Ingezonden persbericht
PERSBERICHT
Amsterdam, 20 september 2009
Elektroshock blijft controversiële therapie: kritiek op nieuwe richtlijnen
Elektroshocktherapie heeft een opmerkelijke comeback gemaakt. Tegenwoordig worden 34 keer meer mensen geshockt dan dertig jaar geleden. En in de nieuwe richtlijnen worden de criteria nog verder verruimd. Elektroshock is veilig en effectief, beweert de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie in haar mediacampagne. Elektroshock is onveilig en van twijfelachtige effectiviteit, schrijft het tijdschrift Deviant, dat vandaag verschijnt. Er is geen bewijs voor een levensreddend effect. Schaarse middelen moeten niet worden verspild aan controversiële praktijken.
De elektroshock, officieel elektroconvulsieve therapie (ECT) geheten, maakt een pijlsnelle comeback. In 1979 werden slechts 46 patiënten geshockt. Vorig jaar bleek dit aantal circa 1570: een vervierendertigvoudiging. Vroeger gold ECT als een uiterste redmiddel, maar tegenwoordig wordt ECT steeds vaker genoemd als eerste keus therapie.
De Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP) voert deze zomer een mediacampagne voor haar nieuwe richtlijnen ECT. Het toepassingsgebied moet sterk worden verruimd. De therapie is effectief, veilig en heeft weinig bijwerkingen, zo is de boodschap. Elektroshock is levensreddend en veel meer mensen hebben daar recht op.
Deviant bestrijdt deze lezing. Elektroshock beschadigt de hersenen, wat leidt tot ernstige stoornissen aan geheugen en intellect. De risico's worden gebagatelliseerd en de voordelen worden overdreven. Er is geen bewijs dat door elektroshock suïcides voorkomen worden. De sterfte als gevolg van de therapie is waarschijnlijk groter dan een eventueel levensreddend effect. De sterftecijfers worden echter geheim gehouden. De NVvP is sinds 2000 verantwoordelijk voor de registratie van shockpraktijken, maar publiceert geen gegevens en weigert elke toelichting.
In de argumenten van de NVvP wordt vaak teruggevallen op informatie van Richard Abrams. Deze Amerikaanse psychiater is de eigenaar van een fabriek van elektroshock-apparaten, een feit dat hij jarenlang heeft verzwegen. Natuurlijk overdrijft hij de voordelen en bagatelliseert hij de risico's van zijn producten.
Steeds weer blijkt dat patiënten onvolledig worden geïnformeerd over ECT. Een te rooskleurig beeld van de voordelen, en geen (volledige) informatie over nadelen. Velen hebben achteraf spijt dat zij toestemming hebben gegeven voor deze therapie.
ECT was altijd, en blijft nog steeds een controversiële therapie. Met de hoge kosten ervan (ca. ¤ 30.000 per behandeling) is het sterk de vraag of de schaarse middelen niet beter kunnen worden ingezet. Dit mede gezien de toegenomen behandelingsalternatieven.