Controle van veetransporten op de A12
21 september 2009 - kamerstuk
Kamerbrief met antwoorden op vragen over overtredingen tijdens
diertransporten. Op 24 augustus heeft de AID samen met de politie
Utrecht 26 veetransporten gecontroleerd. 17 transporten voldeden aan
alle eisen.
Geachte Voorzitter,
Hierbij stuur ik u de antwoorden op de vragen die gesteld zijn door het lid Thieme
(PvdD) over overtredingen tijdens diertransporten en zelfcontrole in de veesector.
1
Kent u het bericht "AID controleert veetransporten A12"? 1)
Ja.
2
Is het waar dat bij een controle van veetransporten op de A12 op 24 augustus jl.
meer dan 60% niet voldeed aan de wettelijke bepalingen?
Nee, dit is onjuist. Tijdens deze controles zijn in samenwerking met de politie
Utrecht 26 veetransporten gecontroleerd. Van deze transporten voldeden 17 aan
alle eisen gesteld aan het vervoeren van dieren, in negen gevallen (35%) was er
sprake van een tekortkoming. In vier van die negen gevallen werd proces-verbaal
opgemaakt, onder andere voor overbelading van vleeskalveren en het niet op de
juiste manier reinigen en ontsmetten van veewagens. In vijf gevallen was er
sprake van een lichte overtreding en werd volstaan met een schriftelijke
waarschuwing. Deze tekortkomingen hadden onder andere betrekking op het
vervoeren van paarden zonder paspoort en onvolledig ingevulde
vervoersdocumenten.
3, 7, 8 en 9
Deelt u de mening dat dergelijke grootscheepse overtreding van de regels in de
veesector - ook het Varkensbesluit wordt massaal overtreden - duidt op
structureel normafwijkend of zelfs crimineel gedrag? Zo ja, op welke wijze bent u
van plan dit normafwijkend gedrag aan te pakken zodat de regels voortaan
worden nageleefd? Zo nee, waarom niet?
Hebt u begrip voor de grootschalige overtreding van de wetgeving op het gebied
van veetransporten en het Varkensbesluit? Zo ja, waarom? Zo nee, welke
maatregelen wilt u treffen om het aantal overtredingen drastisch en op zeer korte
termijn tot een minimum terug te brengen?
Deelt u de mening dat er in de veesector te veel gewaarschuwd en te weinig
geverbaliseerd wordt, gelet op het aanhoudend grote aantal overtreders,
waaronder veel recidivisme blijkt voor te komen? Zo ja, hoe wilt u bereiken dat er
minder gewaarschuwd en meer geverbaliseerd wordt in geval van
wetsovertreding? Zo nee, waarom niet?
Biedt de bestaande wetgeving voldoende mogelijkheden om aantasting van het
welzijn van dieren tijdens transporten en in de huisvesting adequaat tegen te
gaan? Zo ja, waarop baseert u uw mening, gelet op het aanhoudend hoge aantal
wetsovertredingen? Zo nee, bent u bereid de wetgeving aan te passen zodat naast
wettelijke bescherming ook meer werkelijke bescherming aan dieren kan worden
geboden?
Nee, ik heb geen begrip voor het overtreden van regels in de veesector.
Voor wat betreft de geconstateerde overtredingen van het Varkensbesluit, verwijs
ik u naar de beantwoording van de Kamervragen van het lid Thieme over
overtredingen van het Varkensbesluit van 10 augustus 2009 welke op korte
termijn aan uw Kamer zullen worden toegezonden.
Overtredingen van de bepalingen van de Transportverordening zijn strafbaar
gesteld in de Wet op de economische delicten. Bij ernstige misstanden wordt
proces-verbaal opgemaakt. De rechter bepaalt uiteindelijk of een overtreder wordt
bestraft en welke straffen worden opgelegd.
Mijn beleid ten aanzien van de bestuurlijke sanctionering van overtredingen van
de voorschriften tijdens het vervoer van dieren, is neergelegd in de beleidsregels
dierenwelzijn. Naar gelang de ernst van de overtreding en de mate van recidive
kan worden opgetreden door middel van een waarschuwing, een dwangsom, een
schorsing, dan wel het intrekken van de vervoersvergunning. Voor de systematiek
verwijs ik u naar mijn brief van 15 april 2009 over de proportionaliteit van het
handhavingsbeleid van de VWA (Kamerstukken II 2008/2009, 26 991, nr. 250)
Bestuurlijke sancties, zoals de last onder dwangsom en het schorsen van een
vergunning, zijn herstelsancties gericht op het beëindigen van de overtreding, dan
wel het voorkomen van nieuwe overtredingen. De overtreder dient hierbij eerst te
worden gewaarschuwd, en in de gelegenheid te worden gesteld het daadwerkelijk
verbeuren van de last onder dwangsom of het schorsen te voorkomen door
maatregelen te nemen. Alleen in uitzonderlijk ernstige gevallen kan zonder
waarschuwing direct worden opgetreden.
