Greenpeace: topman Trafigura verder vervolgen na gifdump Ivoorkust
16/09/2009 18:20
St. Greenpeace Nederland
De topman van Trafigura, Claude Dauphin en een aantal medewerkers van het bedrijf waren van het begin tot het dramatische eind op de hoogte en betrokken bij het storten van het gif van de ProboKoala in de Ivoorkust. Dat stelt Greenpeace op basis van onthutsende nieuwe informatie. Voor het verzamelen daarvan is samengewerkt met de BBC-Newsnight, de Volkskrant, Norwegian Broadcasting Corporation NRK, de Guardian en Amnesty International. De gifdump in Abidjan, de hoofdstad van Ivoorkust, eiste drie jaar geleden 15 doden en vele tienduizenden gewonden en zieken.(1) Greenpeace houdt het Nederlandse bedrijf Trafigura Beheer BV, zijn directeur en enkele medewerkers verantwoordelijk voor de ramp. Op basis van de nieuwe feiten heeft Greenpeace beklag ingediend bij het Gerechtshof in Den Haag tegen het Openbaar Ministerie voor het niet vervolgen van strafbare feiten gepleegd in Ivoorkust.
Onmiddellijk na de ramp in Ivoorkust in 2006 deed Greenpeace al aangifte bij het Nederlandse Openbaar Ministerie tegen het schip Probo Koala en Trafigura, de eigenaar van het giftige afval. Het OM besloot daarop om Trafigura te vervolgen, maar slechts voor strafbare feiten die vooraf gingen aan de dumping in Ivoorkust, te weten de uitvoer van gevaarlijke afvalstoffen uit de EG naar Ivoorkust. Greenpeace vindt het onacceptabel dat de zwaarste misdaden die samenhangen met het illegaal dumpen van giftig afval in Ivoorkust buiten de Nederlandse rechtzaak gebleven zijn. Na de aanvankelijke beslissing van het OM om het bedrijf beperkt te vervolgen, is er nu zo veel nieuw materiaal over de gebeurtenissen in Ivoorkust bekend geworden dat het OM alle reden heeft om Trafigura en directeur Dauphin toch verder te vervolgen.
De nieuwe informatie maakt het volgende duidelijk:
- Uit e-mailcorrespondentie tussen de topman en medewerkers van Trafigura blijkt dat vanaf het begin bekend was dat het experimentele mengproces dat zij aan boord van het zeeschip Probo Koala ondernamen giftig afval zou opleveren. Ook was bij het bedrijf bekend dat dergelijk giftig afval maar op enkele plaatsen in de wereld verantwoord verwerkt kon worden. Het bedrijf wist dat het transport van het giftige afval dat zou ontstaan van de Europese Unie naar andere landen verboden was. Naar de mening van Greenpeace is er daarom sprake van bewuste omzeiling van wetgeving.
- Het bedrijf had er voor kunnen kiezen het afval in Nederland te laten verwerken toen het schip in juli 2006 Amsterdam aandeed. Trafigura vond de verwerkingskosten in Nederland te hoog en koos voor een goedkope oplossing in Abidjan. Trafigura heeft daarmee willens en wetens het risico op milieuverontreiniging genomen.
- Uit interne emailcorrespondentie lijkt te volgen dat Trafigura na het dumpen van het gif een valse factuur heeft laten opstellen om de Nederlandse autoriteiten om de tuin te leiden. Deze factuur lijkt bedoeld te zijn om te verhullen dat Trafigura in Ivoorkust veel te weinig had betaald en het giftige afval dus niet op verantwoorde wijze kon zijn verwerkt.
"Uit de nieuwe informatie blijkt dat directeur Dauphin persoonlijk betrokken was en dat het bedrijf het risico heeft aanvaard dat het gif in de Ivoorkust zou worden gedumpt, met all schadelijke gevolgen van dien. Het is een schandaal dat tot op de dag van vandaag het bedrijf schuld ontkent en via advocatenkantoren en PR bureaus probeert de feiten in de doofpot te houden," zegt Marietta Harjono van Greenpeace. Greenpeace roept Trafigura op om de rapporten die de samenstelling van het giftige afval beschrijven vrij te geven en de publicatie ervan niet langer tegen te houden via rechters in Nederland en het Verenigd Koninkrijk.
Trafigura heeft zich in februari 2007 'vrijgekocht' van vervolging in de Ivoorkust. Trafigura betaalde de Ivoriaanse regering 152 miljoen Euro, in ruil waarvoor Ivoorkust de civiele procedures waarin zij schadevergoeding eiste tegen Trafigura introk. Ivoorkust liet de gevangen genomen werknemers van Trafigura, waaronder topman Dauphin, daarna vrij. Greenpeace pleit vanaf het begin van het schandaal in 2006 voor internationale regels die een einde maken aan de straffeloosheid van internationale bedrijven die ernstige milieudelicten plegen. Ook wil Greenpeace dat Nederland, vestigingsland van Trafigura, zich hard maakt voor bindende aanspakelijkheidsregels voor multinationals.
Het belang van het strafrechtelijk vervolgen van Trafigura in Nederland is groter geworden nu bekend is geworden dat de schadevergoedingszaak van 31.000 slachtoffers tegen Trafigura in Engeland wordt geschikt en de waarheid daarmee in het midden blijft. In het kader van boetedoening, waarheidsvinding en genoegdoening, ook voor de andere slachtoffers, is volledige strafvervolging in Nederland van groot belang.
(1) Het aanstaande vrijdag in de Mensenrechtenraad van de VN gepresenteerde rapport Report of the Special Rapporteur on the adverse effectes of the movement and dumping of toxic and dangerous products and wastes on the enjoyment of human rights, Okechukwu Ibeanu, Mission to Cote d'Ivoire and the Netherlands, 3 september 2009 zegt daarover: "According to official estimates, there were 15 deaths, 69 persons hospitalised and more than 108.000 medical consultations resulting from the incident. During the visit, non-governmental organisations informed the Special Rapporteur that these figures may well be higher, taking into account additional deaths and long-term health consequences that have been reported."
http://www.greenpeace.nl/trafiguraUNDERSCOREbeklag