Rechtenstudenten leren beter redeneren door bestuderen voorbeelden

14/09/2009 09:51

Open Universiteit Nederland

'Beginnende én gevorderde rechtenstudenten leren het beste redeneren door uitgewerkte casusvoorbeelden te bestuderen. Bovendien kunnen beginnende studenten beter wetboeken raadplegen nadat ze geleerd hebben te zoeken in een gecondenseerde wettenbundel.' Dit stelt Fleurie Nievelstein in haar proefschrift Learning law: Expertise differences and the effect of instructional support. Op vrijdag 18 september 2009 promoveert zij bij het Centre for Learning Sciences and Technologies (CELSTEC) aan de Open Universiteit Nederland in Heerlen.

Onderzoek

Een belangrijk doel van het juridisch onderwijs is dat studenten leren redeneren over juridische problemen (casus). Zij ervaren hierbij echter moeilijkheden. Nievelstein trachtte in haar onderzoek inzicht te krijgen in de aard van die moeilijkheden en onderzocht daarnaast aan welke eisen een effectieve onderwijsmethode moet voldoen. Nievelstein: 'Uit analyse van verschillende interventies bleek dat zowel beginnende als gevorderde studenten het beste leren door uitgewerkte voorbeelden - die bestaan uit een gedetailleerde beschrijving van het probleem, de juiste oplossing en de stappen die tot een juiste oplossing leiden - te bestuderen.'

Uit verschillende onderzoeken bleek dat beginnende studenten moeite hebben met het interpreteren van juridische concepten. Dit maakt het voor docenten lastig om gedeeld begrip te creëren. Ook hebben studenten geen profijt van de mogelijkheid om een wetboek te consulteren bij het oplossen van een casus. Dat wil zeggen, hun prestatie bij het oplossen van een casus verbetert niet ten opzichte van de prestatie van studenten die geen wetboek mochten gebruiken tijdens het oplossen. Het zoekproces in een dergelijke bron brengt een te hoge cognitieve belasting met zich mee waardoor leren wordt belemmerd. Uit onderzoeksresultaten bleek dat deze belasting verlaagd kon worden door studenten te ondersteunen met een gecondenseerde versie van het wetboek. Wanneer zij na de leerfase het volledige wetboek mochten consulteren, presteerden zij beter bij het oplossen van een casus dan studenten die niet ondersteund werden. Studenten wisten nu waarnaar ze op zoek waren.

Experiment succesvol in praktijk

Nievelstein deed haar onderzoek bij studenten van de faculteit Rechtswetenschappen van de Universiteit Maastricht en de Universiteit van Tilburg. In Tilburg begonnen ze meteen met experimenteren in de praktijk. Het afgelopen jaar werden novieten ondersteund met uitgewerkte voorbeelden en daarna werd gekeken naar hun tentamenresultaten. Deze waren hoger dan de resultaten van voorgaande jaren.

Over Fleurie Nievelstein

Fleurie Nievelstein (27) uit Landgraaf studeerde onderwijspsychologie aan de Universiteit van Maastricht. Vanaf eind 2004 werkte zij als promovenda bij het Centre for Learning Sciences and Technologies (CELSTEC) aan de Open Universiteit Nederland in Heerlen. Tijdens haar promotieproject was zij als docent verbonden aan de masteropleiding Onderwijswetenschappen.