TNS NIPO

TNS NIPO-RTL publicaties

15 september 2009

Zomerreces krikt aantal zetels regeringspartijen op

Het zomerreces heeft de regeringspartijen goed gedaan. CDA, PvdA en CU stijgen samen zes zetels ten opzichte van de vorige peiling, terwijl geen enkele oppositiepartij - de SP uitgezonderd - winst boekt. De regeringspartijen zouden nu gezamenlijk 57 zetels halen. De PVV verliest één zetel, maar is nog steeds de grootste met 27 zetels. De marge met het CDA (+2) is echter nog maar één zetel. De PvdA wint drie zetels en is met 22 zetels weer de derde partij, terwijl concurrent D66 er twee verliest en op twintig uitkomt. Dit blijkt uit onderzoek van TNS NIPO, in opdracht van RTL Nieuws.

---

1 | PVV nog grootste, maar regeringspartijen kennen opleving
---

TK 2006 27 dec. 07 25 jan. 08 7 april 08^1 25 april 08 22 mei 08 18 juni 08 14 juli 08 13 aug. 08 15 sept 08 sept 08 okt 08 nov 08 CDA 41 32 33 31 28 31 28 32 31 31 31 33 30
PvdA 33 27 29 22 21 19 19 18 19 20 20 25 26
SP 25 18 15 18 20 20 24 23 20 22 19 17 19
VVD 22 14 21 19 18 16 17 17 23 24 23 20 23
PVV 9 8 11 9 5 6 8 8 4 9 13 12 10
GL 7 9 7 8 7 7 7 8 9 7 7 10 8
CU 6 8 9 5 8 8 8 8 7 7 8 6 9
D66 3 7 5 8 12 12 13 13 15 12 14 12 13
PvdD 2 3 3 1 1 2 2 2 2 2 1 2 2
SGP 2 3 3 2 3 3 3 3 2 3 3 2 3
TON - 21 14 27 26 26 21 18 18 13 11 11 7
TK 2006 dec 08 jan 09 jan 09 feb 09 mrt 09 mrt 09 apr 09 2 juni 09 22 jun 09 29 jun 09 31 aug 09
CDA 41 35 29 32 33 31 29 27 28 26 24 26
PvdA 33 28 27 28 24 27 25 26 27 24 19 22
SP 25 16 18 16 16 14 17 15 16 15 14 16
VVD 22 21 23 20 23 20 16 19 15 19 19 18
PVV 9 11 9 12 14 14 26 21 26 28 28 27
GL 7 9 8 9 9 9 9 11 9 9 7 7
CU 6 7 8 7 7 7 7 6 6 5 8 9
D66 3 14 16 16 15 19 15 19 18 16 22 20
PvdD 2 0 3 2 2 3 1 2 1 3 4 1
SGP 2 3 2 3 3 3 4 2 3 3 4 3
TON - 6 7 5 4 3 1 2 1 2 1 1

1 Peiling verricht enkele dagen na presentatie Trots op Nederland

De opmars van Rechts, in het voorjaar van 2009 ingezet, heeft een voorlopig plafond bereikt, met een gezamenlijk zetelaantal van bijna vijftig zetels eerder deze zomer. Dat zijn er bijna evenveel als in het najaar van 2007 en het voorjaar van 2008, toen TON groot was in de peilingen. De stijgende lijn die zich vanaf september 2008 voor de linkervleugel heeft voorgedaan, zet zich sinds april niet meer voort. Links zit nu weer iets onder het niveau van november 2006. De christelijke partijen hebben, na het dieptepunt van een gezamenlijke 35 zetels in april 2009, de weg naar boven weer enigszins gevonden.

CDA en PvdA moeten ruggengraat tonen, VVD meer smoel krijgen Kijken we naar de vraag wat de traditionele grote drie (CDA, PvdA en VVD) zouden moeten doen om hun weggelopen kiezers bij de verkiezingen van november 2006 weer voor zich te winnen, dan zien we een duidelijk patroon:

Het CDA is vooral kiezers kwijtgeraakt aan de PVV, de VVD en in mindere mate D66. Ongeacht naar welke partij deze mensen zijn overgelopen, is hun advies aan het CDA eensluidend: ruggengraat tonen, vasthouden aan principes, meer `daad-en stootkracht tonen', of - zoals een kiezer zegt die naar de PVV is overgelopen: `Eindelijk eens echt een kant kiezen en niet overal tussendoor blijven manoeuvreren!' Een naar D66 weggelopen CDA-kiezer is nog duidelijker: `Eindelijk eens beslissingen nemen!'
De PvdA is vooral kiezers kwijtgeraakt aan D66 en de PVV en in (veel) mindere mate aan GroenLinks en de SP. Kiezers die naar D66 zijn overgelopen verwijten de PvdA dat `het profiel van de partij niet duidelijk genoeg is'. De PvdA zou weer `een verjongde partij met een frisse wind moeten worden. De wind is eruit.'
Ook willen kiezers dat de PvdA een duidelijker standpunt inneemt ten opzichte van `integratie van niet-westerse allochtonen' - of dat nu soepeler (in sommige gevallen D66) of strenger is (PVV). Opvallend is dat veel weglopers de PvdA verwijten dat de partij te soft is `op integratie', terwijl er nauwelijks kiezers zijn die vinden dat de partij te hard is. Kiezers die naar GroenLinks en de SP overlopen vinden dat de PvdA meer `naar het volk moet luisteren' en ` duidelijker moet zijn in haar standpunten voor milieu en onderwijs'. De VVD zit het duidelijkst in een spagaat. Zij is vooral kiezers kwijtgeraakt aan de twee antipolen PVV en D66. Weggelopen kiezers vinden ofwel dat de VVD een rechtsere koers moet gaan varen (overlopers naar de PVV), ofwel dat de VVD juist afstand moet nemen van de PVV. Grootste gemene deler van de overlopers: veel kiezers vinden dat de VVD zich duidelijker moet profileren én dat Rutte weg moet.

Vertrouwen in regering neemt niet verder af
Het vertrouwen in de regering is licht gestegen. 29 Procent van de Nederlanders heeft (veel) vertrouwen in de regering. Begin dit jaar had nog 36 procnet van de mensen (veel) vertrouwen in deze regering.

Bovengenoemde trend vertaalt zich ook in het rapportcijfer voor het kabinet Balkenende IV. De Nederlander geeft het kabinet momenteel een 5,5 als rapportcijfer.

---

2 | Rapportcijfer Balkenende IV stijgt licht

---

14 jul 08 15 sep 08 29 sep 08 10 okt 08 10 nov 08 11 dec 08 28 jan 09 27 mrt 09 27 apr 09 2 jun 09 27 jun 09 31 aug 09 Rapportcijfer
(1-10) 4,8 5,0 5,2 5,5 5,6 5,7 5,6 5,2 5,5 5,7 5,4 5,5

Terwijl het vertrouwen in de regering minimaal opkrabbelt en in ieder geval niet verder daalt, zien we een heel licht herstel van het vertrouwen in de economie. Toch zien we - als blijvend effect van de kredietcrisis - dat het vertrouwen in de regering zich nog steeds op een hoger plan bevindt dan vóór het uitbreken van de crisis, in september 2008.

Bekendheid en populariteit politici
Alexander Pechtold (D66) blijft verreweg de best gewaardeerde fractievoorzitter. Met een score van 6,5 laat hij Femke Halsema (6,2), Agnes Kant (6,0) en Bas van der Vlies (6,0) achter zich. De fractievoorzitters van de regeringspartijen, Pieter van Geel (CDA), Arie Slob (ChristenUnie) en Mariëtte Hamer (PvdA), staan daar weer een stuk achter met respectievelijk een 5,7, 5,6 en 5,3. Grootste stijger is Mark Rutte (VVD, van een 5,4 naar een 5,7), terwijl Arie Slob van een 5,9 naar een 5,6 zakt.

Overall is de waardering voor de meeste ministers gestegen. Camiel Eurlings (Verkeer en Waterstaat) is met een 6,3 nog steeds de hoogst gewaardeerde minister, maar de PvdA-ministers Ronald Plasterk en Eberhard van der Laan volgen op de voet (6,2).
Het rapportcijfer van Van der Laan is - ondanks de nog altijd geringe bekendheid van de minister (38%) - sinds zijn aantreden in november 2008 gestaag gestegen (van een 5,8 naar een 6,2). Van der Laan scoort nu zo'n punt hoger dan zijn voorganger als minister van Wonen, Wijken en Intergratie, Ella Vogelaar, tegen het einde van haar ministerschap scoorde (5,3). Ook Bert Koenders (van een 5,7 naar een 6,1) wordt hoger gewaardeerd. Ab Klink (Gezondheidszorg) is met een 5,5 nu de laagst gewaardeerde minister.
Aan de daling van het rapportcijfer van Wouter Bos (van een 6,7 in december 2008 naar een 5,9 in juni 2009) is een voorlopig einde gekomen. Bos scoort met een 6,0 nog altijd beter dan premier Balkenende (5,8) en zijn collega vice-premier Rouvoet (5,6).

C6955 | TNS NIPObase (CAWI) | Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van RTL Nieuws. Het veldwerk vond plaats van 27 t/m 30 augustus 2009. Hierbij werden 995 personen van 18 jaar en ouder ondervraagd (n=995). De resultaten zijn herwogen op geslacht, leeftijd, opleiding, gezinsgrootte, regio, werkzaamheid en politiek stemgedrag (TK 2006).

Bij publicatie of verspreiding graag de bron TNS NIPO/RTL Nieuws vermelden. Voor eventuele vragen kunt u contact opnemen met Tim de Beer (tel: 020 522 53 99).