Ministerie van Defensie
Ministerie van Defensie
Postbus 20701
2500 ES Den Haag
Telefoon (070) 318 81 88
Fax (070) 318 78 88
Aan De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten Generaal
Plein 2
2511 CR Den Haag
Datum 17 september 2009
Ons kenmerk HDAB2009013915
Onderwerp Vragen jaarverslag IMG over 2008
Hierbij bied ik u de antwoorden aan op de vragen van de vaste commissie voor Defensie over
het jaarverslag van de Inspectie Militaire Gezondheidszorg (IMG) over 2008 (verzoek met
kenmerk 31700-X-114/2009D32592).
DE STAATSSECRETARIS VAN DEFENSIE
drs. J.G. de Vries
Pagina 1/1
Ministerie van Defensie
1
Kan een overzicht worden opgesteld van bereikte effecten en/of resultaten die kunnen
worden toegeschreven aan inspanningen van de Inspectie Militaire Gezondheidszorg
(IMG)? Zo nee, waarom niet?
Het is niet mogelijk een volledig overzicht te geven van de resultaten en effecten die louter
aan de inspanningen van de IMG zijn toe te schrijven. De aanbevelingen van de IMG worden
meegenomen in het doorlopende proces om de militaire gezondheidszorg te verbeteren.
2
Kunnen de in dit jaarverslag van de IMG gestelde, kwalitatieve duidingen van de
kwaliteit van de militaire gezondheidszorg, onderbouwd worden met kwantitatieve
gegevens? Zo nee, waarom niet?
De IMG toetst in hoeverre de voorwaarden aanwezig zijn voor verantwoorde zorg en of er bij
de zorgverlening zorgvuldig wordt gehandeld. De IMG staat dicht bij het militaire werkveld dat
goed is te overzien. Militairen hebben een verplichte binding met de militaire
gezondheidszorg en de zorgverleners zijn bij de IMG bekend. Er wordt vooral gekeken naar
het proces van de kwaliteitsborging en -verbetering in de gezondheidszorg. Als het mogelijk
en relevant is, worden kwantitatieve gegevens in de rapportages opgenomen.
3
Heeft de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) een appreciatie gegeven op (het
rapport van de IMG over) de kwaliteit van de militaire gezondheidszorg? Zo ja, wat was
de strekking hiervan? Zo nee, waarom niet?
De jaarrapportage van de IMG wordt altijd aan de IGZ aangeboden. Normaliter reageert de
IGZ per brief op de jaarrapportage. Op het jaarverslag 2008 is nog geen reactie van de IGZ
ontvangen.
Pagina 2/2
Ministerie van Defensie
4
Bent u voornemens om alle aanbevelingen van de IMG over te nemen? Zo neen,
waarom niet?
De aanbevelingen van de IMG worden in de regel overgenomen. In het doorlopende proces
van kwaliteitsborging en -verbetering worden de bij inspecties geconstateerde verbeterpunten
zoveel mogelijk direct verwerkt in de procesgang. Zo nodig wordt overlegd over de wijze
waarop de aanbevelingen moeten worden geëffectueerd.
5
Wat is op dit moment de stand van zaken voor wat betreft de implementatie van de
aanbevelingen die de IMG deed in haar jaarverslag over 2007? Zijn deze genomen
maatregelen inmiddels al geëvalueerd? Zo ja, wat zijn de uitkomsten?
In het jaarverslag 2008 rapporteert de IMG over de ontwikkelingen met betrekking tot de in
het jaarverslag 2007 gerapporteerde belangrijkste bevindingen. De bevindingen hebben
geleid tot verbeteracties in beleid en uitvoering in de defensieorganisatie, of hebben geleid tot
nadere acties van de IMG. In het jaarverslag 2007 werd een aantal aanbevelingen en
verbetersuggesties gedaan. Hieronder volgt de stand van zaken:
Ziekte van Lyme: Er zijn maatregelen genomen in het kader van voorlichting, preventie en
eenduidige verslaglegging. In defensiebladen en in de informatie voor artsen is aandacht
besteed aan de ziekte van Lyme. Tellingen van het aantal teken en de kweek van
ziekteverwekkers op defensielocaties worden niet zinvol geacht omdat een zekere kans op
tekenbeten en daarmee een risico op besmetting met de ziekte van Lyme in de zomerperiode
in alle natuurgebieden in Nederland bestaan. Militaire artsen zijn geïnformeerd over de
uiteenlopende risico's in de verschillende gebieden en over de protocollen voor diagnostiek
en behandeling.
