Merkwaardigheden op de arbeidsmarkt

Amsterdam, 17 september 2009

De werkloosheid stijgt, maar minder hard dan dat de werkgelegenheid daalt. Die schijnbare tegenstelling ontstaat omdat sommige mensen zich terugtrekken van de arbeidsmarkt. Het pessimisme over de werkloosheid stijgt niet verder.

De werkloosheid stijgt - zowel in de officiële statistieken als in de beleving van consumenten. Van de 57.100 respondenten op de ING Vraag van Vandaag van woensdag heeft 44% het aantal werklozen om zich heen zien stijgen in de laatste drie maanden. Volgens 43% van de respondenten is de werkloosheid in zijn omgeving gelijk gebleven. Een groep van ruim 3% zag het aantal mensen dat onvrijwillig zonder werk zat juist afnemen. Per saldo nemen de respondenten een stijging van de werkloosheid waar. Ook volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) loopt de werkloosheid op. Het percentage werklozen bedroeg over de laatste drie maanden 5% (386.000 personen).

Een 'raadsel' op de arbeidsmarkt

Op de arbeidsmarkt is er sprake van een schijnbare tegenstelling. De laatste drie maanden steeg het aantal werklozen met 33.000, maar daalde het aantal werknemers met 36.000. Dat lijkt nogal vreemd. Er zijn 3.000 'vermiste' personen die kennelijk niet meer werken, maar toch niet werkloos zijn. Een dergelijke groep kan ontstaan omdat niet iedereen die zijn baan verliest automatisch werkloos wordt. Sommigen zoeken niet naar een nieuwe baan. Belangrijker nog is dat meer niet-werkenden besluiten niet op zoek te gaan naar werk omdat het op dit moment moeilijker is een baan te vinden. Zo besluiten veel scholieren om door te studeren. Anderen wachten nog even met herintreden tot een gunstiger moment.

Stabiel sentiment

Het sentiment over de werkloosheid blijft de laatste maanden redelijk stabiel. De stemming is nog altijd negatief, maar verslechtert niet langer. In het vierde kwartaal van 2008 en het eerste kwartaal van dit jaar steeg het pessimisme fors, maar de laatste maanden schommelt het percentage pessimisten rond de 43%. Dat wijst erop dat respondenten de werkloosheid wel zien stijgen, maar de stijging niet zien versnellen. Het ING Economisch Bureau is minder somber over de werkloosheid dan vorige maand. Wij verwachten dat de werkloosheid volgend jaar zal oplopen tot gemiddeld 8% (in plaats van 8,5%).

© 2009 ING Economisch Bureau