Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek
Iedereen een eigen streepjescode
30 september 2009
Individuele behandeling voor veel patiënten zinvol
Ziektes als MS of reuma kunnen beter worden aangepakt als iedere
patiënt zijn eigen streepjescode krijgt. Dat blijkt uit onderzoek dat
Lisa van Baarsen uitvoerde aan het VUmc. Zij bracht in beeld welke
genen bij patiënten actief zijn en dus mogelijk de ziekte veroorzaken.
Haar onderzoek, mede gefinancierd door NWO, maakt een vroege diagnose,
en dus een vroegtijdige aanpak mogelijk.
genen van reuma- en MS-patiënten. Dit deed zij met behulp van DNA
microchips. Een chip meet in één experiment de activiteit van ongeveer
20.000 genen. Die genen bepalen hoe ons lichaam werkt, en dus ook of
het ziek wordt. De informatie die Van Baarsen verkreeg met de
microchips, zette zij om in een soort streepjescode. Van Baarsen
ontdekte dat er grote verschillen waren tussen de streepjescodes van
verschillende patiënten. Zij verdeelde de patiënten daarom in groepen
op basis van hun streepjescode om zo te proberen de onderliggende
ziekmakende code te kraken.
De resultaten van Van Baarsen laten zien waarom sommige patiënten niet
en anderen wel reageren op een bepaalde behandeling. Bovendien was Van
Baarsen in staat om ver voordat de ziekte zich openbaarde een
streepjescode te identificeren die geassocieerd was met de toekomstige
ontwikkeling van reuma Het definiëren van een genetische
streepjescode maakt individuele en preventieve behandeling mogelijk.
Bovendien kan hiermee voorkomen worden dat patiënten onnodig lang een
weinig effectieve behandeling ondergaan.
Nieuwe behandelmogelijkheden
Patiënten met reumatoïde artritis (RA) hebben last van pijnlijke en
gezwollen gewrichten. Maar omdat niet iedere patiënt dezelfde
symptomen en klachten vertoont is het ziekteverloop onvoorspelbaar.
Bovendien reageren niet alle patiënten hetzelfde op behandeling van de
ziekte. Ook MS-patiënten vertonen onderling grote verschillen. Dit
maakt het testen van medicijnen en de uiteindelijke behandeling erg
ingewikkeld. De aanpak van Baarsen biedt nu nieuwe mogelijkheden voor
de behandeling van reuma en MS
Lisa Baarsen voerde haar onderzoek uit aan het VU medisch centrum. Een
deel van haar onderzoek werd betaald door NWO.
..............................
Meer informatie:
* Lisa Baarsen (VUmc, nu AMC)
* t.: 020 566 5707, e.g.vanbaarsen@amc.uva.nl
* promotiedatum: 1 oktober
* promotor: prof. dr. C.L. Verweij, copromotor: dr. C.T.M. van der
Pouw Kraan
laatst gewijzigd op 30 september 2009
DNA-chip