Pagina 3/3
Ministerie van Defensie
Algemeen Militair Verpleegkundigen: De problematiek van de militaire verpleegkundigen is
verder geïnventariseerd, waarbij beleidsaspecten, de uitvoering, de uitwisselbaarheid, de
relatie tussen opleiding en de functie-inhoud en de problematiek rond werving, behoud en
vulling onder de loep zijn genomen. Met het Actieplan Werving en Behoud zijn al diverse
acties genomen om de vulling te verbeteren, in het bijzonder voor de moeilijk te vullen
functies.
Tandheelkundige zorg: De militaire tandheelkundige zorg wordt nu defensiebreed bezien. Dit
moet leiden tot een doelmatiger en doeltreffender inrichting waarbij de zorg voldoet aan de
kwaliteitseisen. Ook de constateringen die op 21 mei 2008 aan de Kamer zijn gemeld in de
brief ter aanbieding van het IMG-jaarverslag over 2007 (Kamerstuk 31 200 X nr. 121) worden
daarin meegenomen. Naar verwachting zullen in het voorjaar van 2010 de resultaten van de
studie bekend zijn.
Voedselveiligheid: De aanbevelingen van de IMG zijn opgevolgd in de vorm van een aantal
maatregelen. Er is gekozen voor een structurele oplossing van de gesignaleerde knelpunten,
gebaseerd op beleidsmatige uitgangspunten en met gebruikmaking van de aanwezige
expertise binnen Defensie. Een beleidsvisie voeding is vrijwel gereed en zal de basis vormen
voor een verdere aanscherping van het beleid met betrekking tot voedselveiligheid. Meer
aandacht zal worden geschonken aan aspecten als taken, verantwoordelijkheden,
bevoegdheden en opleiding en training.
Dossiervorming: De medische dossiers zijn intussen gestandaardiseerd en beter
gestructureerd. In overleg met de gebruikers zijn, ter verbetering van het geneeskundig
informatiesysteem, aan dit systeem aanvullende rubrieken toegevoegd. Deze wijzigingen zijn
in lijn met de richtlijn `Adequate dossiervorming met het Elektronisch Medisch Dossier' van
het Nederlands Huisartsen Genootschap. Tevens zijn stappen gezet om binnen de
mogelijkheden de gebruikersvriendelijkheid van registratiesystemen te vergroten.
Pagina 4/4
Ministerie van Defensie
Zorg rondom uitzending: Voorafgaand aan een uitzending wordt bij alle militairen een
medische screening uitgevoerd. Van deze screening maken onder meer deel uit een
gestandaardiseerde vragenlijst, aandacht voor eerdere uitzendingen, een check van het
medisch dossier, de toestand van het gebit en de vaccinatiestatus. Zo nodig worden
militairen door de arts opgeroepen voor een gesprek of nader onderzoek. De voortgang van
het hele proces van uitzending, waaronder de selectie en gereedstelling van personeel voor
een uitzending, de uitvoering van personele processen tijdens de uitzendperiode, alsook de
nazorg bij de voltooiing van de uitzending, wordt in het personeelsinformatiesysteem
bijgehouden. Hiermee is de registratie van uitzendingen in het personeelsinformatiesysteem
verbeterd.
6
Bestaat er, naast de relatie tussen de IMG en de IGZ, ook een werkrelatie tussen de
IMG en Inspecteur Generaal der Krijgsmacht (IGK)? Zo ja, wat is het karakter van deze
relatie?
8
Kan nader worden ingegaan op de (verdeling van) bevoegdheden van de IGZ, IGK en
IMG ten aanzien van de militaire gezondheidszorg? Is hierbij onderscheid tussen zorg
op het Nederlands grondgebied en daarbuiten (uitzending)? Zo ja, kunt u dit nader
specificeren?
