Gemeente Abcoude


Herindeling weer op agenda raad

Proces onderzoek staatssecretaris Welke varianten zijn onderzocht? Uitkomsten financieel onderzoek Uitkomsten toets aan beleidskader herindeling Gesprekken met een afvaardiging van de gemeenten De gemeenteraden aan zet Standpunt gemeenteraad Abcoude Uw rol Aanmelden insprekers

Vecht en Venen De gemeente Abcoude neemt sinds augustus 2006 deel aan een herindelingtraject, de zogeheten arhi-procedure voor het Vecht- en Plassengebied. De provincie Utrecht heeft de afgelopen jaren onderzoek gedaan naar diverse varianten en een herindelingsadvies uitgebracht voor de versterking van de bestuurskracht in de regio. Dit advies vormde de basis van het wetsvoorstel van staatssecretaris Bijleveld.

Op donderdag 14 mei 2009 gaven de verschillende fracties van de Tweede Kamer aan twijfels te hebben of er wel voldoende draagvlak is voor de herindeling van Abcoude, Breukelen, De Ronde Venen en Loenen tot een nieuwe gemeente Vecht en Venen. Voor de staatssecretaris was dat aanleiding het voorstel aan te houden en te onderzoeken of er andere vormen van herindeling mogelijk zijn die op meer draagvlak bij de gemeenten kunnen rekenen. De bedoeling is dat daar nog dit jaar duidelijkheid over komt. Dit betekent dat de voorgestelde herindeling van Abcoude met de drie gemeenten niet per 1 januari 2010 doorgaat.

Proces onderzoek staatssecretaris

Op verzoek van de Tweede Kamer heeft de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) een onderzoek toegezegd om te kijken of er alternatieve varianten zijn voor de herindeling in het Vecht- en Plassengebied , die op meer draagvlak kunnen rekenen dan het huidige voorstel voor Vecht en Venen.

In de zomermaanden heeft ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een tweetal onderzoeken uitgevoerd: een financieel variantenonderzoek en een toets van de varianten aan het beleidskader herindeling dat door het kabinet als toetsingskader wordt gehanteerd. De staatssecretaris heeft verder twee gesprekken gevoerd met een afvaardiging van alle bij de herindeling betrokken gemeenten; een startbijeenkomst op 17 juni 2009 en een vervolgbijeenkomst op 2 september 2009. Op 8 september zijn in een bijeenkomst de onderzoeken nader toegelicht aan de betrokken colleges, gemeenteraadsleden en ambtenaren.

Staatssecretaris Bijleveld rapporteert de Tweede Kamer over de uitkomsten van haar onderzoek in het najaar van 2009, zodat er per 1 januari 2011 heringedeeld kan worden. Dit betekent ook dat voor de betreffende gemeenten de gemeenteraadsverkiezingen worden uitgesteld tot in het najaar van 2010.

Welke varianten zijn onderzocht?

De staatssecretaris heeft financieel onderzoek laten doen naar de volgende herindelingsvarianten:

Combinatie Varianten Toelichting

Vecht en Venen* Variant 1: Abcoude-Breukelen-De Ronde Venen-LoenenCombinatie 1 Variant 2: Breukelen-Loenen zonder en in samenwerking met Maarssen Variant 4: Abcoude-De Ronde VenenCombinatie 2 Variant 3: Breukelen-Loenen-Maarssen Variant 4: Abcoude-De Ronde VenenCombinatie 3 Variant 5: Abcoude-Breukelen-Loenen (BAL)


*Referentiemodel

De gemeentesecretarissen van de gemeenten Breukelen, Loenen en Maarssen hebben daarnaast een eigen onderzoek gedaan. In dit onderzoek hebben ze gekeken of een herindeling Breukelen, Loenen en Maarssen dan wel een variant mogelijk is waarbij de heringedeelde gemeenten Breukelen en Loenen - niet vrijblijvend - samenwerken met de gemeente Maarssen.

Uitkomsten financieel onderzoek

Als er sprake is van een gemeentelijke herindeling, is het van belang dat de financiële effecten van herindeling en de financiële positie van de eigen gemeente en die van de bij die herindeling betrokken gemeenten bekend zijn.

De resultaten van het financiële onderzoek zijn eind augustus naar de betrokken gemeenten gestuurd. Uit dit onderzoek blijkt de financiële startpositie van variant 4: Abcoude met De Ronde Venen, financieel sterk is (3e positie op de financiële ranglijst van gemeenten in de provincie Utrecht). Daar staat echter tegenover dat de varianten Breukelen-Loenen in samenwerking met Maarssen (variant 2) en Breukelen-Loenen-Maarssen (variant 3) slecht scoren, zowel op de uiteindelijk positie op de financiële ranglijst van Utrechtse gemeenten (respectievelijk 18e en 27ste) als qua belastingdruk. De variant Vecht en Venen (variant 1) komt financieel eveneens sterk uit de bus. Dit komt door de sterke(re) financiële positie van De Ronde Venen en de middenpositie van Breukelen. Deze herindelingsvariant blijkt goed te zijn voor een 8e plaats.

