De Nederlandse Bank
DNB publiceert Statistisch Bulletin september 2009
Persbericht
Datum 30 september 2009
In dit nummer: Recente ontwikkelingen in de kredietvoorwaarden van
banken, Stabilisatie premies levensverzekeringen op EUR 26 miljard,
Stagnatie bij bancaire BFI's, groei van activiteiten bij overige
BFI's.
Recente ontwikkelingen in de kredietvoorwaarden van banken
Een van de informatiebronnen voor de ECB bij het voeren van het
monetaire beleid is de Bank Lending Survey, een kwalitatieve
kwartaalenquête naar het kredietbeleid van Europese banken. In
Nederland enquêteert DNB bij een aantal banken naar aanpassingen van
rente, looptijd, onderpandseisen, kredietlijnen en andere criteria bij
het goedkeuren van kredietaanvragen van bedrijven en huishoudens.
Banken wordt ook gevraagd waaróm ze kredietvoorwaarden wijzigen. De
(tot en met het tweede kwartaal van dit jaar beschikbare)
enquêteuitkomsten sinds begin 2007 wijzen op een verscherping van
kredietvoorwaarden. Sinds begin 2009 neemt het aantal banken dat
kredietvoorwaarden verscherpt af. De meeste banken geven voorts aan
als gevolg van de wereldwijde recessie geconfronteerd te zijn met een
afname van de kredietvraag. Maar het aantal banken dat (voor het derde
kwartaal) verwacht dat die afname zal aanhouden, is afgenomen.
Stabilisatie premies levensverzekeringen op EUR 26 miljard
Levensverzekeraars zijn naar balanstotaal gemeten de grootste sector
in de verzekeringsmarkt. Er gaat met EUR 26 miljard ook een
aanzienlijk bedrag om aan premies voor producten zoals lijfrentes en
beleggingsverzekeringen. In 1996-2001 boekten zij flinke groei in hun
premieomzet. De laatste jaren is echter sprake van een zeer beperkte
stijging van de premies. De collectieve verzekeringen vertonen nog
groei, maar de omzet van individuele verzekeringen is teruggevallen.
Aanpassing van de fiscale wetgeving en meer concurrentie van andere
financiële partijen spelen hierbij een rol.
Stagnatie bij bancaire BFI's, groei van activiteiten bij overige BFI's
In Nederland zijn circa 13.000 BFI's gevestigd, tot een buitenlands
concern behorende ondernemingen zonder noemenswaardige productie of
werkgelegenheid, die als financiële draaischijf fungeren voor/tussen
buitenlandse concernonderdelen. De grootste categorie wordt gevormd
door BFI's met houdsteractiviteiten, goed voor een balanstotaal van
circa EUR 1400 miljard ofwel twee derde van het totaal van alle BFI's.
Tot 2007 waren de directe investeringen in en door deze BFI's steeds
gestegen, maar in 2008 vond een terugval plaats, mede onder invloed
van de wereldwijde daling van fusie- en overnameactiviteiten. Bij
bancaire, dat wil zeggen tot buitenlandse bankconcerns behorende BFI's
waren het in 2008 aflossingen aan het buitenland van bankleningen en
obligaties die het beeld bepaalden, mogelijk onder invloed van de
kredietcrisis, die zich kenmerkte door een tijdelijk verminderde
interbancaire financiering. Bij de niet-bancaire BFI's hield de sterke
groei van activiteiten in eerdere jaren juist aan. In 2008 emitteerden
ze een dubbel zo hoog bedrag aan obligaties in het buitenland als in
2007. Ook dat kan deels met de kredietcrisis te maken hebben gehad,
want die verdubbeling ging gepaard met een kleiner beroep op het
bankwezen, dat in 2008 wereldwijd met steeds grotere problemen werd
geconfronteerd.
Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Tobias Oudejans
(tel. 020-5243100, 0652496961) en Herman Lutke Schipholt (020-5242712,
0652496900).