10
Bestaat er tussen de IMG, IGZ en IGK een verantwoordingshiërarchie en/of
eindverantwoordelijkheid ten aanzien van militaire gezondheidszorg? Zo ja, hoe is
deze georganiseerd?
14
Kunt u de relatie tussen de IGZ en de IMG nader duiden?
18
Op welke wijze vervult de IMG haar inspecterende functie in uitzendgebieden? Op
welke wijze wordt het werk van de geneeskundig adviseurs ter plekke beoordeeld?
Pagina 5/5
Ministerie van Defensie
Er bestaat sinds de oprichting van de IMG een nauwe relatie met de IGZ. Beide instanties
voeren regelmatig overleg en stemmen zaken af. Ook bestaan er gezamenlijke rapportages.
De IGZ kent een vaste contactpersoon voor de IMG.
Formeel is het toezicht op de gezondheidszorg in Nederland, inclusief die voor militairen, de
verantwoordelijkheid van de IGZ. Op grond van gemaakte afspraken wordt dit toezicht voor
zover het de militaire gezondheidszorg betreft primair uitgeoefend door de IMG, die als
interne toezichthouder rapporteert aan de minister van Defensie en aan de IGZ. De
handhaving van de Geneesmiddelenwet en de Kernenergiewet, evenals die van specifieke
wet- en regelgeving binnen de militaire gezondheidszorg is door de minister van Defensie bij
de IMG belegd.
De IMG houdt bovendien namens de minister toezicht op de zorg die buiten Nederland door
de militaire gezondheidszorg wordt verleend. De IGZ heeft daar geen bevoegdheid. De IMG
stelt zich ter plaatse op de hoogte door middel van werk- en inspectiebezoeken aan de
gezondheidszorginstellingen in de uitzendgebieden. Ook brengt de IMG bezoeken aan
eenheden die zich voorbereiden op een uitzending, en laat de IMG zich informeren door
teruggekeerde militairen.
De Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht (IGK) heeft eigen bevoegdheden die de IGZ en de
IMG niet raken. Tussen de IMG en de IGK bestaan afspraken over informatie-uitwisseling
over relevante bevindingen bij inspecties en werkbezoeken. Daarnaast kunnen individuele
gevallen wederzijds worden overgedragen of in gezamenlijkheid worden behandeld. Ook
wordt wederzijds geadviseerd.
7
Kan voor de jaren 2006, 2007 en 2008 een overzicht in matrixvorm worden verstrekt,
waarin is weergegeven: het totaal aantal functies, de totale vulling, de totale tekorten
en het percentage tekorten voor de categorieën:
- Algemeen Militair Verpleegkundige;
- Algemeen Militair Arts;
- Tandarts (militair en burger)?
Pagina 6/6
Ministerie van Defensie
Kan een dergelijk overzicht met ingang van volgend jaar standaard worden
opgenomen in het jaarverslag van de IMG?
Voor de jaren 2006 en 2007 is het niet mogelijk een overzicht op te stellen.
Op 30 oktober 2008 heeft de Kamer een overzicht van de formatie en de vulling van de
categorieën Algemeen Militaire Arts (AMA), Algemeen Militair Verpleegkundige (AMV) en
tandarts ontvangen met de stand van juni 2008 (Kamerstuk 31 700 X, nr. 16). Bijgevoegd is
een overzicht met de stand van juni 2008 en van juni 2009.
Juni 2008
Formatie Gevuld Niet gevuld Percentage
(VTE) niet gevuld
AMA 187,5 164 23,5 12,5%
AMV 694 467 227 32,7%
Tandarts 59,5 52,5 7 11,8%
Juni 2009
Formatie Gevuld Niet gevuld Percentage
(VTE) niet gevuld
AMA 180 149 31 17,2%
AMV 701 454 247 35,3%
Tandarts 62,4 46,2 16,2 26,0%
Met gerichte maatregelen uit het Actieplan Werving en Behoud wordt gewerkt aan een
verbetering van de vulling. De bewaking van de vulling met medisch personeel is een
verantwoordelijkheid voor de defensieonderdelen. De werving van artsen en
verpleegkundigen kent momenteel weinig problemen. De wervingsresultaten van tandartsen
geven aanleiding tot zorg. Vooral op het gebied van behoud zullen extra inspanningen
worden gedaan. Deze worden vooral gericht op de uitbreiding van loopbaanmogelijkheden.
