PH.Nieuwsbrief 362

Wekelijkse nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health van het Julius Centrum, Utrecht


SPOEDZORG IS NUTSVOORZIENING


Het aanbieden van spoedzorg door ziekenhuizen, huisartsen, ambulancediensten en andere zorgaanbieders is een openbare nutsvoorziening net zoals brandweer en politie. Daar passen geen concurrentie en marktwerking. Daar gaat het alleen om waarden als professionele triage, diagnostiek en behandeling en om bereikbaarheid, snelheid, kwaliteit en doelmatigheid. Woorden van deze strekking sprak Marjolein Verstappen aan het begin van het congres Recente Ontwikkelingen in de Spoedzorg dat het Julius Centrum op vrijdag 18 september organiseerde. Verstappen is lid van de Raad van Bestuur van AGIS ZORGVERZEKERINGEN. Aan het congres namen 280 personen deel. In twintig workshops, vier plenaire lezingen en een plenair beleidsdebat kwamen vele recente ontwikkelingen in onderzoek, veld en beleid aan bod. De arts Herman Flens geeft leiding aan de inkoop van ziekenhuiszorg door AGIS. In het beleidsdebat sloot hij aan op de stellinginame van Veerstappen: SEH bezoek, spoedoperaties, spoedopnamen op de Intensive Care en de gewone verpleegafdeling lenen zich niet voor bekostiging vanuit DBC's, vanuit het B-segment. Een aparte betaling voor de beschikbaarheid van professionals en voorzieningen is nodig. Dat haalt de druk van de ketel bij ziekenhuis RVB's voor wie de omvang van de spoedzorg cruciaal is als inkomstenbron. Alle inleidingen van het boeiende, veelzijdige congres dat onder leiding stond van Juliusdocent dr. Henk van der Steeg, tref je aan door hier te klikken. Noteer alvast de datum van het tiende spoedzorgcongres op vrijdag 17 september 2010.


MASTERCLASS GEZONDHEIDSRECHT START 5 JANUARI 2010


Jij, nieuwsbrieflezer, komt als hulpverlener of als manager, zowel in de somatisch gerichte gezondheidszorg als in de geestelijke gezondheidszorg, dagelijks in contact met veranderingen in patiëntenwetgeving zoals de WGBO en de wet BIG, met regelingen rond de kwaliteit van zorg of met nieuwe vraagstukken over jouw aansprakelijkheid als hulpverlener. Sommige wetten zoals de Wet op het mentorschap, de Wet klachtrecht, de Kwaliteitswet en de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen ben je in de praktijk wellicht reeds tegenkomen, afhankelijk van jouw werkterrein. Dat werkterrein kan zowel intra- als extramuraal zijn, gericht op individuele hulpverlening of op preventieve activiteiten bij bepaalde bevolkingsgroepen. Deze cursus gezondheidsrecht biedt jou een uitstekende kans om snel en efficiënt op de hoogte te raken van de achtergronden van deze ontwikkelingen. Wij bieden je theoretische kennis in woord en geschrift aan over het Nederlandse gezondheidsrecht en geven je mogelijkheid tot feedback op jouw dagelijkse ervaringen. Je hebt tijdens de Masterclass ruimte voor het inbrengen van eigen casuïstiek en voor het scherpen van je inzichten aan die van andere cursisten en docenten in discussies. Voor zover de actualiteit of nieuwe publicaties dat vereisen spelen de inleiders hierop in. Tijdens de bijeenkomsten treden twee deskundige inleiders op die de verschillende onderwerpen steeds vanuit hun eigen achtergrond benaderen. Wij beogen hiermee het gezondheidsrecht te belichten vanuit de regelgeving én vanuit de toepassing daarvan in de (hulpverlenings-) praktijk. Tevens komt hiermee het multi- disciplinaire karakter van de cursus tot uitdrukking.

Uit evaluaties van vorige cursussen is gebleken dat de deelnemers de cursus goed tot zeer goed hebben gewaardeerd. De masterclass draait op dinsdagavonden van 1830 -21.00 uur. De eerste bijeenkomst vindt plaats op 5 januari en de laatste op 23 maart 2010. We houden rekening met de krokusvakantie. Accreditatie voor deze cursus is aangevraagd bij het Accreditatieburau Sociale Geneeskunde en bij het College Accreditatie Huisartsen. Voor andere disciplines doen wij dat op verzoek van de deelnemer. Wil jij deelnemen aan deze masterclass? Wil je jouw kennis, ervaring en opinies opfrissen en toetsen aan die van anderen? Klik dan hier.


