Ministerie van Justitie

Hirsch Ballin zet harder in op vervolging oorlogsmisdadigers

Persbericht | 06-10-2009

Minister Hirsch Ballin van Justitie verruimt de mogelijkheden om internationale misdrijven op te sporen en te vervolgen. Straks kan Nederland met terugwerkende kracht genocide beter aanpakken, verdachten van genocide en oorlogsmisdrijven in een niet-gewapend conflict uitleveren en strafvervolging overnemen van een internationaal gerecht.

Dit blijkt uit een wetsvoorstel dat de bewindsman vandaag voor advies naar verschillende instanties heeft gestuurd, zoals het openbaar ministerie en de Raad voor de rechtspraak. Het wetsvoorstel is een belangrijk onderdeel van het versterkingsprogramma opsporing en vervolging internationale misdrijven dat de minister eerder dit jaar in een brief aan de Tweede Kamer aankondigde.

Nu heeft Nederland met de Wet internationale misdrijven voldoende rechtsmacht om hier verblijvende vreemdelingen te vervolgen die verdacht worden van internationale misdrijven, waaronder genocide. Maar die wet is alleen van toepassing op misdrijven die ná 1 oktober 2003 zijn gepleegd. Om oude strafzaken over genocide te kunnen vervolgen is de Uitvoeringwet genocideverdrag van toepassing waarvan de rechtsmacht beperkt is. Vervolging is alleen mogelijk als het misdrijf genocide is begaan door of tegen een Nederlander. Dit betekent in het geval van de genocide in Rwanda dat het openbaar ministerie een in Nederland verblijvende vreemdeling niet zal kunnen vervolgen voor genocide, maar noodgedwongen oorlogsmisdrijven of foltering ten laste moet leggen.

Daarom wil de minister de Wet internationale misdrijven uitbreiden en de daarin opgenomen ruime rechtsmacht voor genocide laten terugwerken tot het moment van inwerkingtreding van de Uitvoeringswet genocideverdrag: 18 september 1966.

In het algemeen is terughoudendheid gepast bij toekenning van terugwerkende kracht, aldus de bewindsman in de toelichting op het wetsvoorstel. Maar het is onaanvaardbaar dat een vreemdeling die zich elders schuldig heeft gemaakt aan genocide hier gevrijwaard blijft van vervolging, omdat Nederland daarvoor ten tijde van het misdrijf geen rechtsmacht had. Dat is een onwenselijk signaal naar slachtoffers en hun familie. Genocide wordt binnen de internationale rechtsorde tot de meest ernstige misdrijven gerekend.

De maatregel is ook van belang omdat het openbaar ministerie en het team internationale misdrijven de komende jaren nog vaak te maken zullen krijgen met oude strafzaken waarbij het in veel gevallen gaat om genocide. Veruit de meeste zaken gaan over naar Nederland afgereisde vreemdelingen die zich schuldig hebben gemaakt aan internationale misdrijven,

Meer informatie


* Voorstel van wet ter verruiming van de mogelijkheden tot opsporing en vervolging van internationale misdrijven 06-10-2009 | Word-document, 40 KB

* Voorstel van wet ter verruiming van de mogelijkheden tot opsporing en vervolging van internationale misdrijven (memorie van toelichting)06-10-2009 | dot-bestand, 98 KB