Pagina 7/7
Ministerie van Defensie
Voor de groep tandartsen wordt gezocht naar mogelijkheden op het gebied van
arbeidsvoorwaarden. De IMG kan een signalerende rol vervullen als zich daar knelpunten
voordoen. De IMG zal deze personeelsproblemen inventariseren en de resultaten hiervan
zullen in het volgende jaarverslag van de IMG worden opgenomen.
9
Is er door de IMG onderzoek gedaan, of een inspectie verricht, naar de afstemming na
terugkeer van een uitzending tussen de militaire en 'burger' gezondheidszorg?
Zo nee, bent u bereid een dergelijk onderzoek in 2009 te verrichten en de Kamer te
informeren over de uitkomsten?
26
Kunt u de rapportage van de gezamenlijke evaluatie van de IMG en IGZ van de Militaire
Geestelijke Gezondheidszorg naar de Kamer sturen? Zo nee, waarom niet?
Ja, in het kader van het gezamenlijke evaluatierapport van de IMG en de IGZ over de Militaire
Geestelijke Gezondheidszorg is ook gekeken naar de afstemming binnen de
gezondheidszorg na terugkeer van een uitzending. Dit onderzoek is in 2009 voltooid. Het is
op 17 juli jl. naar de Kamer gezonden (Kamerstuk 30 139 nr. 58).
11
Bent u van mening dat elke militair 'dental fit' behoort te zijn, dat 'dental fitness' een
voorbeeldfunctie heeft en dat militairen die nog niet 'dental fit' zijn daarvoor onder
behandeling dienen te gaan bij de tandheelkundige?
Ja, alle militairen behoren dental fit te zijn. Militairen worden geacht zich periodiek
tandheelkundig te laten controleren en zich zo nodig te laten behandelen. Voor militairen die
worden uitgezonden is een voldoende gezond gebit vereist.
Pagina 8/8
Ministerie van Defensie
12
Welke constateringen van de IMG in het jaarverslag 2008 onderschrijft u niet? Waarom
niet?
Zoals aan de Kamer uiteengezet in de brief ter aanbieding van het jaarverslag over 2008
onderschrijf ik de belangrijkste constateringen van de IMG. De bevinding van onzorgvuldige
administratie van keuringsgegevens wordt nog geverifieerd. Ten aanzien van de overige
constateringen wordt er van uit gegaan dat deze juist zijn.
13
Wat is het verschil tussen een tandheelkundige controle en een tandheelkundige
screening? Wat is het verschil in benodigde tijd voor een controle en screening?
Welke overwegingen lagen aan het besluit ten grondslag niet langer bij aanname van
personeel een tandheelkundige controle te doen?
Tandheelkundige screening maakt momenteel deel uit van de aanstellingskeuring. Daarbij
wordt het gebit alleen globaal beoordeeld. Er wordt geen diagnose gesteld en er worden ook
geen röntgenfoto's gemaakt. De screening wordt uitgevoerd door een tandartsassistente. Bij
aanwijzingen voor mogelijke tandheelkundige problemen wordt een tandarts geraadpleegd.
Eventuele ongeschiktheid kan alleen door een tandarts worden vastgesteld.
Na de aanstelling worden röntgenfoto's van het gebit gemaakt ten behoeve van een
tandheelkundige controle of behandelplan. Pas na een controle kan een definitieve
beoordeling van de gebitstoestand worden gemaakt. Als het gebit, eventueel na behandeling,
voldoende gezond is, wordt dit gemeld aan het personeelssysteem. Er wordt gestreefd naar
een voldoende gezond gebit uiterlijk bij de voltooiing van de initiële opleiding. Bij aspirant
luchtvarenden wordt overigens in verband met specifieke eisen bij de aanstellingskeuring wel
een volledige tandheelkundige keuring door een tandarts uitgevoerd, waarbij ook
röntgenfoto's worden gemaakt.
