecombineerde) re-integratie, inburgerings- en
educatietrajecten die zij inzetten zo goed mogelijk laten aansluiten bij de behoefte
van de deelnemers aan deze trajecten.
Pagina 3 van 4
Datum
7
Indien u doorgaat op de ingeslagen weg: hoeveel banen moeten er verloren gaan en Onze referentie
hoeveel schade moet er nog aan de educatie worden toegebracht, voordat u inziet
dat marktwerking in een dergelijke kwetsbare sector niet werkt?
Antwoord.
Zoals hierboven aangegeven wordt marktwerking voor de educatie uitgesteld. De
gemeenten en de instellingen krijgen hierdoor meer tijd om zich voor te bereiden op
de invoering van marktwerking en daarbij vooral de doelgroepen van de educatie
centraal te stellen.
1) MBO Raad, 30 juni 2009
http://www.mboraad.nl/?news/812162/MBO+Raad+stop+marktwerking+in+educatie
.aspx
2) SP-rapport "Naar een betere inburgering", januari 2009
http://www.sp.nl/service/rapport/090129inburgering.pdf
Pagina 4 van 4