Vrije Universiteit Amsterdam
Persbericht
17-09-2009
"We moeten anders gaan kijken naar de geschiedenis van Zuid-Afrika"
Eerste hoogleraar Tutu-leerstoel houdt zijn oratie
"Wij moeten mentaal dekoloniseren." Dit stelt Stephen Ellis in zijn inaugurele rede als
Desmond Tut-hoogleraar aan de Vrije Universiteit. Wij kunnen het huidige Zuid-Afrika
niet begrijpen zonder een nieuwe visie te ontwikkelen op de geschiedenis van heel
sub-Sahara Afrika. Ellis houdt - als eerste van de vier Tutu-hoogleraren op 23
september zijn oratie South Africa and the Decolonization of the Mind.
Wij moeten de gebeurtenissen in het hedendaagse Zuid-Afrika in een nieuw historisch
perspectief plaatsen en in een bredere geografische context. Onze visie op Afrika
moet vandaag in het licht staan van het spectaculaire succes van veel Aziatische
landen, waaronder enkele voormalige Europese kolonies. Het is in toenemende mate
belemmerend om de koloniale periode te beschouwen als de as waar de gehele
Afrikaanse geschiedenis om draait.
De recente geschiedenis van Zuid Afrika wordt doorgaans gezien als de afsluitende
fase in de bevrijding van Afrika van de koloniale overheersing. Nieuws uit Zuid-Afrika,
positief danwel negatief, wordt door veel commentatoren geïnterpreteerd als bewijs
van het succes - of juist niet - van niet alleen de Zuid-Afrikaanse emancipatie maar van
de bevrijdingsbeweging in geheel sub-Sahara Afrika. Het geweld dat zo diep is
ingebed in de Zuid-Afrikaanse samenleving kan daarom beter niet geïnterpreteerd
worden als het bewijs van een niet geslaagde bevrijding, maar als het gevolg van
conflicten die verweven zijn met de diepere geschiedenis van de Zuid-Afrikaanse
maatschappij.
De oraties van de overige Tutu-hoogleraren vinden 30 september (Geert Savelsbergh),
7 oktober (Eddy Van der Borght) en 14 oktober (Chris Elbers) plaats.
De Desmond Tutu leerstoel `Jeugd, Sport en Verzoening' werd in 2007 ingesteld ter
gelegenheid van een bezoek van Aartsbisschop Desmond Tutu aan de Vrije
Universiteit. De VU eert met deze leerstoel Desmond Tutu's levenslange en geweldloze
inzet voor een rechtvaardiger (wereld)samenleving.