Pagina 9/9
Ministerie van Defensie
Voor een goed verloop van het wervingsproces zijn tandheelkundige screenings zonder het
maken van röntgenfoto's voldoende. Als ondanks de screening na de aanstelling sprake blijkt
van gebitsproblemen, zijn die doorgaans behandelbaar. De tandheelkundige screening bij de
aanstellingskeuring legt niettemin een flink beslag op de tandheelkundige capaciteit van
Defensie. Inmiddels word een studie uitgevoerd die moet leiden tot structurele verbeteringen
in de organisatie van de tandheelkundige zorg. Daarbij zal ook aandacht worden besteed aan
mogelijkheden om ervoor te zorgen dat nieuwe militairen reeds bij opkomst een gezond gebit
hebben.
15
Wat wordt precies bedoeld met 'De beheersing van de tandheelkundige problematiek
bij Defensie is al wel voorbereid'? Wat is hiervan te merken in de dagelijkse praktijk?
16
Waarom acht u, na jaren aanhoudende berichten over de slechte kwaliteit van de
tandheelkundige zorg, een studie naar nu het meest geschikte beleidsmiddel ter
verbetering van deze zorg? Had een dergelijke studie niet al veel eerder uitgevoerd
moeten worden?
In de brief ter aanbieding van het jaarverslag over 2008 is uiteengezet hoe Defensie de
tandheelkundige zorg wil verbeteren. De bevindingen en aanbevelingen van de IMG dragen
nu reeds bij aan een verhoogde aandacht voor de tandheelkundige zorg en vooral de borging
van kwaliteit en hygiëne. In lijn hiermee zal de IMG met voorstellen komen ter verbetering van
de tandheelkundige zorg. Een projectgroep voert een studie uit die moet leiden tot structurele
verbeteringen in de organisatie van de tandheelkundige zorg. Daarbij zal ook aandacht
worden besteed aan capaciteitsvraagstukken en de aantrekkelijkheid als werkgever. Tot
dusverre was vooral gezocht naar mogelijke verbeteringen binnen de afzonderlijke
defensieonderdelen. Met deze studie wordt gekozen voor een defensiebrede benadering.
Pagina 10/10
Ministerie van Defensie
17
Waarom wordt nu pas, na jaren van personele problematiek in de militaire
gezondheidszorg, een inventarisatie gedaan van deze problematiek? Houdt dit tevens
in dat voorheen geen beleid geformuleerd noch uitgevoerd werd om deze problematiek
het hoofd te bieden?
19
Met betrekking tot de vulling, de opleiding en het bekwaamheidsonderhoud (medisch
en medisch ondersteunende functies) worden door de IMG niet alleen problemen
geconstateerd, maar zelfs problemen die 'steeds groter' zijn geworden. In uw brief
wordt gesproken over 'overleg' over de aanpak van een inventarisatie en kennelijk
wordt berust in het gegeven dat pas na enkele jaren structurele verbeteringen worden
verwacht vanwege de lange opleidingstrajecten. Doet deze benadering recht aan de
ernst en de urgentie van de situatie?
Met Aanwijzing SG V/26 `Grondslagen, hoofdlijnen en systeemeisen militaire
gezondheidszorg zijn reeds enkele jaren geleden belangrijke beleiduitgangspunten en
gewenste kwaliteitsverbeteringen vastgesteld. De defensieonderdelen dragen
verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de aanwijzing.
