Ingezonden persbericht
Utrecht, 25 september 2009
EMBARGO TOT 27 SEPTEMBER 13.30 UUR
PLASTERK WIJST WATERLINIE AAN ALS GROOTSTE MONUMENT
Minister Plasterk van OCW heeft de aanwijzing van de Nieuwe Hollandse Waterlinie als rijksmonument in gang gezet. Dit betekent dat nagenoeg alle bouwwerken in de Waterlinie zijn beschermd. Hiermee wordt de Hollandse Waterlinie met haar 46 forten, vijf vestingsteden en honderden bunkers, sluizen en dijken het grootste monument dat Nederland rijk is.
Plasterk maakte dit nieuws zondag bekend in Fort aan de Klop in Utrecht. De minister overhandigde het aanwijzingsprogramma aan Ed d'Hondt, voorzitter van het bestuurlijk platform van de Waterlinie. D'Hondt noemde de aanwijzing als monument 'de basis onder de bescherming van de Waterlinie', terwijl Plasterk sprak over 'MoMo avant la lettre', verwijzend naar de Modernisering Monumentenzorg (MoMo).
De aanwijzing van de Nieuwe Hollandse Waterlinie is een stap op weg naar de nieuwe aanpak bij de bescherming van monumenten, zoals afgelopen vrijdag door de ministerraad vastgelegd in de Modernisering Monumentenzorg. Deze aanpak maakt het mogelijk om behalve het monument, ook zijn omgeving te beschermen en om landschappen, kanalen en dijken als cultuurhistorisch waardevol aan te merken. Dat was in het verleden niet mogelijk.
Voor de Waterlinie betekent dit dat de onderdelen die in militaire samenhang zijn gebouwd nu ook als zodanig worden beschermd. Naast de mogelijkheid om andere objecten dan gebouwen als waardevol aan te merken, worden de procedures voor zowel eigenaren als overheden ook eenvoudiger en dus sneller. Tegelijkertijd wordt herbestemming makkelijker gemaakt, zodat forten en andere monumenten opnieuw kunnen worden gebruikt voor andere doeleinden dan waarvoor ze destijds zijn gebouwd.
Twee nieuwe boeken over de Waterlinie
Voorafgaand aan de aanwijzing als rijksmonument nam minister Plasterk twee nieuwe boeken in ontvangst uit handen van de Rijksadviseur voor het Landschap, Yttje Feddes.
Het boek 'Versteende Ridders', een inventarisatie van de betonwerken in de Waterlinie, vormde een belangrijke bron voor de monumentaanwijzing van de Waterlinie. Het fotoboek 'Levende Forten' laat de nieuwe functies zien die de gebouwen in de Waterlinie hebben gekregen.
Als blijk van waardering overhandigde de heer D'Hondt aan minister Plasterk een kunstwerk van een van de kunstenaars van de Wijde Doelen uit Utrecht. Dit collectief van mensen met een verstandelijke beperking heeft op Fort aan de Klop op dit moment een expositie over de Waterlinie in het kader van de Fortenmaand.
Nieuwe Hollandse Waterlinie
De Nieuwe Hollandse Waterlinie is een verdedigingslinie die is aangelegd tussen 1815 en 1940 en die loopt van Muiden tot aan de Biesbosch. De Linie bestaat uit 46 forten en vijf vestingsteden en wordt verbonden door in totaal 1000 militaire en waterbouwkundige objecten en het omliggende open landschap. In 1999 werd het gebied aangewezen als Nationaal Project en het is inmiddels ook één van de 20 Nationale Landschappen. Het Nationaal Project, waarin veel publieke en private partijen samenwerken, heeft als doel om dit typisch Nederlandse landschap met het behoud van de aanwezige kernkwaliteiten verder te ontwikkelen. Dit gebeurt door de voormalige militaire objecten te bewaren als erfgoed door aan die objecten en het omliggende gebied een nieuwe maatschappelijke functie te geven.
Informatie over de boeken
Levende Forten, de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Junte en Van Rhoon, Uitgeverij Blauwdruk. 176 pagina's. ISBN 978-90-75271-37-9, 27,90 euro.
Versteende Ridders, de Nieuwe Hollandse Waterlinie. B+B, Koen en Rietveld, Uitgeverij Blauwdruk. 176 pagina's, 978-90-75271-38-6, 29,90 euro.
De Nieuwe Hollandse Waterlinie bundel (Levende Forten, Versteende Ridders, en overzichtskaart in een cassette), 978-90-75271-36-2, 49,90 euro.
---
Ingezonden persbericht