VELE SPOEDEISENDE HULPAFDELINGEN KUNNEN DICHT


Het aantal huisartsenposten bedraagt op dit moment 129. Dat kunnen er niet minder worden. Anders worden de reistijd voor patiënten te lang en de voorziening voor de daar werkende huisartsen te groot en te anoniem. Woorden van deze strekking sprak de Amsterdamse huisarts Marcus Kruyswijk die bestuurslid is van de Vereniging Huisartsenposten. Hij deed dat op het congres Recente Ontwikkelingen in de Spoedzorg dat het Julius Centrum op vrijdag 18 september organiseerde. De Utrechtse traumatoloog en UMC Utrecht hoogleraar Loek Leenen pleitte voor concentratie van de Spoedeisende Hulpafdelingen van ziekenhuizen. Één grote SEH met meer dan 100.000 bezoeken per jaar is optimaal. Dat blijkt uit internationale cijfers. In Nederland hebben de meeste ziekenhuizen veel minder bezoeken. In het beleidsdebat en in workshops kreeg Leenen steun voor de bepleite concentratie maar vond men het teruggaan naar slechts elf SEH's te ver gaan: Dat pikt de Nederlandse bevolking niet, als men meer dan een half uur moet reizen naar de SEH. Andere opties betroffen het sluiten van zestig SEH's in de nacht als het minder druk is. Want dan is te organiseren dat specialisten niet meer van huis worden opgeroepen maar er altijd één chirurg, internist of gynaecoloog aanwezig is. Ook kwam de gedachte naar voren dat ziekenhuizen óf kiezen voor acute obstetrie of voor een 24 uur open SEH. Tot zover dit bericht. De inleidingen van Marcus Kruyswijk en Loek Leenen en andere inleiders op het boeiende, veelzijdige congres dat onder leiding stond van Juliusdocent dr. Henk van der Steeg, tref je hier aan. Noteer alvast de datum van het tiende spoedzorgcongres op vrijdag 17 september 2010.


MASTERCLASS KETENZORG START OP 12 JANUARI 2010


In 2009 heeft een enthousiaste groep managers en ervaren professionals deelgenomen aan de tweede masterclass Disease Management van het Julius Centrum. Onder leiding van dr. Henk J. van der Steeg, Els M. de Bruijn, arts en ondergetekende is veel geleerd, niet alleen van de docenten maar ook van elkaar. Als een sterk punt van de masterclass kwam in de evaluatie vaan de deelnemers naar voren dat in de colleges zowel academische kennis als praktische ervaringen worden ingebracht en verbonden. De deelnemers kwamen uit verschillende sectoren van de zorg, zoals verzekeraars, huisartsenzorg en eerstelijns centra, GGZ, ziekenhuizen en zorgnetwerken. Als docenten traden in 2009 vooraanstaande sprekers op met ervaring in onderzoek en/of beleidsontwikkeling in het werkveld van disease management. De derde masterclass Disease Management van 13 colleges start op 12 januari 2010 met een introductie waarna vanaf 26 januari 2010 tot en met 2 november 2010 steeds op een dinsdag van 15.00 tot 19.00 uur, met een interval van twee weken of meer, een college wordt gegeven. Met de school vakanties is rekening gehouden. De bijeenkomsten vinden plaats in het UMC Utrecht. Tijdens de colleges wordt toegewerkt naar het maken van een eindopdracht door de deelnemers. Deze eindopdracht - het maken van een beleidsmemo over een casus in de eigen organisatie - wordt tijdens college 11 op 15 juni 2010 door de deelnemers middels een PowerPoint presentatie gepresenteerd aan docenten en medecursisten. Het laatste college voor de zomer wordt afgesloten met een diner. In september en november 2010 vinden twee terugkommiddagen plaats rond tegen die tijd actuele onderwerpen en behoeften van de groep. Wil je meedoen aan deze Masterclass? Wil je je kennis, ervaring, opinies en vaardigheden opfrissen en toetsen aan die van anderen? Klik dan hier.