De ernst en de urgentie van de situatie worden wel degelijk onderkend. Vooralsnog bestaat
er echter geen snelle oplossing voor de personeelsproblemen. Vooral de grootschalige
introductie van verpleegkundigen binnen Defensie vergt een geleidelijke, over meerdere jaren
gespreide toename van de wervings- en opleidingsinspanning die zeker tot in 2014 zal
voortduren. De werving en het behoud van gekwalificeerd personeel in een omgeving van
schaarste is echter lastig. Dit geldt niet alleen voor verpleegkundigen, maar ook voor artsen
en tandartsen. Omdat de geneeskundige ondersteuning van uitzendingen uiteraard prioriteit
krijgt, staat de geneeskundige verzorging voor militairen in Nederland onder druk. Inmiddels
zijn maatregelen genomen, en de defensieonderdelen werken samen om de
personeelsproblemen op te lossen en de pijn waar mogelijk te verdelen.
Pagina 11/11
Ministerie van Defensie
20
Hoe staat het momenteel met de voorlichting over infectiepreventie en is die informatie
actueel?
Iedere uitgezonden militair krijgt tijdens de missiegerichte opleiding, voorafgaand aan de
uitzending, relevante informatie over hygiëne en preventieve geneeskunde specifiek voor het
betreffende uitzendgebied. Alle Algemeen Militaire Artsen hebben cursussen Infectieziekten
en Uitheemse Pathologie, en Hygiëne en Preventieve Gezondheidszorg gevolgd.
Voorafgaand aan elke uitzending krijgen militaire artsen daarnaast uitgebreide actuele
voorlichting over infectieziekten die in het uitzendgebied voorkomen. De voorlichting wordt
onder anderen gegeven door specialisten van het Academisch Medisch Centrum te
Amsterdam (AMC), afdeling tropenziekten. Ook voor de Algemeen Militair Verpleegkundigen
worden voorafgaande aan uitzending in samenwerking met het AMC voorlichtingsdagen
georganiseerd over onder meer de preventie van infectieziekten. Mede door terugkoppeling
met het uitzendgebied wordt deze informatie actueel gehouden. Geneeskundig personeel
kan via het intranet van Defensie informatie verkrijgen over de actuele gezondheidsrisico's
voor het desbetreffende uitzendgebied.
21
Werkt het signaleringssysteem voor infectieziekten inmiddels naar wens? Zo neen,
waarom niet?
Alle geneeskundige informatie over ziekten en letsels wordt op individueel niveau in het
Geneeskundig Informatiesysteem Defensie (GIDS) geregistreerd. Daarnaast worden in het
uitzendgebied epidemiologische gegevens afzonderlijk in een database bewaard. De hoogste
geneeskundige militair ter plaatse houdt hier toezicht op. In Navo-verband wordt momenteel
een signaleringssysteem voor ziekten ontwikkeld. Daarmee zullen de mogelijkheden voor de
signalering van infectieziekten verbeteren. Ook Defensie zal in de toekomst van dat systeem
gebruik maken.
Pagina 12/12
Ministerie van Defensie
22
Tonen de klachten die de IMG behandelde een structureel probleem aan op bepaalde
punten en zo ja, wat wordt er gedaan om dat probleem weg te werken?
De klachten betreffen individuele gevallen. De IMG heeft gewezen op een aantal zaken die
tot de verantwoordelijkheid van individuele zorgverleners behoren, zoals adequate
verslaglegging, communicatie, medisch-technisch handelen en overdracht en bewaking. Op
grond van de klachten is door de IMG ook een aantal belangrijke bevindingen naar voren
gebracht die een signaal kunnen zijn voor meer structurele problematiek. Enkele klachten
betroffen de onvoldoende toegankelijkheid van de geestelijke gezondheidszorg. De
bereikbaarheid en de mogelijkheden bij crisisopvang zijn verbeterd. Met een vernieuwde
aanwijzing zullen de bestaande mogelijkheden voor crisisopvang duidelijker naar voren
worden gebracht. Alternatieven worden aangeboden wanneer langere wachttijden voor
specifieke behandelingen bestaan. Er worden geen knelpunten in de toegankelijkheid van de
eerstelijnszorg geconstateerd. Gesignaleerde knelpunten bij de overdracht van
keuringsgegevens worden aangepakt. Meerdere klachten betroffen het niet opvolgen van
dienstmutaties door kaderleden. Aan de Kamer is reeds eerder gemeld dat het advies van de
arts bindend is. Intussen is ook de interne regelgeving daarop aangepast.