Uitkomsten toets aan beleidskader herindeling

De belangrijkste uitkomsten van de toets en de voorlopige conclusies zijn de volgende:
* geen enkele variant is onmogelijk maar de losse varianten 2, 3 en 4 zijn onvoldoende;
* de oplossing van de BAL-problematiek is mogelijk bij:
+ het referentiemodel Vecht en Venen;
+ combinatie 1 (varianten 2 + 4);
+ combinatie 2 (varianten 3 + 4);
+ combinatie 3 (variant 5)
* het draagvlak voor variant 5, de herindeling van de BAL-gemeenten, is twijfelachtig;
* de herindeling van Breukelen en Loenen zonder Maarssen levert een beperkte versterking op van de bestuurskracht.

Het financieel onderzoek en de nadere toetsing aan het beleidskader tezamen geeft als belangrijkste eindconclusie dat de variant Vecht en Venen inhoudelijk veruit de beste optie is en blijft. Er is dus op basis van de onderzoeken geen enkele reden om verandering in het standpunt van de gemeente Abcoude aan te brengen.

Gesprekken met een afvaardiging van de gemeenten

De staatssecretaris maakte duidelijk dat zij vast blijft houden aan haar oorspronkelijke voorstel gesteund door kabinet en provincie indien uit het nadere onderzoek geen variant of combinatie naar voren komt die op meer steun van de gemeenteraden kan rekenen. Zij noemt dit het referentievoorstel.

De staatssecretaris heeft gesproken met de vijf betrokken gemeenten. De afvaardiging bestond uit de burgemeester, een wethouder en twee raadsleden die een verschillend standpunt in de herindeling vertegenwoordigen. De gemeente Abcoude werd in deze gesprekken vertegenwoordigd door burgemeester Jan Streng, wethouder Jobke Vonk-Vedder en de raadsleden Piet Kooyman (CDA) en Hans van Kessel (GroenLinks).

In de startbijeenkomst zijn de processtappen besproken en zijn varianten voor nader onderzoek geïnventariseerd. Inzet van de vervolgbijeenkomst was te kijken of er een alternatief - of mogelijke alternatieven - voor het wetsvoorstel kunnen worden gevonden die op meer draagvlak kunnen rekenen dan het referentiemodel. Tijdens deze bijeenkomst zijn de resultaten van de bovengenoemde onderzoeken besproken.

Uit de discussie die daarop volgde kwam naar voren dat de gemeente Abcoude geen alternatief ziet en De Ronde Venen zelfstandigheid ziet als alternatief als het referentiemodel niet wordt gerealiseerd. Ook is er gesproken over een samengaan van de gemeenten Abcoude en De Ronde Venen. De staatssecretaris gaf aan dat de opties die de gemeenten Breukelen, Loenen en Maarssen voorbereiden, ook een oplossing voor de BAL-problematiek moeten bieden.

Op basis van wat door de verschillende colleges naar voren is gebracht concludeerde de staatssecretaris dat het niet eenvoudig zal zijn een alternatief voor te dragen dat op meer draagvlak kan rekenen dan het referentiemodel en waarbij de genoemde problematiek is opgelost. De voorstellen die tijdens het vervolggesprek aan de orde zijn gekomen, beantwoorden niet aan de opdracht van de Tweede Kamer. Waarom hebben die colleges de vraag zo beperkt uitgelegd en zijn alleen deze opties bestudeerd? Waarom zijn geen alternatieven onderzocht? Op die vragen zal in de Tweede Kamer een antwoord moeten worden gegeven. De alternatieven moeten worden gelegd naast het in procedure zijnde wetsvoorstel. Oftewel, de Vecht en Venen-variant blijft de terugval optie' als uit dit onderzoek geen variant komt die èn de bestuursproblematiek in de regio oplost èn kan rekenen op meer draagvlak.

Tijdens het gesprek kwam tot slot ook de vraag naar voren welk standpunt de staatssecretaris zal innemen als de gemeenteraden van Loenen, Breukelen en Maarssen zich uitspreken voor samenvoeging van de twee gemeenten en niet-vrijblijvende samenwerking met Maarssen, en daarnaast de gemeenten Abcoude en De Ronde Venen niet instemmen met samengaan? De staatssecretaris zei te vermoeden dat in die situatie de Tweede Kamer zal vragen naar de oplossing van de restproblematiek. In die geschetste situatie is niet voldaan aan een van de randvoorwaarden.