Ik ben op dit moment bezig met het verbeteren en uitbreiden van dit
sanctiestelsel. Bij uw Kamer is een wetsvoorstel aanhangig ter wijziging van de
Gezondheids- en welzijnswet voor dieren en tot wijziging van de Wet op de
economische delicten (Kamerstukken II 2008-2009, 31 814). Met deze wijzigingen
zal het mogelijk worden een bestuurlijke boete op te leggen bij overtredingen van
de Transportverordening. De bestuurlijke boete is een punitieve sanctie die ook
zonder waarschuwing kan worden opgelegd bij de constatering van een
overtreding. Met de bestuurlijke boete zal dan ook directer kunnen worden
opgetreden tegen misstanden. De wijziging van de Wet op de economische
delicten houdt in dat de strafmaat voor overtredingen tijdens het transport wordt
verhoogd en de rechter zwaardere straffen zal kunnen opleggen.
Ik ben van mening dat met de inwerkingtreding van de bestuurlijke boete en de
verhoging van de strafmaat, sprake zal zijn van een uitgebreid en adequaat
handhavingsinstrumentarium waarmee overtredingen tijdens het vervoer van
dieren kunnen worden aangepakt en bestraft.
4
Zijn de uitkomsten van de steekproef door de AID voor u aanleiding de controles
te verscherpen en de sancties te verzwaren, gelet op het feit dat in alle gevallen
levende wezens getransporteerd worden en de regels met het oog daarop zijn
opgesteld? Zo ja, op welke termijn en wijze? Zo nee, waarom niet?
De uitkomsten van deze steekproef zijn voor mij geen aanleiding de
controlefrequentie te verhogen. De controle op veetransporten heeft op dit
moment reeds een zeer hoge prioriteit.
In mijn antwoord op de vragen 3,7,8 en 9 heb ik u uiteengezet hoe het bestaande
sanctie-instrumentarium verder wordt uitgebreid en verzwaard.
5 en 6
Deelt u de mening van de Voedsel- en Waren Autoriteit (VWA) dat meer
zelfcontrole in het bedrijfsleven goed mogelijk moet zijn, in het licht van de
massale overtreding van varkensbesluit, transportwetgeving en andere regels in
de vee- en vleessector? 2)
Deelt u de mening dat zelfcontrole, tevoren aangekondigde controles en controles
op eigen verzoek niet passen bij een sector die structureel en op grote schaal de
wet blijkt te overtreden? Zo ja, op welke wijze wilt u het overheidstoezicht
verscherpen? Zo nee, waarom niet?
Allereerst merk ik op dat in dit artikel wordt gedoeld op vormen van zelfcontrole in
combinatie met overheidscontrole.
Als binnen het bedrijfsleven een zelfcontrolesysteem is opgezet, dan kan de
overheid daarmee in het kader van de handhaving rekening houden. Of dit aan de
orde is, hangt af van de inrichting van het zelfcontrolesysteem en de eisen waarop
in het kader van het systeem gecontroleerd wordt. Als de zelfcontrole op een
objectieve en onafhankelijke wijze wordt verricht en genoemde eisen
overeenstemmen met wettelijke normen, dan kan de overheid besluiten om
minder of anders te controleren op de wettelijke normen.
Ik ben van mening dat het rekening houden met zelfcontrolessystemen een
toegevoegde waarde kan hebben, zowel voor de sector als voor de overheid. De
sector ervaart minder controlelast en de overheid kan de bestaande
toezichtcapaciteit efficiënter en gerichter inzetten.
Er zijn diverse voorbeelden waaruit blijkt dat zelfcontrole goed mogelijk is in de
vee- en vleessector. Ik noem bijvoorbeeld het kwaliteitszorgsysteem IKB-ei.
DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN
VOEDSELKWALITEIT,
G. Verburg
1) www.nieuweoogst.nu, 26 augustus 2009: "AID controleert veetransporten A12"
2) www.agd.nl, 25 augustus 2009: "VWA: meer zelfcontrole door bedrijfsleven
goed mogelijk"
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit