Ministerie van Economische Zaken
Beantwoording Kamervragen over staatsgaranties ter financiering van
binnenvaartschepen
15 september 2009 | kamerstuk
Beantwoording Kamervragen over staatsgaranties ter financiering van
binnenvaartschepen
Hierbij zend ik u, mede namens de staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat, de
antwoorden op de vragen die zijn gesteld door de leden Gesthuizen en Roemer
(beiden SP) over staatsgaranties ter financiering van binnenvaartschepen. De
vragen werden mij toegestuurd op 31 augustus jl. onder nummer 2009Z15329.
1
Bent u bekend met het artikel "Overcapaciteit volledig te wijten aan
staatsgaranties" ?
Antwoord
Ja.
2
Deelt u de mening dat de leningen die zijn verstrekt met behulp van
staatsgaranties hebben bijgedragen aan de huidige overcapaciteit in de
binnenvaartsector? Kunt u uw antwoord toelichten?
Antwoord
Na afloop van de Sloopregeling zijn veel nieuwe schepen op de markt gekomen.
Veelal grote, efficiënt opererende, moderne schepen. Uit de gegevens over de
vloot- en vrachtontwikkeling in de Europese binnenvaart die de
Rijnvaartcommissie en de Europese Unie jaarlijks publiceren, blijkt dat de
afgelopen jaren de toename aan ladingcapaciteit, al dan niet gerealiseerd met
gebruikmaking van de Garantieregeling Borgstelling MKB-Kredieten, gelijke tred
heeft gehouden met de toenemende vraag naar transport over de binnenwateren.
Het ontbreken van overcapaciteit wordt mede ondersteund door het feit dat de
vrachtprijzen in diezelfde periode geleidelijk zijn gestegen. In de herfst van 2008
liggen deze vrachtprijzen zelfs op een uitzonderlijk hoog niveau. In het laatste
kwartaal van 2008 vertoont de vraag naar transport een radicale ommekeer.
Vanaf dat kwartaal doen de gevolgen van de economische crisis zich ook in de
binnenvaart sterk voelen en ontstaat een overschot aan ladingcapaciteit.
3
Wat is het huidige beleid met betrekking tot het verstrekken van
borgstellingkredieten die worden aangewend voor de financiering van
binnenvaartschepen?
Antwoord
In de BMKB is geen sprake van specifiek sectorbeleid. Banken beoordelen de
financieringsvraag en eventuele benutting van de borgstellingsregeling en zullen
hiervoor zelf een beoordeling van de betreffende markt en de
marktontwikkelingen maken. Aanpassingen van de BMKB zijn generiek. Zo is op
verzoek van de banken, mede op basis van signalen uit de binnenvaart, de
mogelijkheid tot opschorting van aflossingen in de regeling vanwege de recessie
tijdelijk verruimd. Dit geldt voor alle branches, dus ook voor de binnenvaart.
4
Kunt u een overzicht geven van alle regelingen waar schippers gebruik van
hebben kunnen maken tijdens de laatste 15 jaar waarbij er sprake is van enige
vorm van garantstelling door de Nederlandse Staat?
Antwoord
Als ondernemer kunnen schippers ten behoeve van de financiering gebruikmaken
van diverse garantieregelingen van de Nederlandse Staat.
Binnenvaartondernemers hebben tijdens de laatste 15 jaar in de praktijk enkel
gebruikgemaakt van de BMKB ter financiering van binnenvaartschepen.
Zeevaartondernemingen, die in vergelijking met binnenvaartondernemingen over
het algemeen grotere financieringsbedragen behoeven, hebben gebruikgemaakt
van de GO en de Groeifaciliteit.
5
Kunt u een gespecificeerd overzicht geven van het totale krediet dat er op dit
moment geleend wordt door alle in Nederland geregistreerde
binnenvaartschippers of direct aan binnenvaart gerelateerde organisaties waarbij
het verstrekte krediet wordt aangewend ter financiering van een schip?
Antwoord
Op basis van de ons ter beschikking staande informatie gaan we uit van een totale
bankfinanciering aan ondernemingen in de binnenvaartsector in de orde van
grootte van ¤ 4,5 miljard. Dit betreft voor het overgrote deel bankfinancieringen
zonder borgstelling door de Nederlandse Staat; zie hierna het antwoord op vraag
7.
6
Hoeveel schippers of direct aan de binnenvaart gerelateerde ondernemingen
maken er op dit moment gebruik van een vorm van borgstellingkrediet ter
financiering van een schip waarbij de Nederlandse staat garant staat?
Antwoord
Volgens opgave van Senter Novem bedraagt het aantal
binnenvaartondernemingen dat momenteel gebruikmaakt van borgstellingkrediet
ter financiering van een schip waarbij de Nederlandse staat via de BMKB-regeling
borg staat, 1304.
7
Wat is de totale waarde van al deze borgstellingkredieten zoals genoemd in vraag
5?
Antwoord
Volgens opgave van Senter Novem bedraagt de totale waarde van de thans
lopende borgstellingkredieten die onder de BMKB-regeling aan
binnenvaartondernemingen zijn verstrekt, circa ¤ 284 miljoen.
8
Kunt u deze vragen beantwoorden vóór de komende Algemene beschouwingen?
Antwoord
Ja.
(w.g.) Maria J.A. van der Hoeven
Minister van Economische Zaken