HUISARTSENPOSTEN & SEH: WEL FLIRTEN MAAR TROUWEN IS ER NIET BIJ


Laat de eerstelijn doen wat eerstelijnsspoedzorg is en laat de tweedelijn doen wat tweede lijnswerk is. Met deze uitspraak startte huisarts Marcus Kruyswijk (zie ook het bericht hierboven) het debat over de integratie van huisartsenposten (HAP's) en Spoedeisende Hulpafdelingen (SEH's), dat op vele plekken tijdens het congres Recente Ontwikkelingen in de Spoedzorg werd gevoerd. Overheerste in vorige jaar de financiële problematiek het debat, nu ging het om cultuurverschillen. De metafoor van het kiezen van een sexuele partner kwam in het debat steeds weer naar voren. Kruyswijk zelf vertelde dat in Amsterdam de HAP en SEH in 2003 verliefd op elkaar werden, in 2005 zich gingen verloven maar dat het huwelijk inmiddels is uitgesteld. Andere congresdeelnemers spraken over scharrelen, vrijages, LAT relaties, verstandshuwelijken en scheidingen. Als vader zag ik zelf overeenkomsten met mijn drie opgroeiende kinderen voor wie partnerkeuze ook hoog op de agenda staat. Ik hoop maar dat de spoedzorgsector de tijd krijgt om zich rustig (in vakjargon: evolutionair innoverend) voor te bereiden op die integratie en niet door economische overwegingen wordt gedwongen tot een overhaast verstandshuwelijk. De inleidingen van Marcus Kruyswijk en Loek Leenen en andere inleiders op het boeiende, veelzijdige congres dat onder leiding stond van Juliusdocent dr. Henk van der Steeg, tref je hier aan. Noteer alvast de datum van het tiende spoedzorgcongres op vrijdag 17 september 2010.


CANADESE DEMENTIEPROGRAMMA'S CENTRAAL OP 5 NOVEMBER IN WENEN


Maar liefst twaalf van de zestig inleidingen tijdens het tweedaagse INIC congres op 5 en 6 november in Wenen over innovatieve zorg aan chronische zieken betreffen dementerenden. INIC staat hierbij voor International Network of Integrated Care, een samenwerkingsverband van een aantal Europese en Noordamerikaanse universiteiten. Van de twaalf genoemde inleidingen komen er acht uit Canada. De andere presentaties komen uit Frankrijk, Noorwegen, Engeland en Noorwegen. De Canadese, internationaal bekende, grootschalige PRISMA-studie komt met veel nieuwe inzichten en onderzoeksresultaten over meetinstrumenten, case management, thuiszorg en ketenzorg aan dementerenden. Wil jij ook je laten inspireren en troosten door internationale collega's die zwoegen op verbetering van de chronische zorg, bijvoorbeeld van die aan dementerenden? Ga dan mee naar Wenen. Schrijf je in door hier te klikken.


VERLOSKUNDIGE SPOEDZORG IN NEDERLAND IS EEN RAMP


Een gewoon Nederlandse ziekenhuis heeft jaarlijks zo'n 2000 verlossingen. De helft daarvan zijn geplande sectio's en vallen buiten de spoedzorg. De andere 1000 vallen daar wel onder. Ongeveer 500 tot 600 komen binnen buiten kantoortijd:'s avonds, 's nachts of in het weekeinde. Dat wil zeggen dat elk ziekenhuis één tot twee spoedbevallingen heeft per nacht of avond. Dat is te weinig om een team van drie specialisten (één gynaecoloog, één anaesthesist en één kinderarts) in de lucht te houden. Want die hebben niet genoeg te doen. Bovendien zijn de arbeidskosten van zo'n team te hoog voor een gewoon ziekenhuis. Dat leidt ertoe dat voor elke spoedbevalling het team van huis moet komen. Soms leidt tot uren vertraging voordat de drie genoemde specialisten samen de sectio of kunstverlossing uitvoeren. Die vertraging leidt ertoe dat dagelijks in Nederland twee baby's onnodig sterven bij de geboorte. Dat leidt ertoe dat in Europese statistieken van perinatale sterfte van pasgeborenen en moeders Nederland onderaan bungelt. Woorden van deze strekking sprak Hein Bruijnse. Hij is hoogleraar gynaecologie en verloskunde te Utrecht. Hij deed zijn uitspraak in een workshop over acute obstetrie tijdens het congres Recente Ontwikkelingen in de Spoedzorg dat het Julius Centrum op vrijdag 18 september organiseerde en waaraan 280 personen deelnamen. Bruijnse noemde als oplossing om de hoge perinatale sterfte tegen te gaan het concentreren van de verloskundige zorg in ziekenhuizen met minimaal 7000 verlossingen per jaar. Dat is het beleid in landen als Portugal en Engeland. Dan heeft een team van specialisten genoeg te doen om continu aanwezig te zijn en is snelle hulpverlening mogelijk. De flamboyante Hein Bruijnse noemde de situatie in Nederland een ramp: Als er dagelijks in zwembaden twee zuigelingen onnodig zouden verdrinken, zouden De Telegraaf en het parlement onmiddellijk maatregelen eisen. En dit blijft maar doorgaan. Het moet uit te leggen zijn aan aanstaande moeders dat zij voor de veiligheid van hun kind en hunzelf wat langer in de ambulance of eigen auto moeten reizenvoor de spoedverlossing. De Power Point Presentatie van de meeste inleiders (Bruijnse had geen Power Points) op het boeiende, veelzijdige congres dat onder leiding stond van Juliusdocent dr. Henk van der Steeg, tref je hier aan. Noteer alvast de datum van het tiende spoedzorgcongres op vrijdag 17 september 2010.