23
Wat wordt gedaan met de constatering door de IMG dat de voedselveiligheid op een
aantal locaties slecht bleef scoren en dat ook 'operationeel' de voedselveiligheid nog
niet overal voldoende geborgd is?
29
Deelt u de constatering van de IMG dat een aantal kazernekeukens niet aan de
hygiënevoorschriften voldoet? Om welke kazernes gaat het? Wat bent u voornemens
aan actie te ondernemen om dit zo snel mogelijk te verbeteren?
30
Zijn, naast de kazernekeukens, ook de keukens in uitzendgebieden geïnspecteerd? Zo
nee, waarom niet? Zo ja, wat waren de bevindingen?
Pagina 13/13
Ministerie van Defensie
De bevindingen van de IMG over voedselveiligheid en hygiëne zijn serieus opgepakt.
Locaties die bij inspecties slecht scoorden, kregen waar nodig advies en assistentie van het
defensie-cateringbedrijf Paresto. Daarna werden ze opnieuw geïnspecteerd. Er is sinds 2008
zeker een verbetering waar te nemen.
Enkele kazernekeukens voldoen infrastructureel niet aan de hygiëne-eisen. De kracht van
een voedselveiligheidssysteem is dat risico's ten aanzien van de voedselveiligheid in kaart
zijn gebracht. Op basis van de onderkende risico's worden beheersmaatregelen getroffen. Dit
kan inhouden dat er meer personeel moet worden ingezet om de ruimten schoon te houden
of dat het proces wordt aangepast op de aanwezige infrastructuur en dat bijvoorbeeld
bepaalde producten niet meer worden verkocht op die locatie. Deze maatregelen kunnen
leiden tot hogere exploitatiekosten en ook tot ontevredenheid van de gasten. Om die reden
wordt getracht het geplande onderhoud, de verbouw en de renovatie van kazernekeukens die
niet aan de eisen voldoen, te bespoedigen.
Op de volgende locaties zijn de komende jaren infrastructurele aanpassingen in keukens of
restaurants voorzien vanwege deze noodzakelijke aanpassingen:
- Willem Lodewijk van Nassaukazerne (De Marne)
- Johan Willem Frisokazerne (Assen)
- Kamp Nieuw Milligen
- Legerplaats Stroe
- Prinses Margrietkazerne (Wezep)
- Willemsoord, Marinekazerne Erfprins, de Kooij en het KIM (Allen Den Helder)
- Frederikkazerne (Den Haag)
- Bernardkazerne (Amersfoort)
- Kantinegebouw IBL (Leusden)
- Van Braam Houckgeestkazerne (Doorn)
- KMA (Breda)
- Lunettenkazerne (Vught)
- Vliegbasis Woensdrecht
Pagina 14/14
Ministerie van Defensie
De keukens in de uitzendgebieden worden regelmatig gecontroleerd. De operationele
commandant is verantwoordelijk voor de handhaving van de hygiëne in het uitzendgebied en
daarmee ook voor de voedselveiligheid. Hij heeft de beschikking over deskundigen op het
gebied van hygiëne en preventieve gezondheidszorg (HPG'ers) die de controle daarop
uitvoeren. Naast controles door de HPG'er worden de uitzendingslocaties regelmatig bezocht
door een keurmeester van Paresto. Waar tekortkomingen op het gebied van
voedselveiligheid worden geconstateerd, worden advies en assistentie verleend om deze op
te lossen. De genoemde controles leiden tot een steeds beter beheerste situatie op het
gebied van voedselveiligheid.
De IMG heeft bij een recent bezoek aan Afghanistan ook aandacht besteed aan de
keukenhygiëne. Deze bleek op Kandahar Airfield en Kamp Holland goed op orde te zijn. In
Deh Rawod zijn enkele adviezen gegeven ter verbetering.
24
Zal het inventariseren van de personeelsproblematiek de enige actie van de IMG zijn
om deze problematiek aan te pakken, of zullen er ook concrete maatregelen worden
genomen om deze problematiek daadwerkelijk terug te dringen?
