Vrije Universiteit Amsterdam

Darwiniaanse uitleg over het ontstaan van taal


* Startdatum: 01-10-2009


* Tijd: 15.45


* Locatie: Aula


* Titel: Darwiniaanse uitleg over het ontstaan van taal


* Plaats: Aula


* Spreker: M.G. Heijdra


* Promotor: prof.dr. R. van Woudenberg


* Onderdeel: Faculteit der Wijsbegeerte


* Wetenschapsgebied: Theologie en wijsbegeerte


* Evenementtype: Promotie

De dissertatie van Michel Heidra is gebaseerd op een literatuurstudie van recent werk in evolutionaire biologie, dierentaal, biolinguistiek en diachrone taalkunde, en beargumenteert dat taal waarschijnlijk een vroege, graduele, primair aangeleerde (functionele) adaptatie is die primair is ontstaan door natuurlijke (en dus niet seksuele) selectie in de sfeer van de sociopolitiek. Heidra toont ook aan dat in de evolutie van linguïstische vormen semantiek/pragmatiek het allerbelangrijkst was en dat de evolutie van fonologie en syntaxis waarschijnlijk pas laat op gang kwam tengevolge van evolutionaire druk op semantiek/pragmatiek.

2009 is het Darwinjaar, waarin de 200ste geboortedag van Darwin en de 150ste verjaardag van de verschijning van de Origin of Species wordt gevierd. Darwins werk zette de biologie op zijn kop en veranderde de manier waarop de mens zichzelf begreep, als nazaat van primaten. Deze opvatting van de mens impliceert dat specifiek menselijke vermogens zoals taal mogelijk niet zo uniek menselijk zijn als men eerder dacht. Pas vrij recentelijk zijn er Darwinaanse verklaringen van de oorsprong van de taal verschenen, mogelijk door de sterke invloed van het werk van Chomsky op de taalkunde.

Sinds zijn verschijnen is Darwins werk niet enkel toegepast in de biologie: er bestaan ook Darwiniaanse modellen van culturele evolutie. Deze studie is kritisch over de meeste eerdere Darwiniaanse modellen en werkt een mogelijk succesvol model, de dual-inheritance theorie, op strenge wijze verder uit. De dual-inheritance theorie kijkt zowel naar biologische en culture evolutie als naar hun verwevenheid. Als zodanig is de theorie geschikt voor het bestuderen van de oorsprong van de taal omdat het probleem van de oorsprong van de taal vanuit namelijk minimaal twee zijden moet worden beschouwd: de oorsprong van taalvermogens (taalorganen, neurologische mechanismen die verantwoordelijk zijn voor taalgebruik) en de oorsprong van (proto-)linguïstische vormen (klanken en klankpatronen, woorden, syntactische regels).

Het volledige proefschrift is hier te downloaden.
© Copyright Vrije Universiteit Amsterdam