Onderzoek naar dijkondergravend verschijnsel van start

29/09/2009 08:25

Stichting IJkdijk

Op 29 september starten in Bellingwolde een aantal grootschalige praktijkproeven naar piping, een verschijnsel dat dijken kan verzwakken en in het ergste geval zelfs mogelijk kan laten bezwijken. Speciaal voor deze proeven worden er twee dijken aangelegd die zijn voorzien van meetapparatuur. De onderzoeksresultaten moeten het mogelijk maken het faalmechanisme in de toekomst beter te voorspellen en berekenen.

Piping, wat is dat?

Bij een hoge waterstand kan het voorkomen dat er, ten gevolge van de hoge druk, aan de voet van een dijk water (kwel) doorsijpelt. Wanneer dit water zandkorrels meevoert, ontstaat er een buisvormige doorgang (pipe) onder de dijk die steeds verder groeit en zo de stabiliteit van de waterkering in gevaar brengt. De dijk kan hierdoor verzwakken en in het ergste geval mogelijk bezwijken. Het onderzoek Veiligheid Nederland in Kaart (VNK) bestempelde piping enkele jaren geleden als een potentieel gevaarlijk faalmechanisme en adviseerde om dit verschijnsel verder te onderzoeken. De praktijkproef in Bellingwolde komt aan deze aanbeveling tegemoet.

De praktijkproeven

De proeven vinden plaats in twee vakken van 4 m diep, 40 m lang en 25 m breed. In het ene vak bestaat de ondergrond uit grof zand en in de andere uit fijn zand. In ieder vak bevindt zich, haaks op de lengte, een dijk met aan de ene zijde hoogwater (ruim 2 m) en aan de andere zijde laagwater (0,1 m). Dit hoogteverschil wordt kunstmatig in stand gehouden door doorsijpelend water aan de laagwaterzijde weg te pompen en door het peil aan de hoogwaterzijde aan te vullen. De op voorhand geïnstalleerde meetapparatuur registreert onder meer de waterspanning en de vervorming van de dijken. Daarnaast zullen warmtegevoelige camera's het pipingproces vastleggen. De proeven (in totaal vier) gaan van start op 30 september en zullen doorgaan tot half november.

Sterkte & Belastingen Waterkeringen

De Nederlandse overheid verplicht waterkeringbeheerders om de belangrijkste waterkeringen zoals dijken, duinen en sluizen, iedere 5 jaar te toetsen op veiligheid. Hierbij maken de beheerders gebruik van voorgeschreven toetsregels. Rijkswaterstaat doet via het programma Sterkte & Belastingen Waterkeringen (SBW) onderzoek om deze toetsregels te verbeteren. Tot nu toe zijn de toetsregels met betrekking tot piping gebaseerd op het optreden van dit verschijnsel in fijn zand. De resultaten van de praktijkproeven kunnen resulteren in een aanpassing van deze rekenregels waardoor de beheerders piping in de toekomst wellicht ook beter kunnen voorspellen.

IJkdijk

Met name door de schaalgrootte (de als primair waterkeringen geconstrueerde testdijken zijn qua afmetingen vergelijkbaar met een boezemkade) zijn de praktijkproeven in Bellingwolde uniek. De experimenten vinden plaats op de locatie van de IJkdijk, een internationale proeftuin voor nieuwe inspectie- en bewakingstechnieken voor waterkeringen. IJkdijk biedt het bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheid de mogelijkheid om, onder gecontroleerde omstandigheden, op werkelijke schaal experimenten uit te voeren die kunnen bijdragen aan verbeterde inspectietechnieken en de ontwikkeling van een algemeen toepasbaar bewakingsysteem.

Participerende partijen

De IJkdijk is een initiatief van N.V. NOM, STOWA, Stichting IDL, Deltares en TNO. Staatsbosbeheer en Waterschap Hunze en Aa's zijn partner in IJkdijkprojecten. In de praktijkproef participeren ook de volgende bedrijven: Alert Solutions, Dike Survey, Fugro, GTC Kappelmeyer, Intech, Inventec, ITC, Landustie, Ten Cate en VW Telecom. De proef wordt mogelijk gemaakt door steun van Rijkswaterstaat en het Ministerie van Economische Zaken, Pieken in de Delta en door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling. De IJkdijk maakt daarnaast ook onderdeel uit van het onderzoeksprogramma Flood Control 2015, waarin overheid en bedrijfsleven samenwerken om de informatievoorziening tijdens acute overstromingsdreigingen te verbeteren.

Een foto van dit onderwerp is (rechtenvrij) beschikbaar op ANP Fotonet (www.anp-photo.com) en zichtbaar op www.perssupport.nl.

Bij dit persbericht is een bijlage zichtbaar op www.perssupport.nl





http://gaming.rielee.com/extern/pipingproef03.wmv