De inventarisatie is voor de IMG de eerste stap. Concrete maatregelen zijn de
verantwoordelijkheid van de defensieonderdelen. De IMG zal de problematiek blijven volgen.
25
Worden er bij alle genoemde actiepunten ook concrete afrekenbare doelen
geformuleerd binnen welke termijn de betreffende problematiek opgelost moet zijn? Zo
ja, kunt u aangeven welke?
Over het algemeen betreft het actiepunten die snel worden opgepakt en die een doorlopend
proces van kwaliteitverbetering opleveren. In de aanbiedingsbrief bij het IMG-jaarverslag over
2008 zijn voor enkele onderwerpen concrete doelen geformuleerd.
Pagina 15/15
Ministerie van Defensie
27
Kunt u een nadere toelichting geven van wat bedoeld wordt met het 'meer gestalte
geven' aan de samenwerking met andere toezichthouders? Zijn er concrete doelen
geformuleerd? Waarnaar wordt gestreefd?
De samenwerking tussen de toezichthouders binnen Defensie wordt bewaakt in het
toezichthoudersoverleg. Details over de samenwerking worden in het IMG-jaarverslag per
toezichthouder gemeld. Dit geldt ook voor de samenwerking met de externe toezichthouders
waarbij in het kader van het rijksbrede programma 'vernieuwing van toezicht' wordt gestreefd
naar duidelijke afspraken om effectief en efficiënt toezicht mogelijk te maken.
28
Beïnvloedt het gegeven dat het werk van de IMG wordt uitgevoerd namens de minister
van Defensie per ministeriële beschikking en met een gemandateerde bevoegdheid,
diens onafhankelijkheid in opereren? Behoeft toegang van de IMG tot relevante
documenten en/of plekken voorhand de toestemming van de minister?
In formele zin heeft de IGZ als externe instantie een grotere onafhankelijkheid dan de IMG in
diens positie onder de minister. In materiële zin bestaat er vanuit de politieke of ambtelijke
leiding geen invloed op het functioneren van de IMG. Zo heeft de IMG niet vooraf
toestemming nodig voor de toegang tot locaties of gegevens.
Pagina 16/16
Ministerie van Defensie
31
Kunt u verklaren waarom al meer dan tien jaar de Infrastructuur van het
Gezondheidscentrum Oirschot onvoldoende is, en de IMG er klaarblijkelijk niet toe in
staat is geweest of gesteld dit te verbeteren? Zo nee, waarom niet?
De eerste plannen voor vervangende nieuwbouw van het gezondheidscentrum Oirschot
dateren van ongeveer tien jaar geleden. Aanvankelijk werd de bouw om budgettaire redenen
uitgesteld. Als gevolg van de reorganisatie van de gezondheidscentra, die begon in 2005, zijn
de infrastructurele eisen voor het nieuw te bouwen gezondheidscentrum eind 2006
aangepast. De reorganisatie werd in 2006 echter gestopt omdat onduidelijkheid bestond over
de gevolgen voor de nieuwbouwplannen van de voorgenomen invoering van de
geïntegreerde zorg. Pas eind 2008 bestond hierover voldoende duidelijkheid. Het project voor
vervangende nieuwbouw is intussen in de aanbestedingsfase. De oplevering is voorzien voor
eind 2010.
Meestal stelt de IMG de bij een inspectie aangetroffen situatie alleen aan de orde bij de
betrokken autoriteiten. Slechts bij onverantwoorde en onveilige situaties in relatie tot de zorg
gaat de IMG over tot verdere maatregelen. Dit heeft in Oirschot in 2008 geleid tot verscherpt
toezicht. Hoewel de infrastructuur in het gezondheidscentrum in Oirschot reeds lange tijd als
slecht werd beschouwd, was deze niet zodanig dat er geen verantwoorde zorg kon worden
geleverd. In 2009 zijn overigens voldoende infrastructurele tussenmaatregelen uitgevoerd om
op verantwoorde wijze zorg te kunnen blijven leveren, in afwachting van de oplevering van
het nieuwe gezondheidscentrum in 2010.
Pagina 17/17
---- --