De gemeenteraden aan zet

De gemeenteraden van de bij de herindeling betrokken gemeenten moeten voor 23 oktober een besluit nemen over hun voorkeursvariant. De raden van de gemeenten Breukelen, Loenen en Maarssen nemen hierover op 13 oktober 2009 een besluit. De raad van de gemeente Abcoude neemt hierover op 15 oktober 2009 een besluit, evenals de gemeente De Ronde Venen. In januari 2010 zal de Tweede Kamer een definitief besluit over het, al dan niet, aangepaste wetsvoorstel nemen.

De randvoorwaarden die de staatssecretaris stelt aan de raadsbesluiten zijn:
* de raden moeten een heldere en beargumenteerde voorkeur uitspreken voor de voorkeursvariant;
* elke raad moet aangeven wat een alternatieve variant zal zijn als de voorkeursvariant niet kan worden gerealiseerd;
* er moet een uitspraak zijn gedaan over de wijze waarop de BAL-problematiek zal zijn opgelost.

Wellicht worden er nog enkele randvoorwaarden aan toegevoegd. Op basis hiervan kunnen gemeenteraden een debat voeren.

Aan de hand van besluiten die de raden vóór 23 oktober 2009 nemen over de voorkeurs- en alternatieve variant, stelt de staatssecretaris vast of voor een of meerdere van de varianten draagvlak bestaat en of er sprake is van meer draagvlak dan voor het referentiemodel. Dan zal ze vaststellen welke van die varianten aan de Tweede Kamer kunnen worden voorgelegd. Zo mogelijk zal ze hierover met gemeenten een gesprek voeren.

Standpunt gemeenteraad Abcoude

Tijdens de raadvergadering van 3 september 2009 sprak de voltallige gemeenteraad van Abcoude zich wederom uit vóór de herindelingsvariant Vecht en Venen oftewel een herindeling van de gemeenten Abcoude, Breukelen, De Ronde Venen en Loenen. De raad blijft dit de beste optie vinden; het is een combinatie die bestuurskrachtig, duurzaam en robuust is. Daarnaast wijst de gemeente Abcoude een fusie met alleen De Ronde Venen consequent af omdat een dergelijke fusie niet voldoet aan onze randvoorwaarden van optimale bestuurskracht, duurzaamheid en robuustheid.

Zoals in de raadsmotie van 3 september 2009 staat: "De staatssecretaris heeft nadrukkelijk gesteld dat er geen restproblematiek mag ontstaan. In dat kader willen wij nogmaals benadrukken dat een fusie Abcoude-De Ronde Venen op generlei wijze voldoet aan ons onze randvoorwaarden van optimale bestuurskracht, duurzaamheid en robuustheid. Een dergelijke fusie blijft dus voor de voltallige gemeenteraad van Abcoude volstrekt onbespreekbaar. De bestuurlijke opgaven voor het Groene Hart vragen immers om een - in alle opzichten - zeer sterke gemeente ofwel de door ons bepleite gemeente Vecht en Venen. Zoals wij eerder stelden lijkt het ons echter verstandiger dat Maarssen de eerstkomende jaren volledig zelfstandig blijft en orde op zaken stelt binnen de eigen bestuurlijke- en ambtelijke organisatie. Er ontstaat derhalve ook geen restproblematiek."

De raad voelt zich gesterkt in dit standpunt door de uitkomsten van het Financieel Onderzoek Herindelingsvarianten Vecht en Plassengebied, dat in opdracht van de staatssecretaris is verschenen, als ook de notitie Samenwerken of Samenvoegen van de gemeenten Loenen, Breukelen en Maarssen, als het rapport Berenschot 'Perspectief. Huis op orde.' over de ambtelijke, bestuurlijke en financiële situatie van de gemeente Maarssen.

Uw rol

Op donderdag 15 oktober 2009 zal de raad een definitief standpunt innemen over de voorkeursvariant en de alternatieve variant. U kunt tijdens het forum uw mening kenbaar maken aan de raad. De raadsleden kunnen die dan meenemen in hun beraadslagingen.

Aanmelden insprekers

Wilt u van het spreekrecht gebruik maken, dan moet u dit uiterlijk 24 uur voor het forum melden bij de raadsgriffier, Tanja Poorthuis, telefoon (0294) 28 02 16 of 28 02 80. U kunt u ook schriftelijk aanmelden of per e-mail: tanja.poorthuis@abcoude.nl. Bij aanmelding geeft u uw naam, eventueel de instantie die u vertegenwoordigt, het adres, het telefoonnummer en het onderwerp waarover u het woord wil voeren.

De inspraak vindt plaats in het forum. Dit is namelijk het moment waarop de raadsleden zich laten informeren over de onderwerpen die aan de orde zijn. Na de opening van het forum kunnen inwoners van de gemeente of andere belanghebbenden, zoals vertegenwoordigers van instellingen, inspreken. Na de inspraak kunnen de raadsleden reageren of vragen stellen en krijgt de inspreker de gelegenheid hierop te reageren.


---


1 oktober 2009

donderdag 1 oktober 2009