VU medisch centrum
Literatuur en Geneeskunde ziek zijn tussen 4 muren
House versus God
9 september 2009
Op 16 september zal op het jaarlijkse Literatuur en Geneeskunde
symposium het thema Opname centraal staan. Wat gebeurt er met je als
je als zieke tussen de vier muren van een gezondheidszorginstelling
terecht komt? Dit thema zal worden belicht aan de hand van een aantal
lezingen over tv series - Van Kildare tot House. 's Middags is het
traditionele symposium met Sjaak van der Geest als hoofdspreker. Tot
16 september besteedt Tracer aandacht aan het thema Opname in
literatuur, film en tv-series.
Dé TV ziekenhuisdokter van dit moment is Gregory House. Al meer dan
vier seizoenen speelt hij 's werelds beste diagnosticus. Hij is de God
van het ziekenhuis. Een beetje Oudtestamentische God, dat wel.
Wraakzuchtig, ongenaakbaar, achterdochtig. Alles heeft volgens House
een logische verklaring, en dat is waar een dokter op uit is: de
verklaring die alles verklaart. Een dokter wordt daarin bemoeilijkt
omdat iedereen, in het bijzonder de patiënt, liegt. Niet dat de
patiënt dat altijd expres doet, maar er is altijd wel iets dat
onbewust verzwegen wordt dat de clou kan zijn voor een oplossing.
Niets gebeurt zomaar, toch?
Het belang van aardig zijn, wordt volgens House behoorlijk overschat.
House is dan ook tegen vrijwel niemand aardig. Zo ook in een
aflevering waarin hij bijna zijn evenknie vindt in een 15-jarige
jongen die zegt helende vermogens te hebben ontvangen van God. Een
kankerpatiënte van zijn collega en vriend, de oncoloog Wilson, wordt
door hem genezen, tenminste haar tumoren worden kleiner. De jongen
zelf heeft toevallen, daarom ligt hij in het ziekenhuis.
Plotseling verschijnt er in de stafruimte een scorebord waarop de
stand tussen House en God wordt bijgehouden. House staat voortdurend
achter. Dan krijgt de jongen koorts. Hij wil niet behandeld worden en
zijn vader steunt hem daarin. Maar House heeft plotseling door hoe dit
puzzeltje in elkaar steekt. De jongen heeft herpes encephalitis
(sexueel opgelopen, dat was de 'leugen' van de jongen, zijn verzwegen
waarheid) en heeft dat virus aan de kankerpatiënte overgedragen. En er
zijn gevallen bekend waarin bepaalde virussen kankercellen aanvielen.
Een mirakel is zo teruggebracht tot zijn objectieve proporties en de
jongen wordt genezen, hoewel zijn gaven natuurlijk met de genezing ook
verdwijnen.
Over House is al erg veel geschreven, ik denk meer dan over welke
fictionele dokter dan ook. Dokters pluizen zijn diagnoses en
therapieën uit. Dat ziet er overigens minder goed uit dan je zou
hopen, in de werkelijkheid zouden vele patiënten het loodje hebben
gelegd. Filosofen en ethici maken zich druk over zijn vermeende
anti-humane attitude en praten over de volgens hen met House verwante
filosofen, zoals Sartre (de hel dat zijn de anderen) en Nietzsche (Is
there a Superman in the House?). Maar bij mij blijft de vraag hangen
wat House nu precies zo populair maakt. Weg is de meelevende dokter,
weg is de zielige patiënt. Daarvoor terug krijgen we een dokter die
zegt wat hij denkt, en dat is vooral onaardig, en bijna altijd gelijk
heeft. Leuk om naar te kijken natuurlijk, maar wat zegt dat over ons
kijkers?
Arko Oderwald
bron: Tracer