ZORG DEMPT ECONOMISCHE CRISIS


Mensen die zich zorgen maken over de financiële crisis stellen de aanschaf van bijvoorbeeld een nieuwe auto uit. Dat doen zij niet voor een even dure ziekenhuisopname: die stellen zij niet uit. Of algemener geformuleerd: consumptiegoederen zijn meer afhankelijk van de ontwikkeling van het nationale inkomen en patiëntenzorg veel minder. Of anders gezegd: als de zorgverlening niet zo'n grote omvang had gehad in Nederland, was de economische crisis nog ernstiger geweest. Dus de zorg dempte te crisis. Deze macro-economische redenering besprak ik met de directeur zorginnovatie van Kaiser Permanente (KP) Paul Wallace, die begin juli het Julius Centrum bezocht. Het doelmatig werkende KP gebruikt deze redenering om grote bezuinigingen op haar budget tegen te houden. Deze argumentatie kwam bij mij weer boven toen ik al het slechte nieuws rond de derde dinsdag van september las. De redenering is een oude. Als student macro-economie bij Wim Duisenberg leerde ik al, dat het beter is dat de zorgpremie omhoog gaat dan dat de werkloosheidspremie stijgt.


VERANTWOORDING


Hierbij ontving je de wekelijkse Nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health. Wil je meer weten over een bericht? Neem dan contact op via PH.Nieuwsbrief@planet.nl Wil je delen van de nieuwsbrief verspreiden onder collega's, doe dat. Je collega's kunnen zich ook aanmelden voor rechtstreekse toezending. Je meldt je aan via www.integratedcare.nl/Inschrijfformulier/aanmelding_web.htm en af via http://www.integratedcare.nl/Inschrijfformulier/afmelding_blaster_1.htm. Omdat we nog bezig zijn met de automatisering van de PH.Nieuwsbrief kan het twee weken duren voordat de aan-en afmelding verwerkt is. Door alle hedendaagse beveiligingen is het mogelijk, dat bovenstaande links niet werken. Ga in dat geval voor het aan- en afmelden naar de website www.integratedcare.nl Als het doormailen naar b.v. een collega niet lukt, verwijder dan het laatste deel van deze nieuwsbrief vanaf verantwoording en probeer het nog eens.

De nieuwsbrief is gericht aan een aantal relaties van de Disciplinegroep: collega's binnen en buiten het Julius Centrum, pao- en keuzeblok studenten, gastdocenten, stage-verleners aan co assistenten Sociale Geneeskunde, onderzoeksrelaties, subsidiënten en overigen die geïnteresseerd zijn in Utrechts Volksgezondheids onderwijs en in onderzoek naar zorginnovaties, ketenzorg en transmurale zorg. De Nieuwsbrief verschijnt wekelijks op zondag of maandag. Eerdere edities tref je aan op de internetsite www.integratedcare.nl

Heb je belangstelling voor nieuws over ketenzorg en zorginnovaties in het buitenland? Surf dan naar de website van het international Network of integrated Care: www.integratedcarenetwork.org Wil je wetenschappelijke artikelen lezen over deze onderwerpen? Lees dan het peer reviewed internettijdschrift International Journal of Integrated Care op www.ijic.org Dit is een gratis tijdschrift, dat online publiceert en is opgenomen in Pubmed. Ook submissions van concept artikelen zijn welkom.

Opsteller van deze nieuwsbrief is:

Guus Schrijvers
Hoogleraar Public health in het bijzonder Structuur en functioneren van de
Gezondheidszorg
Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen
en Eerstelijnsgeneeskunde
Universitair Medisch Centrum Utrecht
email: a.j.p.schrijvers@umcutrecht.nl
tel: 088 755 9356